ΥΓΕΙΑ

Μητέρα με κατεψυγμένα ωάρια: Ποιες είναι οι πιθανότητες;

Όλο και περισσότερες γυναίκες αναβάλλουν την εγκυμοσύνη για "αργότερα", μετά τις σπουδές και την αρχή μιας καριέρας. "Αργότερα", όμως η γονιμότητα μειώνεται δραματικά. Η λύση βρίσκεται στην κατάψυξη ωαρίων.

Μητέρα με κατεψυγμένα ωάρια: Ποιες είναι οι πιθανότητες;

Της δρ. Ελένης Κοντογιάννη,
Εμβρυολόγου-Γενετίστριας
Επιστημονικής Διευθύντριας
IVF & GENETICS

Σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία αποφασίζουν σήμερα οι γυναίκες να αποκτήσουν το πρώτο τους παιδί, κυρίως λόγω σπουδών και καριέρας. Ενώ παλαιότερα ο μέσος όρος ηλικίας για την απόκτηση του πρώτου παιδιού ήταν τα 22 τώρα έχουν τα 33 χρόνια! Η αναβολή όμως της απόκτησης παιδιών δεν είναι πάντα κάτι που μπορούμε να ρυθμίσουμε κατά το δοκούν.

Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που η καθυστέρηση μπορεί να σημάνει πολλές δυσκολίες, όταν πια το ζευγάρι θέλει να αποκτήσει ένα παιδί και δεν είναι εύκολο να τα καταφέρει.

Η γονιμότητα, μας επισημαίνει η εμβρυολόγος-γενετίστρια κυρία Έλενα Κοντογιάννη, επιστημονική υπεύθυνος του Ινστιτούτου IVF & Genetics, μειώνεται όσο μεγαλώνει η γυναίκα και μάλιστα μετά τα 35 υφίσταται μια πολύ σημαντική πτώση. Το θέμα είναι ότι με τις κοινωνικές συνθήκες που υπάρχουν η τάση αυτή για αναβολή της μητρότητας φαίνεται αναπόφευκτη. Τι μπορεί να προσφέρει η επιστήμη στις γυναίκες αυτές;

Ο πρωτεργάτης και "πατέρας" της εξωσωματικής γονιμοποίησης Robert Edwards είχε αναφέρει σε ένα συνέδριο το 1994 ότι εάν η κατάψυξη των ωαρίων γίνει δεκτή, τότε πολλές γυναίκες θα επιλέγουν να καταψύξουν τα ωάριά τους σε νεαρή ηλικία όταν οι αναπαραγωγικές δυνατότητες τους βρίσκονται στο μάξιμουμ, ώστε να τα αποψύξουν, να τα γονιμοποιήσουν και να κυοφορήσουν σε μια ηλικία που αυτές θα θεωρήσουν ως ιδανική. Η κατάψυξη ωαρίων είναι σήμερα εφικτή, αλλά με πολύ μικρά ποσοστά επιτυχίας. Πρόσφατες ανακοινώσεις, αναφέρει η κ. Κοντογιάννη, δείχνουν ότι ανά 10 ωάρια τα οποία θα καταψυχθούν, πολύ πιθανό 1 ή 2 να αποψυχθούν και να γονιμοποιηθούν, και αν αυτά μεταφερθούν στην μήτρα υπάρχει μόνο 30% πιθανότητα εμφύτευσης και περαιτέρω εγκυμοσύνης.

Βέβαια, προσθέτει, η έρευνα όσον αφορά τη δυνατότητα κατάψυξης ωαρίων συνεχίζεται με ταχύτατους ρυθμούς, αλλά ακόμη δεν μπορεί να προταθεί ως μέθοδος ρουτίνας στις γυναίκες. Σε μερικές περιπτώσεις, σημειώνει, πρέπει να προχωρήσουμε στην κατάψυξη ωαρίων, ειδικά όταν οι λόγοι δεν είναι μόνο κοινωνικοί, δηλαδή επιθυμία για αναβολή της τεκνοποίησης, αλλά και η ιατρική, όπως όταν, για παράδειγμα, μια νεαρή γυναίκα πρόκειται να υποβληθεί σε χημειοθεραπεία η οποία πιθανώς να καταστρέψει τη δυνατότητα να παράγει υγιή ωάρια αργότερα.

"Υπάρχουν γυναίκες που έρχονται και μας ζητάνε κατάψυξη ωαρίων για κοινωνικούς λόγους -σημειώνει η κ. Κοντογιάννη- αλλά είναι λίγες. Οι περισσότερες από αυτές είναι γυναίκες ιδιαίτερα υψηλού μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου, ηλικίας 35-38 ετών και οι οποίες συνήθως μόλις έχουν χωρίσει από κάποια σχέση ή γάμο. Αντιμετωπίζουν με μεγάλη υπευθυνότητα το θέμα της μελλοντικής απόκτησης τέκνου και το επιθυμούν πολύ, απλά συνειδητοποιούν πως η ψυχολογική φάση που βρίσκονται δεν είναι ιδανική για να προχωρήσουν αμέσως σε επιλογή νέου συντρόφου και στη δημιουργία οικογένειας".

Πρόσφατα έχει ανακοινωθεί και η "δημιουργία" ενός διαγονιδιακού ποντικού (δηλαδή ενός ποντικού στον οποίο έχουν εισαχθεί και άλλα γονίδια εκτός από τα δικά του), ο οποίος δεν εμφανίζει εμμηνόπαυση, καθώς δημιουργεί ωάρια μέχρι το τέλος της ζωής του! Βέβαια, για να γίνει μια τέτοιου είδους γενετική παρέμβαση στον άνθρωπο πρέπει να γίνουν σειρά πειραμάτων τα οποία να αποδείξουν πως είναι ασφαλής και θα περάσει αρκετός καιρός για να γίνει αυτό.

Αυτό που σήμερα είναι μια διαδικασία ρουτίνας, με μεγάλα ποσοστά επιτυχίας, είναι η κατάψυξη εμβρύων. Έτσι, αν η γυναίκα θέλει να καταψύξει τα ωάριά της και έχει ήδη ένα σύντροφο που θέλει και αυτός να αναβάλλουν την απόκτηση παιδιού, ή πάρει σπέρμα από τράπεζα σπέρματος για να τα γονιμοποιήσει, μπορεί να προχωρήσει στην κατάψυξη εμβρύου.

Όμως, σημειώνει η κ. Κοντογιάννη, οι πιο πολλές γυναίκες που ζητούν κατάψυξη ωαρίου δεν έχουν αποφασίσει ακόμα για το ποιος θα είναι ο μελλοντικός τους σύντροφος και πατέρας του παιδιού τους. Εκτός από την κατάψυξη ωαρίων, μια άλλη μέθοδος που προσφέρεται στις γυναίκες οι οποίες είναι άνω των 35 ετών είναι η εξής:

Μετά την ηλικία των 35 η πιθανότητα εμφάνισης χρωμοσωματικών ανωμαλιών στο έμβρυο είναι πολύ υψηλή και έτσι ένας από τους λόγους που η δυνατότητα για εγκυμοσύνη είναι μικρότερη σε ηλικίες άνω των 35 είναι η πιθανότητα αυτή.

Θεωρητικά, επισημαίνει η κ. Κοντογιάννη, αν μπορούσαμε να ελέγξουμε τα ωάρια ή τα έμβρυα πριν από τη μεταφορά τους στη μήτρα, τότε θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε μόνο τα υγιή. Αυτό είναι σήμερα εφικτό με τη δυνατότητα της προεμφυτευτικής διάγνωσης και τη μέθοδο της ανίχνευσης χρωμοσωματικών ανωμαλιών στα έμβρυα αυτά.

Η απόκτηση ενός παιδιού, καταλήγει η κ. Κοντογιάννη, είναι ένα θέμα το οποίο εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, κοινωνικούς και οικονομικούς και άλλους και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι μια γυναίκα που θα αποκτήσει παιδί σε μικρότερη ηλικία θα είναι σε καλύτερη θέση απ' ότι μια γυναίκα που παίρνει την απόφαση σε πιο ώριμη ηλικία.

Η επιλογή είναι θέμα των γυναικών και χρέος των επιστημόνων είναι να τις ενημερώνουν για όλες τις δυνατότητες που παρέχει η επιστήμη για το θέμα αυτό.

Διαβάστε επίσης:

Σχέση ηλικίας και υπογονιμότητας στον άνδρα