Η ανατομία της καρδιάς. Όσα πρέπει να ξέρουμε για τη λειτουργία της

Η κεντρική αντλία είναι η αριστερή κοιλία της καρδιάς, ενώ πολύ συχνά χρησιμοποιούμε τον όρο καρδιά εννοώντας την αριστερή κοιλία.

Η καρδιά είναι μυς με ειδικά χαρακτηριστικά, ο οποίος συστέλλεται, προωθώντας το αίμα, χάρις στην ηλεκτρική διέγερση του, που είναι αυτόματη. Κάθε συστολή της αριστερής κοιλίας της καρδιάς προωθεί μέρος του αίματος που αυτή περιέχει στην αορτή, την κεντρική δηλαδή αρτηρία του σώματος, και κάθε συστολή της καρδιάς γίνεται αντιληπτή στις μεγάλες αρτηρίες ως σφυγμός. Συνήθως έχουμε γύρω στις 70 τέτοιες συστολές της αριστερής κοιλίας κάθε λεπτό.

Η λειτουργικότητα της καρδιάς υπολογίζεται, μετρώντας την σμίκρυνση της κοιλότητας της αριστερής κοιλίας σε κάθε συστολή, ονομάζεται κλάσμα εξωθήσεως και εκφράζεται ως ποσοστό επί τοις εκατό (%). Φυσιολογικά το κλάσμα εξωθήσεως είναι περίπου 60%, δηλαδή η καρδιά "μαζεύει" και μειώνει την κοιλότητα, όπου αρθροίζεται το αίμα σε επίπεδα μικρότερα από το μισό σε κάθε συστολή, με αποτέλεσμα να προωθεί ικανοποιητικά το αίμα.

Η καρδιά έχει τρεις ακόμα κοιλότητες εκτός από την αριστερή κοιλία: τον αριστερό κόλπο, που υποδέχεται το οξυγονωμένο αίμα από τους πνεύμονες και είναι ουσιαστικά προθάλαμος για την αριστερή κοιλία, το δεξιό κόλπο, που υποδέχεται το χρησιμοποιηθέν αίμα από τις φλέβες και είναι προθάλαμος για τη δεξιά κοιλία, η οποία διοχετεύει το αίμα στους πνεύμονες, όπου οξυγονώνεται και μεταφέρεται στον αριστερό κόλπο και από εκεί στην αριστερή κοιλία, έτοιμο να χρησιμοποιηθεί ξανά σε όλο το σώμα.

Η σωστή λειτουργία των τεσσάρων καρδιακών κοιλοτήτων προϋποθέτει την ομαλή ρύθμιση της ροής του αίματος μεταξύ τους, χάρις στην λειτουργία βαλβίδων.

Η μιτροειδής βαλβίδα βρίσκεται μεταξύ αριστερού κόλπου και αριστερής κοιλίας, είναι ανοικτή για να τροφοδοτήσει με αίμα την αριστερή κοιλία και κλείνει όταν αυτή συστέλλεται, ώστε το αίμα να κατευθύνεται στην αορτή και όχι προς τα πίσω, στον αριστερό κόλπο.

Η αορτική βαλβίδα, μεταξύ αριστερής κοιλίας και αορτής, ανοίγει όταν προωθείται το αίμα και κλείνει αμέσως μετά, όσο η αριστερή κοιλία συλλέγει αίμα μέσω του κόλπου.

Αντίστοιχα η τριγλώχινα βαλβίδα, που βρίσκεται μεταξύ δεξιού κόλπου και δεξιάς κοιλίας, είναι ανοικτή για να τροφοδοτήσει με αίμα τη δεξιά κοιλία και κλείνει όταν αυτή συστέλλεται, ώστε το αίμα να κατευθύνεται στους πνεύμονες και όχι προς τα πίσω, στον δεξιό κόλπο.

Η πνευμονική βαλβίδα τέλος, μεταξύ δεξιάς κοιλίας και πνευμονικής αρτηρίας, είναι ανοιχτή όσο προωθείται το αίμα και κλείνει αμέσως μετά, όσο η δεξιά κοιλία συλλέγει αίμα μέσω του κόλπου.

Βασίλειος Σπανός
Καρδιολόγος
mathetinkardiasou.gr