Πολλαπλούν μυέλωμα: Τα ύπουλα συμπτώματα και η πρόγνωση
Το πολλαπλούν μυέλωμα είναι ένας απειλητικός για τη ζωή καιανίατος καρκίνος των πλασματοκυττάρων, ενός τύπου λευκών αιμοσφαιρίων στο μυελότων οστών που παράγουν αντισώματα και βοηθούν στην καταπολέμηση των λοιμώξεων.
Όταν τα πλασματοκύτταρα μετατρέπονται σε καρκινικά κύτταρα καιπολλαπλασιάζονται, τότε ονομάζονται μυελωματικά κύτταρα. Ο φυσιολογικός μυελόςτων οστών παράγει αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα τα οποία εξελίσσονται σε υγιήκύτταρα του αίματος, συμπεριλαμβανομένων των ερυθρών αιμοσφαιρίων, των λευκώναιμοσφαιρίων και των αιμοπεταλίων. Όταν δημιουργείται μια συσσώρευσημυελωματικών κυττάρων, αυτή μπορεί να ξεπεράσει την παραγωγή υγιών κυττάρωνδημιουργώντας οστική βλάβη, όπως επίσης και χαμηλές τιμές κυττάρων του αίματος.Η συγκέντρωση μυελωματικών κυττάρων σε διάφορες περιοχές ονομάζεται πολλαπλούνμυέλωμα.
Τα μυελωματικά κύτταρα παράγουν και αυτά αντισώματα τα οποίακαλούνται πρωτεΐνες Μ και τα οποία συσσωρεύονται στο αίμα, τα ούρα και ταόργανα και προκαλούν προβλήματα στη λειτουργία των νεφρών, νεφρική βλάβη καισύνδρομο υπεργλοιότητας (παρεμπόδιση της φυσιολογικής ροής του αίματος και τηςμεταφοράς οξυγόνου στους ιστούς). Επιπλέον επιπλοκές της νόσου περιλαμβάνουναναιμία, λοιμώξεις και οστικές διαταραχές, όπως διάβρωση της οστικής μάζας,κατάγματα και πίεση στην σπονδυλική στήλη.
Τι προκαλεί το πολλαπλούν μυέλωμα;
Τα ακριβή αίτια του πολλαπλού μυελώματος είναι άγνωστα.Έχουν ταυτοποιηθεί οι ακόλουθοι παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι μπορεί ναεπηρεάσουν την πιθανότητα ανάπτυξης της νόσου:
Ηλικία: Το πολλαπλούν μυέλωμα τυπικά προσβάλει άτομα ηλικίας50 ετών και άνω, και σε πολύ λίγεςπεριπτώσεις άτομα κάτω των 40 ετών.
Φυλή: Το πολλαπλούν μυέλωμα είναι πλέον κοινό σεΑφρο-αμερικανούς και σπάνιο σε Αμερικανούς ασιατικής καταγωγής. Η αιτία τηςδιαφοράς δεν είναι γνωστή.
Φύλο: Οι γυναίκες έχουν ελαφρώς λιγότερες πιθανότητες νααναπτύξουν πολλαπλούν μυέλωμα συγκριτικά με τους άντρες.
Περιβάλλον: Οι επιστήμονες ερευνούν εάν η έκθεση σεσυγκεκριμένους χημικούς παράγοντες ή ακτινοβολία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνοανάπτυξης πολλαπλού μυελώματος.
Οικογενειακό ιστορικό: Μελέτες έχουν αποδείξει ότι ένα άτομοείναι πιθανό να διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης πολλαπλού μυελώματος εάνκάποιος συγγενής του έχει προσβληθεί από τη νόσο.
Πόσοι άνθρωποι εμφανίζουν πολλαπλούν μυέλωμα;
Το πολλαπλούν μυέλωμα είναι ο δεύτερος πιο κοινόςαιματολογικός καρκίνος, ωστόσο πρόκειται για σπάνια μορφή καρκίνου.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες υπολογίζονται ετησίως 22.350 νέαπεριστατικά πολλαπλού μυελώματος και περίπου 10.710 θάνατοι από τη νόσο.Περίπου 81.089 άνθρωποι στις ΗΠΑ ζουν με πολλαπλούν μυέλωμα ή με τη νόσο σεύφεση.
Παγκοσμίως, το πολλαπλούν μυέλωμα προσβάλλει περίπου 1 με 5ανθρώπους ανά 100.000 πληθυσμό ετησίως και αποτελεί το 0,8% όλων τωνπεριστατικών καρκίνου. Το ποσοστό πενταετούς επιβίωσης για ασθενείς με τη νόσοείναι περίπου 44%.
Συμπτώματα και διάγνωση του πολλαπλού μυελώματος
Το πολλαπλούν μυέλωμα μπορεί να ανιχνευθεί κατά τη διάρκειαμιας αιματολογικής εξέτασης ρουτίνας, ωστόσο το πιθανότερο είναι να διαγνωσθείμόνο μετά από ακτινογραφίες οστών λόγω καταγμάτων ή γιατί οι ασθενείςπαρουσιάζουν άλλα συμπτώματα.
Τα συμπτώματα είναι δυνατό να ποικίλουν από άτομο σε άτομο.Ορισμένοι άνθρωποι δεν παρουσιάζουν συμπτώματα κατά τη διάρκεια των πρώιμωνσταδίων της νόσου. Κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Πόνο σταοστά, συχνά στην πλάτη ή στα πλευρά
- Οστικήβλάβη, συμπεριλαμβανομένων καταγμάτων και/ή λέπτυνσης των οστών
- Κόπωση
- Συχνέςλοιμώξεις και πυρετό
- Απώλειαβάρους
- Ναυτία ήδυσκοιλιότητα
- Συχνοουρία
Η διάγνωση του πολλαπλού μυελώματος καθορίζεται από τααποτελέσματα των παρακάτω εξετάσεων:
- Αιματολογικέςεξετάσεις για τον προσδιορισμό του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων, των ερυθρώναιμοσφαιρίων και των αιμοπεταλίων, καθώς και των επιπέδων της ολικής πρωτεΐνης,της κρεατινίνης και του ασβεστίου.
- Εξετάσειςούρων για τον έλεγχο ύπαρξης συγκεκριμένου τύπου πρωτεΐνης στα ούρα
- Μαγνητικήτομογραφία ή ακτινογραφίες για τον έλεγχο πιθανής λέπτυνσης των οστών ήκαταγμάτων
- Αναρρόφησημυελού των οστών ή βιοψία για τον προσδιορισμό του ποσοστού των μυελωματικώνκυττάρων στον μυελό, καθώς και άλλων γενετικών ανωμαλιών.
Πώς αντιμετωπίζεται το πολλαπλούν μυέλωμα;
Προς το παρόν δεν υπάρχουν διαθέσιμες θεραπείες για τοπολλαπλούν μυέλωμα. Ορισμένοι ασθενείς παρουσιάζουν χαμηλό φορτίο της νόσου καισυνεπώς, δεν χρειάζονται άμεση θεραπεία, ωστόσο, εν καιρώ, στις περισσότερες περιπτώσειςη θεραπεία θα είναι απαραίτητη. Ασθενείς με ενεργό πολλαπλούν μυέλωμα έχουνανάγκη άμεσης θεραπείας.
Οι διαθέσιμες θεραπείες για το πολλαπλούν μυέλωμαπεριλαμβάνουν:
- Χημειοθεραπείακαι κορτικοστεροειδή, σε συνδυασμό ή χωριστά, για την καταστροφή τωνμυελωματικών κυττάρων
- Βιολογικήθεραπεία με χρήση πρωτεϊνών που βρίσκονται στον ανθρώπινο οργανισμό για τηνκαταπολέμηση της νόσου
- Διφωσφονικάγια την πρόληψη περαιτέρω οστικής βλάβης
- Υψηλή δόσηχημειοθεραπείας με μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων
- Ακτινοβολίαγια την αντιμετώπιση της οστικής βλάβης που προκλήθηκε από το μυέλωμα και ηοποία δεν έχει ανταποκριθεί σε άλλου είδους θεραπεία.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που υποβάλλονται σε θεραπεία γιαπολλαπλούν μυέλωμα τελικά παρουσιάζουν υποτροπή της νόσου. Ορισμένοι ασθενείςγίνονται ανθεκτικοί στην αγωγή, το οποίο σημαίνει ότι σταματούν ναανταποκρίνονται σε αυτήν και εξακολουθούν να έχουν μυελωματικά κύτταρα στομυελό των οστών τους. Όταν οι ασθενείς γίνονται ανθεκτικοί, χρειάζονται νέεςθεραπευτικές επιλογές ή θεραπείες που βοηθούν την επανευαισθητοποίησή τους σεπαλιότερες θεραπευτικές αγωγές. Ορισμένοι από αυτούς τους ασθενείς δενανταποκρίνονται ούτε σε αυτές τις θεραπείες, γνωστές ως θεραπείες διάσωσης, ήπαρουσιάζουν εξέλιξη της νόσου, συχνά μέσα σε διάστημα 2 μηνών από τηντελευταία θεραπεία.
Η διάμεση επιβίωση για ασθενείς με υποτροπιάζον ή ανθεκτικόπολλαπλούν μυέλωμα κυμαίνεται από έξι έως εννέα μήνες, ενώ η ανταπόκριση στηθεραπεία διαρκεί για μικρό χρονικό διάστημα. Έτσι, υπάρχει μια επιτακτικήανάγκη σε αυτούς τους πληθυσμούς ασθενών για θεραπείες που βελτιώνουν τησυνολική επιβίωση και εξασφαλίζουν διαρκή έλεγχο της νόσου και ανακούφιση απότα συμπτώματα.
Πρόσφατες εξελίξεις στο πολλαπλούν μυέλωμα έχουν εξασφαλίσειπερισσότερες θεραπευτικές επιλογές για τους ασθενείς αυτούς. Μέσα απόσυνεχιζόμενες ερευνητικές προσπάθειες, βρίσκονται υπό ανάπτυξη καινοτόμεςθεραπείες για την αντιμετώπιση αυτού του απειλητικού για τη ζωή, ανίατουκαρκίνου.
Πηγή: myscience.org