Το παιδί χτύπησε! Οι πρώτες βοήθειες

Η σωστή αντιμετώπιση ενός τραύματος αρχίζει με την ψυχραιμίατων γονέων και την ορθολογική αντίληψη της κατάστασης και κατ’ επέκταση στηδημιουργία κλίματος ασφάλειας και αποφυγής πανικού για τους ίδιους και τοτραυματισμένο παιδί. Εάν υπάρχει αμφιβολία για τη βαρύτητα του τραύματος, ηκατάσταση θα πρέπει να εκτιμηθεί από γιατρό.

Πρωταρχικός σκοπός στην περιποίηση ενός μικροτραυματισμούείναι η απολύμανση του τραύματος και η αιμόσταση. Σε κακώσεις του μυοσκελετικούσυστήματος και των μαλακών μορίων, κρίνεται σκόπιμη η τοποθέτηση πάγου τιςπρώτες μετατραυματικές ώρες. Για τον πόνο μπορεί να χορηγηθεί ένα κοινόαναλγητικό ή απολύμανση και η αιμόσταση.

Όπως εξηγεί ο Δρ Στέλιος Υψηλάντης, Παιδοχειρουργός,Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής της Β’ ΠαιδοχειρουργικήςΚλινικής Παίδων ΜΗΤΕΡΑ, σε μηνιαία έκδοση του ομίλου Υγεία, για την απολύμανσητου τραύματος ακολουθούμε τους εξής απλούς κανόνες:

--Πλένουμε καλά τα χέρια μας για να μην επιμολύνουμε τοτραύμα.

--Πλένουμε με άφθονο νερό και σαπούνι την τραυματισμένηεπιφάνεια απομακρύνοντας με μηχανικό τρόπο ξένα σώματα. Ο μηχανικός καθαρισμόςαπομακρύνει και σημαντικό αριθμό μικροοργανισμών.

--Βάζουμε στο τραύμα οξυγονούχο διάλυμα ύδατος (οξυζενέ) και ιωδιούχο υδροδιαλυτόαντισηπτικό διάλυμα. Η χρήση αντισηπτικής σκόνης είναι αμφιλεγόμενηςαποτελεσματικότητας και καλύτερα να μη χρησιμοποιείται.

--Επιδένουμε το τραύμα με αποστειρωμένη γάζα και επίδεσμο.

--Είναι φρόνιμο να μη χρησιμοποιούμε βαμβάκι, επειδή κολλάειστην πληγή και είναι δύσκολο να απομακρυνθεί, καθώς και διάφορα εμπειρικάπαρασκευάσματα (βούτυρο, κρεμμύδι, τσουκνίδα, μολόχα κ.λπ.) που, εκτός από τονκίνδυνο επιμόλυνσης του τραύματος, θα είναι επώδυνα στην απομάκρυνσή τους.

Η αιμόσταση, δηλαδή το σταμάτημα τυχόν αιμορραγίας, συνήθωςμε απλή πίεση του τραύματος επιτυγχάνεται σε διάστημα 2-3 λεπτών. Εάν η ροή τουαίματος είναι σημαντική και επιμένει έπειτα από 6-7 λεπτά, χρειάζεται πιεστικήεπίδεση του τραύματος και η αντιμετώπιση του τραυματισμού να γίνει από γιατρό.

Τα είδη τραυμάτων και η φροντίδα

Όσον αφορά στις εκδορές, αρκεί η περιποίηση που αναφέρθηκεπριν, για την απολύμανση. Η επούλωση έρχεται περίπου σε διάστημα 5-7 ημερών, εκτόςκαι αν υπάρχει έλλειμμα δέρματος, οπότε διαρκεί 10-12 ημέρες.

Εάν πρόκειται για θλαστικό τραύμα τις περισσότερες φορέςχρειάζεται συρραφή. Με τη συρραφή επιτυγχάνεται η επούλωση και αποφυγήδύσμορφης ουλής. Τα τραύματα από τέμνον όργανο (π.χ. ψαλίδι) είναι καλό ναελέγχονται από ιατρό, γιατί ειδικά στα άκρα υπάρχει η πιθανότητα διατομήςτενόντων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν κινητικά προβλήματα.

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται σε τραύματα από γυαλίκαι ξύλα, που, παρά τη μικρή πύλη εισόδου, είναι συνήθως βαθιά και χρειάζονταιεξειδικευμένη φροντίδα (ανάλογα με την τραυματισμένη περιοχή, έλεγχοςκινητικότητας, ακτινολογικός έλεγχος, υπερηχογράφημα).

Βασικό μέλημα είναι η επιβεβαίωση ότι έχουν γίνει όλα τααπαιτούμενα εμβόλια και ειδικότερα αυτό του τετάνου. Εάν το βιβλιάριο υγείαςτου παιδιού είναι ενημερωμένο, αυτό είναι εύκολο να επιβεβαιωθεί.

Επί αμφιβολίας είναι απαραίτητο να γίνουν όλες οι ενέργειες(αντιτετανικός ορός, εμβόλιο τετάνου) ως επί μη εμβολιασμένου ατόμου ανεξάρτητααπό το αν ο τραυματισμός έγινε σε καθαρό ή βρόμικο περιβάλλον.

Η κάλυψη με αντιβίωση του τραυματισμένου παιδιούεξατομικεύεται. Σημασία έχει η έγκαιρη αντιμετώπιση του τραύματος (εντός 5-6ωρών). Είναι προφανές ότι η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής πρέπει να γίνεται απόιατρό.

Τα τραύματα από δάγκωμα, είτε ανθρώπου είτεκατοικίδιου ζώου, θα πρέπει να θεωρούνται πάντα επιμολυσμένα. Σε αυτά, εκτόςαπό την αντισηψία και τον έλεγχο για τα απαιτούμενα εμβόλια, θα πρέπει ναχορηγούνται αντιβιοτικά ευρέως φάσματος. Στη στοματική κοιλότητα σαπροφυτούνπολλά μικρόβια όπως ο στρεπτόκοκκος, με αποτέλεσμα αυτά τα τραύματα ναπαρουσιάζουν γρήγορα φλεγμονή. Τα τραύματα αυτά αφήνονται να κλείσουν συνήθωςκατά β’ σκοπό. Είναι απαραίτητο να υπάρχει πάντα στο σπίτι και στο αυτοκίνητοό,τι χρειάζεται για την παροχή των πρώτων βοηθειών. Θα πρέπει να ελέγχονται οιημερομηνίες λήξεως των σκευασμάτων και να ανανεώνεται τουλάχιστον κάθε χρόνο τοεπιδεσμικό υλικό, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνθήκες αποθήκευσης, ειδικά ανπρόκειται για αυτοκίνητο, δεν είναι οι κατάλληλες.