Κατάθλιψη: Ποιους πάσχοντες μπορεί να ωφελήσει η κεταμίνη

Πλέον ανήκει στα αντικαταθλιπτικά νέας γενιάς, καθώς η χρήση του εγκρίθηκε το 2019 σε Ευρώπη και Αμερική.

Νέα μελέτη διαπιστώνει ότι κάποιοι πάσχοντες από κατάθλιψη είναι πιο πιθανό να αποκομίσουν γρήγορα και σημαντικά οφέλη από τη λήψη κεταμίνης συγκριτικά με άλλους.

Αν και οι περισσότεροι ασθενείς ωφελήθηκαν από το φάρμακο, περίπου το ένα τρίτο παρουσίασαν «ταχεία βελτίωση» στα συμπτώματα κατάθλιψης, είπαν οι ερευνητές.

Ο βαθμός οφέλους φάνηκε να προβλέπεται από συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των ασθενών.

«Τα άτομα με σοβαρή κατάθλιψη με ιστορικό παιδικού τραύματος έχουν περισσότερες πιθανότητες ταχείας και ισχυρής απόκρισης στην κεταμίνη», σύμφωνα με την επικεφαλής της έρευνας Brittany O'Brien, επίκουρη καθηγήτρια ψυχιατρικής και συμπεριφορικών επιστημών στο Baylor College of Medicine στο Χιούστον.

Το 2019, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ ενέκρινε ένα παράγωγο κεταμίνης που ονομάζεται εσκεταμίνη (Spravato) για την κατάθλιψη που δεν έχει ανταποκριθεί σε τουλάχιστον δύο συμβατικά αντικαταθλιπτικά. Η εσκεταμίνη δίνεται με τη μορφή ρινικού σπρέι, ενώ η κεταμίνη χορηγείται ως ενέσιμο αναισθητικό και μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στον εγκέφαλο.

Στη νέα μελέτη συμμετείχαν σχεδόν 300 άτομα με μείζονα κατάθλιψη που υποβλήθηκαν σε θεραπεία με τρεις εγχύσεις κεταμίνης. Οι συμμετέχοντες ήταν 40 ετών, κατά μέσο όρο, και οι περισσότεροι ήταν άνδρες.

Δεν είχαν ανταποκριθεί σε τουλάχιστον δύο αντικαταθλιπτικά στο παρελθόν. Οι αλλαγές διάθεσης μετρήθηκαν χρησιμοποιώντας μια τυποποιημένη κλίμακα κατάθλιψης σε έξι επισκέψεις σε κλινική.

Οι ερευνητές ταυτοποίησαν τρία διαφορετικά μοτίβα ανταπόκρισης στην κεταμίνη.

Η μια ομάδα είχε σοβαρή κατάθλιψη πριν από τη θεραπεία, αλλά παρουσίασε ταχεία και σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων. Η δεύτερη ομάδα με σοβαρή κατάθλιψη είδε ελάχιστο όφελος και η τρίτη ομάδα -η οποία είχε μικρότερου βαθμού κατάθλιψη από τις άλλες δύο πριν από τη θεραπεία- παρουσίασε μια πιο σταδιακή βελτίωση στα συμπτώματα της κατάθλιψης.

Τα άτομα με σοβαρή κατάθλιψη που ανέφεραν ιστορικό παιδικής κακοποίησης και τραύματος ήταν πιο πιθανό να ανταποκριθούν γρήγορα και σε σημαντικό βαθμό στην κεταμίνη, διαπίστωσε η μελέτη.

«Αυτό το εύρημα πρέπει να ελεγχθεί περαιτέρω και πιο προσεκτικά για να κατανοηθεί καλύτερα ο πιθανός ρόλος του τραύματος στην ανταπόκριση στη θεραπεία στην κεταμίνη», είπε η O'Brien.

Το πώς το παρελθόν τραύμα επηρεάζει την ανταπόκριση στην κεταμίνη δεν είναι πλήρως κατανοητό, φαίνεται όμως ότι παίζει κάποιο ρόλο η ευαισθητοποίηση.

Η ευαισθητοποίηση συμβαίνει όταν ένα άτομο εκτίθεται σε ένα ερέθισμα και γίνεται πιο ευαίσθητο σε αυτό με την πάροδο του χρόνου.

«Πιστεύουμε ότι η κεταμίνη μπορεί να λειτουργεί καλά σε ορισμένα άτομα με κατάθλιψη, επειδή το φάρμακο εμποδίζει τις επιπτώσεις της ευαισθητοποίησης», είπε η O'Brien.

Ποιος λοιπόν πρέπει να ρωτήσει το γιατρό του για τις ενέσεις κεταμίνης για την κατάθλιψη;

«Αξίζει να εξεταστεί η κεταμίνη εάν έχουν ήδη δοκιμαστεί και αποτύχει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης άλλες θεραπείες πρώτης γραμμής. Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι οι ενέσεις κεταμίνης που χορηγούνται σε ελεγχόμενα περιβάλλοντα από επαγγελματίες γιατρούς είναι ασφαλείς και δεν προκαλούν εθισμό», πρόσθεσε η O'Brien.

Η νέα έρευνα δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Journal of Affective Disorders.