ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Δείτε τι δημιουργεί η ...δικαιολογία στους άλλους και στον εαυτό μας

Για ένα από τα μεγάλα ζητήματα του σύγχρονου ανθρώπου που είναι οι δικαιολογίες, οι οποίες μπορεί να μπλοκάρουν στην κυριολεξία την εξέλιξη του καθενός από εμάς και ταυτόχρονα να δημιουργήσουν προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις, αναφέρεται το άρθρο του κλινικού ψυχολόγου Ιωάννη Αθανασόπουλου, με τίτλο: «Το Δεκανίκι».

Δείτε τι δημιουργεί η ...δικαιολογία στους άλλους και στον εαυτό μας

Αναλυτικά το άρθρο του κ. Αθανασόπουλου έχει ως εξής:

«Ψυχολογικές πατερίτσες και ατελείωτες δικαιολογίες για κάθε τι που προστάζει ένα "δεν μπορώ", ένα "δεν ξέρω" και ένα "δεν πρέπει".

Πώς είναι πάντα τόσο εύκολο ο άνθρωπος να δικαιολογεί το οτιδήποτε, έτσι; Αν το σκεφτούμε απλά, εμπειρικά, χωρίς φιλοσοφικές εξάρσεις, θα δούμε πως, για κάθε τι που συμβαίνει, το άτομο έχει πάντα μία τάση να δικαιολογεί και να προσαρμόζει την δικαιολογία του αναλόγως της περίστασης.
Δικαιολογίες σαν πλαστελίνη. Προσαρμόζονται, αλλάζουν, τοποθετούνται ακριβώς όπως "πρέπει" και βολεύουν τον καθέναν από εμάς. Δεν ξέρω ποιος ήταν ο πρώτος που είχε αναφέρει πως η Αλήθεια ως αξία και έννοια δεν μπορεί να είναι Αντικειμενική. Θα συμφωνήσω μαζί του. Όταν δεν έχεις μία οπτική, όταν δεν έχεις μία αλήθεια και τάση, είναι πολύ λογικό να έχεις χιλιάδες δικαιολογίες για την κάθε κατάσταση.. ή μήπως όχι..; "Δεν τα κατάφερα γιατί..." "Δεν ήξερα ότι θα..." "Εγώ έκανα αυτό που έπρεπε αλλά εκείνος.." "Δεν ξέρει να αγαπάει ρε.. Αυτό είναι το πρόβλημα" "Έτσι μου έμαθαν εμένα.." "Τι μου τα λες εμένα; Στον πατέρα μου πες τα που με μεγάλωσε.." "Δεν βλέπεις; Τα πάντα κάνω, αυτή δεν καταλαβαίνει τίποτα.." "Αφού δεν με εκτιμάτε ρε στη δουλειά, τι άλλο να κάνω;" "Μα όλα εγώ θα τα κάνω..;" Θα είναι δύσκολο. Δεν το αξίζω. Δεν είναι στη φύση μου. Δεν έχω τον χρόνο. Δεν έχω την ενέργεια. Δεν είμαι εγώ.

Η δικαιολογία εμπεριέχει κάτι αρκετά εγωκεντρικό και παιδικό ταυτόχρονα. Προσαρμόζει την κατάσταση στον εαυτό μας και μόνο. Προσπαθεί να εξαλείψει οτιδήποτε άλλο.. Τον εξυπηρετεί, ώστε να αποφύγει όσο το δυνατόν περισσότερη αρνητική ψυχολογική έκθεση.. Την έκθεση στο αρνητικό βίωμα, στο ότι πράγματι μπορεί να έχουμε πολύ μεγαλύτερο μερίδιο από ότι αναφέρουμε σε κάθε τι αρνητικό που συμβαίνει για εμάς.. Η δικαιολογία, η Κακή δικαιολογία όπως συνηθίζω να λέω, εξυπηρετεί ακριβώς αυτό τον σκοπό: Για άλλη μια φορά να μην αντιμετωπίσουμε τον Εαυτό μας.. Καλύτερα δεν είναι να τον δικαιολογήσουμε..; Αποφεύγουμε και το Κόστος..

Η Αλήθεια δεν είναι Μία. Αυτή η παραδοχή όμως δεν σημαίνει ότι ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙ όλα τα "δεν μπορώ" , "δεν φταίω", "δεν ξέρω" του μικρού μας εαυτού.. Ένα από τα δυσκολότερα κομμάτια για έναν άνθρωπο είναι να καθορίσει τον εαυτό του ΜΕΣΑ στην κοινωνία ΧΩΡΙΣ να την μετατρέπει δεκανίκι του ΟΤΑΝ τον βολεύει.. Και λέω όταν τον βολεύει, γιατί ξέρουμε καλά να πετάμε την "κοινωνική" μας σκούφια όταν μπορούμε.. Όταν μας συμφέρει, είμαστε Αυτόνομοι άνθρωποι με την Δική μας δύναμη, την Δική μας θεωρία, τον Δικό μας Εαυτό! Όταν δεν μας συμφέρει, οι Προβολές, οι δικαιολογίες, οι κριτικές προς το άδικο σύμπαν (!) δίνουν και παίρνουν..!! Εκεί ξεχνάμε την Παντοδυναμία μας..! Εκεί, "δεν μπορώ", "δεν φταίω.." Ας μην παρεξηγηθώ. Δεν μιλάω φυσικά για όλες τις καταστάσεις.. Δεν ισχύει πάντα το φαινόμενο του κακού "δικαιολογείν".. Φυσικά και πολλές καταστάσεις είναι πολύ διαφορετικές και δεν έχουν καμία θέση σε αυτό που περιγράφω εδώ..

Νομίζω ότι ο καθένας μπορεί να αξιολογήσει ή καλύτερα, απλώς να νιώσει, το γενικό βίωμα πίσω από την κάθε περιγραφή. Δεν μου αρέσει να γίνομαι πολύ συγκεκριμένος και επιστημονικός όταν μιλάω απλώς για ζωή. Και αυτό γιατί ήθελα πάντα ο κάθε ένας που θα διαβάζει ένα κείμενο, μία σκέψη, καλή ή κακή, να βάζει το κομμάτι του εκεί ακριβώς που το θέλει εκείνος. Και κάπως έτσι να βρίσκει έναν τρόπο να το καθορίζει μόνος του.

Όμως, η ζωή δεν στηρίζεται σε δεκανίκια.. Την επόμενη φορά που θα βρεις τον τρόπο να δικαιολογήσεις εσένα, να θυμώσεις με τον άλλο, να κριτικάρεις την κατάσταση και να εκτονώσεις το αρνητικό γεγονός με μία ή πολλές αριστουργηματικές δικαιολογίες.. Φέρε πάλι στο μυαλό σου ότι οι δικαιολογίες, παραμένουν δικαιολογίες.. Ο Εαυτός είναι αυτός που οφείλει να αλλάζει και να παραδέχεται και να προστάζει ένα βήμα εμπρός.. Ή μένουμε στις πατερίτσες μας και στις παιδιάστικες προβολές μας ή Αντιμετωπίζουμε το δικό μας μερίδιο και την δική μας Ζωή όπως ακριβώς της αξίζει: Ως την Δική μας Ζωή.. Ευθύνη και Ευλογία ταυτόχρονα..

Διαβάστε ακόμη:

Τρεις μύθοι για την κατάθλιψη που πρέπει να ξεδιαλύνετε άμεσα