Έφηβοι και παιδιά, αντιμέτωπα με εκφοβισμό, αποπλάνηση & εθισμό στο διαδίκτυο

Αυτό τόνισε η Υφυπουργός Υγείας, Κατερίνα Παπακώστα – Σιδηροπούλου, η οποία σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας, διοργάνωσαν, την Δευτέρα στην Αίθουσα Τελετών του Υπουργείου Υγείας, Ημερίδα, με θέμα «Ασφάλεια & Υγεία στην Παιδική ηλικία».

Η Υφυπουργός Υγείας, Κατερίνα Παπακώστα – Σιδηροπούλου, αφού καλωσόρισε τους ομιλητές, επεσήμανε πως μόλις δυο εβδομάδες μετά την ανάληψη των καθηκόντων της διοργάνωσε Ημερίδα, προτεραιοποιώντας την υγεία και την ασφάλεια στην παιδική ηλικία. Η ανάγκη για δράση άλλωστε, επιβάλλεται όπως είπε, και από την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

Η Υφυπουργός, ξεκινώντας την αναφορά της από τον τομέα ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων, σημείωσε ότι το Υπουργείο Υγείας έχει αναπτύξει και λειτουργεί Μονάδες ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους που έχουν υποστεί κακοποίηση, παραμέληση ή ενδοοικογενειακή βία στον τομέα της πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας περίθαλψης από ΝΠΔΔ (Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα των Γενικών Νοσοκομείων και των Νοσοκομείων Παίδων, Ιατροπαιδαγωγικές Υπηρεσίες των Κέντρων Ψυχικής Υγείας και του Ελληνικού Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών και Παιδοψυχιατρικά Τμήματα των Γενικών Νοσοκομείων) και παράλληλα προωθεί την ανάπτυξη και άλλων μονάδων για την επίτευξη του ανωτέρω στόχου.

Αναφερόμενη στην παιδική παχυσαρκία, η Κατερίνα Παπακώστα τη χαρακτήρισε ως επιδημία, από τις διαστάσεις που έχει λάβει τα τελευταία χρόνια στις δυτικές χώρες. Όπως είπε, πρόθεση και απόφαση της πολιτικής ηγεσίας είναι η προβολή του θέματος, και μέσα από την πρόληψη να αποφευχθούν παθογόνες καταστάσεις.

Η Υφυπουργός Υγείας, αναφέρθηκε, ακόμα στην παιδική κακοποίηση, στον εθισμό των παιδιών και των εφήβων στο διαδίκτυο, στο κάπνισμα, το αλκοόλ και σε ψυχοδραστικές ουσίες.

Η Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Χριστίνα Παπανικολάου κατά τον χαιρετισμό της επεσήμανε ότι οι πολιτικές για το παιδί είναι ανάμεσα στις προτεραιότητες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, καθώς τα παιδιά είναι η επένδυση μιας κοινωνίας.

Ο Καθηγητής Κοινωνικής & Προληπτικής Ιατρικής, Ιωάννης Τούντας, μιλώντας για τη σημασία της πρόληψης στα παιδιά και τους εφήβους υπογράμμισε ότι η υγεία του ανθρώπου, ως σωματική, ψυχική και κοινωνική ευεξία, χτίζεται στα παιδικά και εφηβικά χρόνια, γι' αυτό και είναι πολύ σημαντική, η σωστή ενημέρωση των γονιών, έγκυρη διάγνωση και οι τακτικοί εμβολιασμοί.

Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδιατρικής & Εφηβικής Ενδοκρινολογίας, Ευαγγελία Χαρμανδάρη, κατά την εισήγησή της για την παιδική και εφηβική παχυσαρκία, σημείωσε πως η παχυσαρκία έχει αναδειχθεί σε ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα δημόσιας υγείας του 21ου αιώνα, ενώ στην Ελλάδα, το ποσοστό υπερβαρότητας και παχυσαρκίας, κατά την παιδική και εφηβική ηλικία, υπερβαίνει το 30%. Αυτή τη στιγμή, υλοποιείται στη χώρα μας το Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Εθνικού Συστήματος Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Υπερβαρότητας και Παχυσαρκίας κατά την Παιδική και Εφηβική Ηλικία», με το σύνθημα «Χάνω Βάρος – Κερδίζω Ζωή», το οποίο έχει στόχο την ηλεκτρονική καταγραφή παιδιών και εφήβων με αυξημένο βάρος, την καθοδήγηση των Παιδιάτρων και την αξιολόγηση των προτεινόμενων παρεμβάσεων στο Ιατρείο Αντιμετώπισης Αυξημένου Βάρους Σώματος, το οποίο λειτουργεί καθημερινά στο Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού και Διαβήτη της Α' Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η Επίκουρος Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής, Άρτεμις Τσίτσικα, μιλώντας για το θέμα «Παιδί, έφηβος και διαδίκτυο», σημείωσε πως ο διαδικτυακός εκφοβισμός (cyberbullying), η διαδικτυακή αποπλάνηση (grooming), το ακατάλληλο περιεχόμενο και ο διαδικτυακός εθισμός είναι μερικά από τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά τα παιδιά και οι έφηβοι στην ενασχόλησή τους με το διαδίκτυο. Αναφερόμενη σε πρόσφατες έρευνες, τόνισε πως τα ποσοστά υψηλού κινδύνου στο διαδίκτυο είναι σημαντικά για τη χώρα μας. Όπως είπε, η ενημέρωση παιδιών, γονέων και εκπαιδευτικών, η οποία υλοποιείται μέσω του Προγράμματος ''Αριάδνη'', αλλά και συντονισμός όλων των φορέων και των ειδικών υγείας είναι απαραίτητος για να περιορίσουμε τα αρνητικά σημεία της χρήσης του πιο συναρπαστικού μέσου στην ιστορία μας.

Η Παιδοψυχίατρος Έφη Μπάρλου, μιλώντας για την παιδική κακοποίηση, υπογράμμισε πως είναι πολύ σημαντικό να μην κλείνουμε τα μάτια σε ένα ζήτημα «ταμπού», τα στοιχεία του οποίου παραμένουν στη χώρα μας σκοτεινά (αγγίζει το 10%), ωστόσο με συνεχώς ανοδική τάση. Όπως είπε η πρόληψη και η παρέμβαση χρειάζονται χρόνο, τόλμη, υπομονή ώστε ένας νέος άνθρωπος να υπερασπιστεί το σώμα του.

Ο καθηγητής, Κωνσταντίνος Βαρδαβάς, μιλώντας για το «κάπνισμα και το παιδί» σημείωσε πως η εξάρτηση των εφήβων στην νικοτίνη ξεκινά από τα πρώτα κιόλας τσιγάρα και θεωρείται ως εξάρτηση ακόμα και όταν ο έφηβος καπνίζει 1-2 τσιγάρα τον μήνα. Στην Ελλάδα, νεότερες μελέτες της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας δείχνουν επιπολασμο κατά 15% σε παιδιά ηλικίας 13-15 ετών. Όπως χαρακτηριστικά είπε, αν συνεχίσουμε με αυτόν τον ρυθμό, από όλα τα παιδιά που ζουν στην Ελλάδα σήμερα 300.000 θα πεθάνουν πρόωρα από το κάπνισμα.

Ο Ψυχίατρος- Ψυχοθεραπευτής- Επιστημονικός Υπεύθυνος Προγραμμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση του εκφοβισμού και της ενδοσχολικής βίας, Άλκης Τσιάντης, κατά την ομιλία του σημείωσε, ότι τα ποσοστά του σχολικού εκφοβισμού, τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζονται αυξημένα ως προς τον αριθμό των μαθητών που εκφοβίζονται σε σχέση με προηγούμενες έρευνες.

Τέλος, η Παιδοψυχιάτρος, Αναστασία Κουμούλα, αναφερόμενη στη χρήση τοξικών ουσιών στην εφηβεία υπογράμμισε πως η σχέση του εφήβου με τις τοξικές ουσίες προκύπτει από μια αλληλεπίδραση προστατευτικών παραγόντων και παραγόντων κινδύνου σε ατομικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο. Για τον λόγο αυτό, τα προγράμματα πρόληψης πρέπει να εστιάζουν στην πρώιμη παρέμβαση κατά την παιδική ηλικία, ώστε να δυναμώσουν τους θετικούς ή προστατευτικούς παράγοντες, όπως είναι η ζεστή συναισθηματική σχέση του παιδιού με την οικογένεια, η ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και η επιτυχία στο σχολείο, πριν εμφανιστούν τα προβλήματα συμπεριφοράς. Επιπλέον, σημείωσε πως όταν τα παιδιά και οι έφηβοι εμφανίζουν συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα, αυτά πρέπει να αποτελούν στόχο έγκαιρης παρέμβασης, ώστε να αποφευχθεί η εμπλοκή τους με νόμιμες και παράνομες ουσίες, και αυτός είναι και ο ρόλος των δομών Ψυχικής Υγείας.