Τα κυριότερα είδη διαταραχών της προσωπικότητας

Υπάρχει ένα ευρύ πεδίο διαταραχών της προσωπικότητας. Όλες αυτές οι διαταραχές εμπεριέχουν ένα διεισδυτικό πρότυποσυμπεριφοράς, κάτι που σημαίνει ότι οι χαρακτηριστικές συμπεριφορές και σκέψειςείναι έκδηλες σε όλες σχεδόν τις πτυχές της ζωής του ατόμου.

Υπάρχουν τρεις ομάδες διαταραχώνπροσωπικότητας: οι ιδιόρρυθμες ή εκκεντρικές διαταραχές, οι δραματικέςσυναισθηματικές ή ασταθείς διαταραχές και οι αγχώδεις ή έντρομες διαταραχές.

Οι συγκεκριμένες διαταραχές είναι οιπαρακάτω:

Η παρανοϊκή διαταραχή της προσωπικότητας (Paranoid personality disorder)

Χαρακτηρίζεται από την έντονη καχυποψία καιδυσπιστία προς τους άλλους, με αποτέλεσμα τα κίνητρά τους να ερμηνεύονται ωςκακόβουλα.

Η σχιζοειδής διαταραχή της προσωπικότητας (Schizoid personality disorder)

Έχει σαν κύριοχαρακτηριστικό την αποσύνδεση του ατόμου από τις κοινωνικές σχέσεις και τηνπεριορισμένη κλίμακα έκφρασης συναισθημάτων στις διαπροσωπικές σχέσεις.

Η σχιζότυπη διαταραχή της προσωπικότητας (Schizotypal personality disorder)

Έχει σαν κυρίαρχο στοιχείο την κοινωνική καιδιαπροσωπική ανεπάρκεια και χαρακτηρίζεται από έντονη δυσφορία και μειωμένηικανότητα για διαπροσωπικές σχέσεις. Χαρακτηρίζεται επίσης από διαταραχές τηςσκέψης και της αντίληψης και από εκκεντρική συμπεριφορά.

Η αντικοινωνική διαταραχή της προσωπικότητας(Antisocial personality disorder)

Έχει σαν κυρίαρχο χαρακτηριστικό τηνπεριφρόνηση και την παραβίαση των δικαιωμάτων των άλλων.

Η υποκριτική διαταραχή της προσωπικότητας (Histrionic personality disorder)

Έχει σαν βασικό χαρακτηριστικό την υπερβολικήσυναισθηματικότητα και την επιζήτηση προσοχής.

Η ναρκισσιστική διαταραχή της προσωπικότητας(Narcissistic personality disorder)

Έχει σαν κυρίαρχο στοιχείο τις ιδέεςμεγαλείου (στην φαντασία του ατόμου ή στην ίδια τη συμπεριφορά του), την ανάγκηγια θαυμασμό και την έλλειψη συναισθηματικής κατανόησης.

Η αποφευκτική διαταραχή της προσωπικότητας (Avoidant personality disorder)

Χαρακτηρίζεται από κοινωνική αναστολή,αισθήματα ανεπάρκειας και υπερευαισθησία στην αρνητική κριτική.

Η εξαρτημένη διαταραχή της προσωπικότητας (Dependent personality disorder)

Έχει σαν κύριο χαρακτηριστικό την έντονη καιυπερβολική ανάγκη του ατόμου να το φροντίζουν οι άλλοι, κάτι που οδηγεί σευποτακτική και εξαρτημένη συμπεριφορά, καθώς και σε φόβο αποχωρισμού από τουςάλλους.

Η έμμονη παθολογική διαταραχή τηςπροσωπικότητας (Obsessive-compulsive personality)

Χαρακτηρίζεται από την έντονη ενασχόληση τουατόμου με την τάξη, από την τελειοθηρία και τον ψυχικό και διαπροσωπικό έλεγχο,σε βάρος της ευελιξίας, της ανοιχτής επικοινωνίας και της αποδοτικότητας.

Η οριακή διαταραχή της προσωπικότητας (Borderline personality disorder)

Έχει σαν κυρίαρχο χαρακτηριστικό την αστάθειαστις διαπροσωπικές σχέσεις, στην εικόνα που έχουν τα άτομα για τον εαυτό τους,στη συναισθηματική τους διάθεση και στον έλεγχο των παρορμήσεών τους.

Η κατανόηση της οριακής διαταραχής τηςπροσωπικότητας είναι ιδιαίτερα σημαντική, διότι είναι πιθανό να διαγνωσθείλανθασμένα ως κάποια άλλη ψυχική διαταραχή, ιδιαίτερα ως κάποια διαταραχή τηςδιάθεσης.

Τα άτομα που πάσχουν από την οριακή διαταραχήπροσωπικότητας είναι πιθανό να έχουν τα παρακάτω συμπτώματα:

• Ακραίες αλλαγές στη διάθεση.

• Θυμός που δεν ταιριάζει στην περίσταση ήδυσκολία στο να ελέγξουν το θυμό τους

• Χρόνια αισθήματα κενού

• Επανειλημμένη αυτοκτονική συμπεριφορά,χειρονομίες, απειλές ή αυτοβλαπτική

συμπεριφορά

• Παρορμητική και αυτοκαταστροφική συμπεριφορά

• Ιστορικό ασταθών διαπροσωπικών σχέσεων

• Επίμονα ασταθής εικόνα ή αίσθηση του εαυτούτους

• Φόβος εγκατάλειψης

•Περίοδοι παραφροσύνης και απώλεια της επαφής με την πραγματικότητα