Lancet: Τα πλαστικά προκαλούν θανάτους από καρδιακές παθήσεις
Η καθημερινή έκθεση σε ορισμένες χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή πλαστικών οικιακών αντικειμένων μπορεί να συνδέεται με περισσότερους από 365.000 θανάτους από καρδιακές παθήσεις μόνο το 2018, παγκοσμίως, σύμφωνα με ανάλυση που δημοσιεύθηκε ηλεκτρονικά στο περιοδικό «Lancet eBiomedicine».

Bottles of drinking water - as found at the grocery store
Για δεκαετίες, οι ειδικοί έχουν συνδέσει προβλήματα υγείας με την έκθεση σε φθαλικές ενώσεις που βρίσκονται σε καλλυντικά, απορρυπαντικά, διαλύτες, πλαστικούς σωλήνες, εντομοαπωθητικά και άλλα προϊόντα. Όταν αυτές οι χημικές ουσίες διασπώνται σε μικροσκοπικά σωματίδια και καταπίνονται, μελέτες τις έχουν συνδέσει με αυξημένο κίνδυνο παθήσεων που κυμαίνονται από την παχυσαρκία και τον διαβήτη έως προβλήματα γονιμότητας και καρκίνο.
Η τρέχουσα μελέτη, με επικεφαλής ερευνητές του αμερικανικού συστήματος υγείας «NYU Langone Health», επικεντρώθηκε σε ένα είδος φθαλικής ένωσης, τη DEHP, που χρησιμοποιείται για την κατασκευή δοχείων τροφίμων, ιατρικού εξοπλισμού και άλλων μαλακών και εύκαμπτων πλαστικών. Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι η έκθεση σε αυτήν τη χημική ένωση προκαλεί μία υπερδραστήρια ανοσολογική απόκριση (φλεγμονή) στις αρτηρίες της καρδιάς, η οποία, με την πάροδο του χρόνου, συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
Στη νέα ανάλυσή τους, οι συγγραφείς χρησιμοποίησαν δεδομένα για την υγεία και το περιβάλλον από δεκάδες έρευνες πληθυσμού για να εκτιμήσουν την έκθεση στη DEHP σε 200 χώρες και περιοχές. Εκτιμούν ότι η συγκεκριμένη ουσία συνέβαλε σε 368.764 θανάτους ή περισσότερο από το 10% του συνόλου της παγκόσμιας θνησιμότητας από καρδιακές παθήσεις το 2018 σε άνδρες και γυναίκες ηλικίας 55 έως 64 ετών.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς, η οικονομική επιβάρυνση από αυτούς τους θανάτους εκτιμήθηκε σε περίπου 510 δισεκατομμύρια δολάρια και ενδέχεται να είχε φτάσει έως και τα 3,74 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Ενώ οι φθαλικές ενώσεις χρησιμοποιούνται ευρέως σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πληθυσμοί της Αφρικής, της νότιας Ασίας και της Μέσης Ανατολής είχαν πολύ μεγαλύτερο μερίδιο των θανάτων από άλλους, περίπου το μισό του συνόλου. Τον υψηλότερο αριθμό θανάτων είχε η Ινδία, ακολουθούμενη από το Πακιστάν και την Αίγυπτο. Μία πιθανή εξήγηση, όπως υποστηρίζουν οι συγγραφείς, είναι ότι αυτές οι χώρες αντιμετωπίζουν υψηλότερα ποσοστά έκθεσης στις χημικές ουσίες πιθανώς επειδή έχουν μεγάλη παραγωγή πλαστικών αλλά με λιγότερους περιορισμούς από άλλες περιοχές.
Σε προηγούμενη μελέτη του 2021, η ερευνητική ομάδα συνέδεσε τις φθαλικές ενώσεις με περισσότερους από 50.000 πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο, κυρίως από καρδιακές παθήσεις, μεταξύ ηλικιωμένων Αμερικανών.
Οι ερευνητές σχεδιάζουν στη συνέχεια να παρακολουθήσουν πώς η μείωση στην έκθεση σε φθαλικές ενώσεις μπορεί, με την πάροδο του χρόνου, να επηρεάσει τα παγκόσμια ποσοστά θνησιμότητας, αλλά και να επεκτείνουν τη μελέτη σε άλλα προβλήματα υγείας που προκαλούνται από τις χημικές ουσίες, όπως ο πρόωρος τοκετός.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ