Οστεοαρθρίτιδα: Πάσχοντες το 25-35% των ανθρώπων μετά τα 65 - Οι καίριες παρεμβάσεις πρόληψης

Επηρεάζει τις αρθρώσεις, αλλοιώνοντας τους χόνδρους και προκαλεί́ πόνο, δυσκαμψία, πρήξιμο συνόψισαν οι ομιλητές του σχετικού webinar που πραγματοποίησε η Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα μέσω της σελίδας της στο Facebook.

Σύμφωνα με τον κο Αθανάσιο Κουτρούμπα, ρευματολόγο το 25-35% των ανθρώπων μετά τα 65 έτη θα πάθουν οστεοαρθρίτιδα. Η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να έχει πολλές εντοπίσεις: χέρια, γόνατα, ισχία, σπονδυλική στήλη, τα άκρα των ποδιών κα. Σε καθεμία από αυτές τις περιοχές η νόσος μπορεί να προσλαμβάνει διακριτή μορφή, με σημαντικές διαφορές από άλλες μορφές της νόσου, ακόμη και με την ίδια εντόπιση. Τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας είναι ο πόνος και η δυσκαμψία, ο κριγμός, η διόγκωση και, σε προχωρημένα στάδια, η απώλεια της λειτουργίας της προσβληθείσας άρθρωσης.

Οι προδιαθεσικοί παράγοντες που οδηγούν στην ανάπτυξη οστεοαρθρίτιδας είναι η κληρονομικότητα, οι κατασκευαστικοί, που αφορούν κατασκευαστικές ιδιαιτερότητες των αρθρώσεων, οι τραυματισμοί, η έντονη καταπόνηση του σκελετού, η παχυσαρκία και η προϋπάρχουσα φλεγμονή. Καθώς η παχυσαρκία αναδεικνύεται στον μείζονα τροποποιήσιμο προδιαθεσικό παράγοντα της νόσου, η σημαντικότερη παρέμβαση πρόληψης της οστεοαρθρίτιδας είναι η απώλεια βάρους σε υπέρβαρους ασθενείς. Μελέτες αποδεικνύουν ότι ακόμη και σχετικά μικρή μείωση του σωματικού βάρους, της τάξης των 5 κιλών, μειώνει κατά 50% την πιθανότητα μελλοντικής ανάπτυξης οστεοαρθρίτιδας. Σημαντική παρέμβαση είναι επίσης η σωματική άσκηση, με πολλαπλά οφέλη για τον εκφυλιζόμενο σκελετό τόνισε ο κος Κουτρούμπας.

Ο πόνος είναι ένα σύμπτωμα της οστεοαρθρίτιδας που δεν φαίνεται, δεν μοιράζεται και δεν απεικονίζεται τόνισε ο κος Δημήτρης Κασίμος, Ρευματολόγος, Υποστράτηγος, Διοικητής 401 Γενικού Στρατιωτικού Νοσοκομείου. Για την αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας υπάρχει η φαρμακευτική και η μη φαρμακευτική παρέμβαση. Η φαρμακευτική παρέμβαση έχει σαν πρώτη γραμμή τα αναλγητικά και σαν δεύτερη γραμμή τα Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα. Η μη φαρμακευτική παρέμβαση περιλαμβάνει την άσκηση, την απώλεια βάρους, την αξιολόγηση καθημερινών δραστηριοτήτων, τη χρήση θερμικών βοηθημάτων και την εκπαίδευση τεχνικών προστασίας αρθρώσεων.

Σύμφωνα με μια έρευνα το 22% στα άτομα με οστεοαρθρίτιδα παίρνει φάρμακα χωρίς έγκριση του ιατρού. Πιο συγκεκριμένα, το 36% λαμβάνει θειϊκή χονδροϊτίνη, μουρουνέλαιο, το 24% παρακεταμόλη και το 17% ιβουπροφαίνη.

Σύμφωνα με τα πρότυπα φροντίδας για τα άτομα με Οστεοαρθρίτιδα:

• Οι ασθενείς με συμπτωματική Οστεοαρθρίτιδα πρέπει να υπόκεινται σε περιοδικό έλεγχο ανάλογα με τις ανάγκες τους

• Πρέπει να αξιολογούνται άλλες συνυπάρχουσες παθήσεις

• Το σχέδιο διαχείρισης θα πρέπει να γίνει σε συνεργασία με τον πάσχοντα

• Οι κίνδυνοι και τα οφέλη της προτεινόμενης θεραπείας πρέπει να επεξηγούνται και να παρουσιάζονται στο άτομο με κατανοητό τρόπο

• Η θεραπεία πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να επαναξιολογείται ανάλογα με την πορεία της νόσου

Την τελευταία δεκαετία έχει σημειωθεί σημαντική εξάπλωση έξυπνων συσκευών και εφαρμογών που μετατρέπονται σε υποστηρικτικά εργαλεία στα χέρια ασθενών με χρόνιες παθήσεις. Εξαίρεση δεν θα μπορούσε να αποτελεί η χρήση τέτοιων τεχνολογιών στην διαχείριση του χρόνιου πόνου από τους ασθενείς.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη συστηματική έρευνα , βρέθηκαν 36 συνολικά apps, τα οποία παρέχουν την δυνατότητα καταγραφής επεισοδίων πόνου. Όμως το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτές τις τεχνολογικές λύσεις έχουν ένα βασικό μειονέκτημα: την ελάχιστη συμμετοχή επαγγελματιών υγείας και ασθενών στην σχεδίαση και ανάπτυξη τους. Η συγκεκριμένη αστοχία έχει αντίκτυπο στην υιοθέτηση αυτών των νέων τεχνολογιών στην κλινική πράξη ανέφερε ο κος Αντώνης Μπίλλης, Μεταδιδακτορικός Επιστημονικός Συνεργάτης Τμήματος Ιατρικής Α.Π.Θ

Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει η έξυπνη λύση της EPIONE (https://epione-app.com/), η οποία αποτελεί αποτέλεσμα τριετούς συνεργασίας μεταξύ του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, της εταιρείας ΓΝΩΜΩΝ Πληροφορική Α.Ε., της Ελληνικής Εταιρείας Αντιρευματικού Αγώνα (ΕΛΕΑΝΑ) και του Ιατρείου Πόνου του ΑΧΕΠΑ.

Ένα νέο app που θα στοχεύει στην αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου σε ασθενείς με Οστεοαρθρίτιδα μόνο έχει ξεκινήσει ήδη από την Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα, με τη συνεργασία και πάλι του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Αντιρευματικού Συνδέσμου Ασθενών της Μάλτας (ΑRAM) και του Αντιρευματικού Συλλόγου Ασθενών της Ισπανίας (LIRE), ανέφερε ο κος Μπίλλης.