Φάρμακο για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα βελτίωσε την κατάσταση ασθενών με σοβαρό νόσο Covid-19

Το φάρμακο, ένας ανταγωνιστής που μπλοκάρει τη δράση της κυτταροκίνης ιντερλευκίνης-1 (IL-1), φάνηκε να κατευνάζει τη λεγόμενη «καταιγίδα κυτταροκινών» και να καταπολεμά την οξεία αναπνευστική δυσχέρεια ορισμένων ασθενών.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρ Τζούλιο Καβάλι της Μονάδας Ανοσολογίας, Ρευματολογίας, Αλλεργίας και Σπανίων Νόσων του Νοσοκομείου Σαν Ραφαέλε και του Πανεπιστημίου Βίτα-Σαλούτε Σαν Ραφαέλε του Μιλάνου, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό ρευματολογίας «The Lancet Rheumatology», δοκίμασαν τον Μάρτιο στη διάρκεια 21 ημερών το φάρμακο σε 29 ασθενείς με Covid-19 με μέση ηλικία 62 ετών, με μέτριο έως σοβαρό σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS) και με υπερφλεγμονή (επίπεδα C-αντιδρώσας πρωτεΐνης άνω του 100 ή/και φεριτίνης άνω του 900).

Οι ασθενείς έπαιρναν οξυγόνο εκτός μονάδας εντατικής θεραπείας (χωρίς διασωλήνωση) και έκαναν θεραπεία με υδροξυχλωροκίνη (200 μιλιγκράμ δύο φορές τη μέρα από το στόμα), καθώς επίσης με συνδυασμό λοπιναβίρης και ριτοναβίρης (400 και 100 μιλιγκράμ αντίστοιχα δύο φορές τη μέρα από το στόμα). Στους 29 ασθενείς της δοκιμής χορηγήθηκε επιπρόσθετα Anakinra, είτε σε υψηλή δόση (πέντε μιλιγκράμ ανά κιλό βάρους δύο φορές τη μέρα ενδοφλέβια), είτε σε χαμηλή δόση (100 μιλιγκράμ δύο φορές τη μέρα υποδόρια). Η ομάδα ελέγχου, που έκανε τη στάνταρντ θεραπεία χωρίς Anakinra, αποτελείτο από 16 μη διασωληνωμένους ασθενείς.

Διαπιστώθηκε ότι, μετά από τρεις εβδομάδες, η θεραπεία με υψηλή δοσολογία Anakinra μείωσε τα επίπεδα φλεγμονής και βελτίωσε την αναπνευστική λειτουργία στους 21 από τους 29 ασθενείς (ποσοστό 72%). Πέντε ασθενείς (17%) χρειάστηκε να διασωληνωθούν, ενώ τρεις (10%) πέθαναν. Συγκριτικά στην ομάδα ελέγχου χωρίς Anakinra, αναπνευστική βελτίωση εμφάνισαν οκτώ ασθενείς (το 50%), επτά πέθαναν (το 44%) και ένας διασωληνώθηκε (6%). Η επιβίωση μετά από 21 μέρες ήταν 90% στην ομάδα του Anakinra και 56% στην ομάδα ελέγχου. Επίσης η διακοπή της χορήγησης Anakinra δεν οδήγησε σε υποτροπή της φλεγμονής στους ασθενείς.

Οι Ιταλοί γιατροί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «η θεραπεία με υψηλής δόσης Anakinra ήταν ασφαλής και σχετιζόταν με κλινική βελτίωση του 72% των ασθενών. Η επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητας της θα απαιτήσει νέες ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές», σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου.

Ο Καβάλι δήλωσε ότι «η μελέτη μας είναι η πρώτη που δείχνει ότι μια υψηλή δόση του φαρμάκου Anakinra για την αρθρίτιδα μπορεί να μπλοκάρει την υπεραντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος, την οποία προκαλεί η Covid-19. Τα αποτελέσματα είναι ενδιαφέροντα και το φάρμακο αυτό αξίζει να δοκιμαστεί σε μεγάλες τυχαιοποιημένες δοκιμές».

Οι περισσότεροι ασθενείς με Covid-19 έχουν ήπια συμπτώματα, αλλά σε μερικούς το ανοσοποιητικό σύστημα τους υπεραντιδρά στον «εισβολέα», με συνέπεια να πυροδοτείται μια φλεγμονώδης «καταιγίδα κυτταροκινών», η οποία οδηγεί σε σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας και σε μείωση των επιπέδων οξυγόνου στο αίμα. Το σύνδρομο αυτό είναι η κύρια αιτία θανάτου από τη νόσο.

Το φάρμακο Anakinra είναι εγκεκριμένο εδώ και χρόνια κατά της ρευματοειδούς αρθρίτιδας (μιας αυτοάνοσης μορφής αρθρίτιδας) τόσο από την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), όσο και από την ομόλογή της Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων (ΕΜΑ).

(ΑΠΕ-ΜΠΕ)