Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας θα αποτελεί παρελθόν

Αυτό ήταν το συμπέρασμα της μελέτης FOCAL που δημοσιεύτηκε στο κορυφαίο ιατρικό περιοδικό JAMA στις αρχές του Ιουλίου, αλλάζοντας τα δεδομένα ως προς τον τρόπο που πρέπει να ελέγχονται οι γυναίκες σε αυτά τα πλαίσια.

Τι έδειξε η μελέτη FOCAL;

Σκοπός της μελέτης ήταν η σύγκριση της αποτελεσματικότητας του HPV test και του PAP test στην πρόληψη σοβαρών προκαρκινικών αλλοιώσεων (CIN3) και καρκίνου τραχήλου της μήτρας. Σε δείγμα σχεδόν 19000 γυναικών, ηλικίας 25-65 ετών, ο έλεγχος με HPV test οδήγησε στη διάγνωση δυσπλασιών του τραχήλου (CIN) πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ακρίβεια έναντι του PAP test, επιφέροντας έτσι την έγκαιρη αντιμετώπισή τους. Είναι χαρακτηριστικό πως μετά από παρακολούθηση 4 ετών, σοβαρές προκαρκινικές αλλοιώσεις ή καρκίνος του τραχήλου της μήτρας υπήρχαν σε υπερδιπλάσιο αριθμό γυναικών που εξετάζονταν αποκλειστικά με PAP test. Επιπρόσθετα, η προσθήκη του HPV test στο PAP test βοήθησε στη διάγνωση μεγαλύτερου αριθμού τραχηλικών αλλοιώσεων που, διαφορετικά, θα είχαν χαθεί (JAMA 2018;320:43-52).

Ο εξαιρετικός σχεδιασμός της μελέτης (randomized controlled trial) και η συμμετοχή τόσων πολλών γυναικών προσδίδουν στα συμπεράσματά της βαρύνουσα σημασία. Συνεπώς, αναμένεται να επηρεάσουν τις οδηγίες πολλών επιστημονικών εταιριών σε διεθνές επίπεδο ως προς τον ιδανικό τρόπο δευτερογενούς πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου.

Ποια είναι η σχέση του ιού HPV με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας;

Η συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου (99.7%) προκαλούνται από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), τον πιο συχνό σεξουαλικώς μεταδιδόμενο μικροοργανισμό. Ευτυχώς, οι λοιμώξεις αυτές συνήθως καταστέλλονται από το γυναικείο αμυντικό σύστημα μέσα σε 1-2 χρόνια και, έτσι, δεν δημιουργούνται περαιτέρω προβλήματα. Αντίθετα, αν οι λοιμώξεις από επιθετικούς τύπους του ιού HPV εμμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να εμφανιστούν προχωρημένες προκαρκινικές αλλοιώσεις και, αργότερα, καρκίνος του τραχήλου. Εκεί ακριβώς στοχεύει και το HPV test. Ανιχνεύει το γενετικό υλικό μόνο των τύπων του ιού HPV που έχουν τη βιολογική δυνατότητα να οδηγήσουν μελλοντικά σε σοβαρές δυσπλασίες, ενώ, επιπλέον, δίνει έμφαση στους τύπους 16 και 18, οι οποίοι ενοχοποιούνται για το 70% των καρκίνων του τραχήλου. Σημειώνεται πως, εφόσον ο Ιατρός χρησιμοποιεί κυτταρολογία υγρής φάσης (σύγχρονο PAP test), το HPV test μπορεί να γίνει στο ίδιο δείγμα, χωρίς να ταλαιπωρείται η γυναίκα με πολλαπλές επισκέψεις ή εξετάσεις.

Μπορεί ο καρκίνος του τραχήλου να εξαφανιστεί;

Με αφορμή τη δημοσίευση της μελέτης FOCAL, ο Βασίλης Σιούλας, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος με εξειδίκευση στη Γυναικολογική Ογκολογία στο διεθνούς φήμης Memorial Sloan Kettering Cancer Center της Νέας Υόρκης, δήλωσε: «Για όσους παρακολουθούν τις επιστημονικές εξελίξεις, τα αποτελέσματα αυτά δεν αποτελούν έκπληξη. Από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα και την πολύ μεγάλη ανακάλυψη του συμπατριώτη μας Γεωργίου Παπανικολάου, μεγάλες χώρες πέρασαν σταδιακά στην κυτταρολογία υγρής φάσης και στο HPV test. Όσοι, ήδη, παρέχουμε αυτές τις εξετάσεις στο Ιατρείο μας αισθανόμαστε δικαιωμένοι. Μπορούμε, πλέον, να ελπίζουμε πως με αυτό τον τρόπο ελέγχου των γυναικών και την παράλληλη αύξηση των ποσοστών εμβολιασμού κατά του HPV, ο καρκίνος του τραχήλου θα αποτελεί σε λίγες δεκαετίες οριστικά παρελθόν».