Πιο προστατευμένα έναντι του καρκίνου τα μεγαλύτερα ζώα
Τα μεγαλύτερου μεγέθους ζώα είναι καλύτερα στο να εξαφανίζουν από το DNA τους τούς ιούς που μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο, πράγμα που εξηγεί, εν μέρει τουλάχιστον, γιατί τα μικρότερα ζώα παθαίνουν πιο συχνά καρκίνο, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα, με επικεφαλής Έλληνες επιστήμονες στη Βρετανία.
Η νέα μελέτη φαίνεται να λύνει το παράδοξο που προβληματίζει τους βιολόγους από τη δεκαετία του '70, όταν πρώτος ο επιδημιολόγος σερ Ρίτσαρντ Πέτο του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης επεσήμανε το φαινόμενο, δηλαδή το γεγονός ότι τα μεγαλύτερα ζώα φαίνεται να είναι πιο προστατευμένα έναντι του καρκίνου.
Εκ πρώτης όψεως, εφόσον τα πιο μεγάλα ζώα ζουν περισσότερα χρόνια και έχουν περισσότερα κύτταρα από τα μικρά ζώα, θα έπρεπε να είναι πιο επιρρεπή στον καρκίνο στη διάρκεια της ζωής τους. Όμως, αυτό δεν συμβαίνει, αντίθετα τα μικρότερα ζώα (π.χ. τα ποντίκια) εμφανίζουν αυξημένα ποσοστά της νόσου σε σχέση με τα μεγαλύτερα (π.χ. τους ανθρώπους).
Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Οξφόρδης, Πλύμουθ και Γλασκώβης, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή εξελικτικής βιολογίας Άρη Κατζουράκη του Τμήματος Ζωολογίας της Οξφόρδης -και με τη συμμετοχή του Γκίκα Μαγιορκίνη του ίδιου τμήματος- ανέλυσαν το γονιδίωμα 38 ειδών θηλαστικών, από ποντίκια και σκύλους έως ελέφαντες και φάλαινες, και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το μεγάλο μέγεθος βοηθά τα ζώα να καταστρέφουν πιο αποτελεσματικά τους δυνητικά καρκινογόνους ιούς από το DNA τους.
Οι μικροί ενδογενείς ρετρο-ιοί ή ιοί RNA μπορούν, στο πέρασμα του χρόνου, να εισάγουν το γενετικό υλικό τους και να το ενσωματώνουν στο DNA των ζώων διαφόρων μεγεθών (και του ανθρώπου), με αποτέλεσμα αυτό να περνά πλέον από γενιά σε γενιά. Συνήθως είναι αβλαβείς, αλλά ορισμένες φορές, αυτοί οι ιοί μπορούν να προκαλέσουν κυτταρικές μεταλλάξεις και καρκίνους, όπως λευχαιμία. Κάπως έτσι πέθανε από καρκίνο των πνευμόνων λόγω ρετρο-ιού το πρώτο και διασημότερο κλωνοποιημένο ζώο, το πρόβατο «Ντόλι».
Όμως, όπως διαπιστώθηκε, όσο μεγαλύτερο είναι ένα ζώο, τόσο μικρότερος είναι ο αριθμός αυτών των ρετρο-ιών, οι οποίοι αποτελούν ένα είδος βιολογικών «απολιθωμάτων», που προέρχονται από τις κατά καιρούς μολύνσεις του παρελθόντος (μπορεί να φθάνουν σε βάθος αρκετών εκατομμυρίων ετών).
Έτσι, ενώ ένα ποντίκι διαθέτει στο DNA του 3.331 τέτοιους ιούς, οι άνθρωποι έχουν σχεδόν το ένα τρίτο (1.085) και η φάλαινα μόλις 55.
Αυτό σημαίνει, κατά τους ερευνητές, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «PLoS Pathogens», ότι τα μεγαλύτερα είδη ζώων έχουν βρει ένα τρόπο να «σκουπίζουν» πιο αποτελεσματικά τους ιούς.