Φλεβική θρόμβωση: Παράγοντες που την προκαλούν & συμπτώματα
Η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος, δηλαδή η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση και η πνευμονική εμβολή, είναι μια υποεκτιμημένη ύπουλη πάθηση -δυνητικά απειλητική κατάσταση για τη ζωή του ασθενούς- με σημαντική νοσηρότητα και θνησιμότητα, η οποία αποτελεί την τρίτη αιτία καρδιαγγειακών θανάτων παγκοσμίως και χρειάζεται άμεση ιατρική αντιμετώπιση.
Με απλά λόγια, η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση είναι ο σχηματισμός θρόμβου αίματος σε μία εσωτερική φλέβα. Τις περισσότερες φορές, η νόσος είναι ασυμπτωματική, γι' αυτό είναι σημαντικό για όλους να γνωρίζουν όχι μόνο τους παράγοντες κινδύνου και τα συμπτώματα, αλλά και εκείνα τα γεγονότα ή τις καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν τον σχηματισμό ενός θρόμβου αίματος, δηλαδή θρόμβωση
Οι βασικοί παράγοντες για τη δημιουργία θρόμβωσης είναι:
- Η νοσηλεία στο νοσοκομείο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σ' αυτήν οφείλονται τα 2/3 των περιπτώσεων σχηματισμού θρόμβωσης στα κάτω άκρα, ενώ αποτελεί συχνή και ύπουλη αιτία θανάτου στους νοσηλευομένους ασθενείς, η οποία, όμως, μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο ποσοστό.
- Η χειρουργική επέμβαση
- Η ακινησία για μεγάλο χρονικό διάστημα- π.χ. η παραμονή στο κρεβάτι για ανάρρωση ύστερα από κάποια ασθένεια ή ατύχημα. Επιπλέον, τα πολύωρα αεροπορικά ταξίδια με ακινησία, για πολλή ώρα, στην ίδια θέση, αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο.
- Για τις γυναίκες, αυξημένος κίνδυνος θρόμβωσης υπάρχει, όταν λαμβάνουν οιστρογόνα φάρμακα, όπως αντισυλληπτικά ή αγωγή ορμονικής υποκατάστασης και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή όταν έχουν πρόσφατα γεννήσει.
- Άλλοι παράγοντες είναι η μεγαλύτερη ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό και η παχυσαρκία.
Τα συμπτώματα της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης
Όταν υπάρχουν, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Πόνο
- Ερυθρότητα
- Ευαισθησία και οίδημα (πρήξιμο) στα κάτω άκρα
Όταν ο θρόμβος αίματος, που έχει σχηματιστεί σε μια εσωτερική φλέβα, αποσπασθεί από τις φλέβες και με την κυκλοφορία του αίματος φτάσει στους πνεύμονες και εγκατασταθεί σε κάποιο σημείο της πνευμονικής αρτηρίας, διακόπτεται η ροή του αίματος από εκείνο το σημείο κι επέρχεται πνευμονική εμβολή.
Τα συμπτώματα της πνευμονικής εμβολής
Η ακριβής συχνότητα της νόσου είναι δύσκολο να διαγνωστεί, ενώ τα συμπτώματα συνήθως περιλαμβάνουν:
- Έντονο πόνο στο στήθος
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Έντονο βήχα
- Ταχύπνοια
- Ταχυκαρδία
- Απώλεια συνείδησης
Στην Ευρώπη, 650.000 ασθενείς, ετησίως, παθαίνουν φλεβική θρόμβωση και 430.000 ασθενείς πνευμονική εμβολή, ενώ κάθε χρόνο πεθαίνουν 500.000 Ευρωπαίοι και 50.000 Έλληνες.
Ο αριθμός αυτός είναι υπερδιπλάσιος του ετήσιου αριθμού θανάτων που προκαλούν αθροιστικά ο καρκίνος του μαστού (86.831), ο καρκίνος του προστάτη (63.636), τα τροχαία ατυχήματα (53.599) και το AIDS (5.860).
Πρόσφατες εξαιρετικές μελέτες έδειξαν ότι πολλοί ασθενείς που κινδυνεύουν από φρομβοεμβολική νόσο δεν λαμβάνουν θρομβοπροφύλαξη (η οποία γίνεται με χορήγηση των κατάλληλων αντιθρομβωτικών φαρμάκων, με εφαρμογή ελαστικών καλτσών και με υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής), ενώ σε πολλούς άλλους δεν υπάρχει καν η υποψία ότι μπορεί να πάσχουν από φλεβική θρόμβωση.
Η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος, δηλαδή η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση και η πνευμονική εμβολή, είναι μια υποεκτιμημένη ύπουλη πάθηση -δυνητικά απειλητική κατάσταση για τη ζωή του ασθενούς- με σημαντική νοσηρότητα και θνησιμότητα, η οποία αποτελεί την τρίτη αιτία καρδιαγγειακών θανάτων παγκοσμίως και χρειάζεται άμεση ιατρική αντιμετώπιση.
Με απλά λόγια, η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση είναι ο σχηματισμός θρόμβου αίματος σε μία εσωτερική φλέβα. Τις περισσότερες φορές, η νόσος είναι ασυμπτωματική, γι' αυτό είναι σημαντικό για όλους να γνωρίζουν όχι μόνο τους παράγοντες κινδύνου και τα συμπτώματα, αλλά και εκείνα τα γεγονότα ή τις καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν τον σχηματισμό ενός θρόμβου αίματος, δηλαδή θρόμβωση
Οι βασικοί παράγοντες για τη δημιουργία θρόμβωσης είναι:
Η νοσηλεία στο νοσοκομείο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σ' αυτήν οφείλονται τα 2/3 των περιπτώσεων σχηματισμού θρόμβωσης στα κάτω άκρα, ενώ αποτελεί συχνή και ύπουλη αιτία θανάτου στους νοσηλευομένους ασθενείς, η οποία, όμως, μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο ποσοστό.
Η χειρουργική επέμβαση
Η ακινησία για μεγάλο χρονικό διάστημα- π.χ. η παραμονή στο κρεβάτι για ανάρρωση ύστερα από κάποια ασθένεια ή ατύχημα. Επιπλέον, τα πολύωρα αεροπορικά ταξίδια με ακινησία, για πολλή ώρα, στην ίδια θέση, αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο.
Για τις γυναίκες, αυξημένος κίνδυνος θρόμβωσης υπάρχει, όταν λαμβάνουν οιστρογόνα φάρμακα, όπως αντισυλληπτικά ή αγωγή ορμονικής υποκατάστασης και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή όταν έχουν πρόσφατα γεννήσει.
Άλλοι παράγοντες είναι η μεγαλύτερη ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό και η παχυσαρκία.
Τα συμπτώματα της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης
Όταν υπάρχουν, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Πόνο
Ερυθρότητα
Ευαισθησία και οίδημα (πρήξιμο) στα κάτω άκρα
Όταν ο θρόμβος αίματος, που έχει σχηματιστεί σε μια εσωτερική φλέβα, αποσπασθεί από τις φλέβες και με την κυκλοφορία του αίματος φτάσει στους πνεύμονες και εγκατασταθεί σε κάποιο σημείο της πνευμονικής αρτηρίας, διακόπτεται η ροή του αίματος από εκείνο το σημείο κι επέρχεται πνευμονική εμβολή.
Τα συμπτώματα της πνευμονικής εμβολής
Η ακριβής συχνότητα της νόσου είναι δύσκολο να διαγνωστεί, ενώ τα συμπτώματα συνήθως περιλαμβάνουν:
Έντονο πόνο στο στήθος
Δυσκολία στην αναπνοή
Έντονο βήχα
Ταχύπνοια
Ταχυκαρδία
Απώλεια συνείδησης
Στην Ευρώπη, 650.000 ασθενείς, ετησίως, παθαίνουν φλεβική θρόμβωση και 430.000 ασθενείς πνευμονική εμβολή, ενώ κάθε χρόνο πεθαίνουν 500.000 Ευρωπαίοι και 50.000 Έλληνες.
Ο αριθμός αυτός είναι υπερδιπλάσιος του ετήσιου αριθμού θανάτων που προκαλούν αθροιστικά ο καρκίνος του μαστού (86.831), ο καρκίνος του προστάτη (63.636), τα τροχαία ατυχήματα (53.599) και το AIDS (5.860).
Πρόσφατες εξαιρετικές μελέτες έδειξαν ότι πολλοί ασθενείς που κινδυνεύουν από φρομβοεμβολική νόσο δεν λαμβάνουν θρομβοπροφύλαξη (η οποία γίνεται με χορήγηση των κατάλληλων αντιθρομβωτικών φαρμάκων, με εφαρμογή ελαστικών καλτσών και με υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής), ενώ σε πολλούς άλλους δεν υπάρχει καν η υποψία ότι μπορεί να πάσχουν από φλεβική θρόμβωση.