Τι γίνεται στον εγκέφαλο ανάλογα με τον τρόπο που παίρνουμε ένα φάρμακο

Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι η αντίδραση του εγκεφάλου μας σε ένα φάρμακο διαφέρει ανάλογα με το εάν το φάρμακο το παίρνουμε από το στόμα ή με ένεση.

Αρχικός σκοπός της μελέτης, με επικεφαλής μια ομάδα από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ (NIH), ήταν να διερευνήσει ένα άλλο ενδιαφέρον φαινόμενο: τα φάρμακα που φτάνουν στον εγκέφαλο πιο γρήγορα είναι πιο εθιστικά.

Η εθιστική ποιότητα έχει να κάνει εν μέρει με την απελευθέρωση ντοπαμίνης, αλλά εδώ οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι μια περιοχή του εγκεφάλου γνωστή ως salience network ενεργοποιείται όταν τα φάρμακα λαμβάνονται ενδοφλεβίως, αλλά όχι όταν λαμβάνονται από το στόμα.

“Γνωρίζουμε εδώ και πολύ καιρό ότι όσο πιο γρήγορα ένα φάρμακο εισέρχεται στον εγκέφαλο, τόσο πιο εθιστικό είναι, αλλά δεν ξέρουμε ακριβώς το γιατί. Τώρα, χρησιμοποιώντας μία από τις πιο πρόσφατες και πιο εξελιγμένες τεχνολογίες απεικόνισης, έχουμε κάποια εικόνα”, είπε η ψυχίατρος Nora Volkow, από το NIH.

Πιο εθιστικά για τον εγκέφαλο τα φάρμακα, όταν λαμβάνονται ενδοφλεβίως

Το συνταγογραφούμενο διεγερτικό μεθυλφαινιδάτη χρησιμοποιήθηκε για την μελέτη. Είναι ένα φάρμακο που συνήθως δίνεται για καταστάσεις όπως η ΔΕΠΥ. Οι 20 συμμετέχοντες στην μελέτη δεν είχαν σχετική διάγνωση. Εκτός από τη χορήγηση του φαρμάκου ενδοφλεβίως και από το στόμα, ρωτήθηκαν επίσης για το πώς ένιωσαν μετά την λήψη του.

Εκτός από τις αυτοαναφερόμενες παρατηρήσεις, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης απεικονιστικές σαρώσεις PET για την παρακολούθηση των επιπέδων ντοπαμίνης στον εγκέφαλο και σαρώσεις fMRI για την παρακολούθηση της συνολικής εγκεφαλικής δραστηριότητας. Όπως ήταν αναμενόμενο, τα επίπεδα ντοπαμίνης αυξήθηκαν πιο γρήγορα όταν χρησιμοποιήθηκαν ενέσεις.

Ήταν στις σαρώσεις fMRI που οι διαφορές εμφανίστηκαν σε δύο κύριες περιοχές του salience network στον εγκέφαλο: στον ραχιαίο πρόσθιο κυκλικό φλοιό και τον φλοιό της νήσου. Αυτές οι περιοχές ενεργοποιήθηκαν μόνο μετά από ενέσεις, την πιο εθιστική μέθοδο χορήγησης φαρμάκων.

Η δραστηριότητα του salience network ήταν σύμφωνη με τα υψηλότερα συναισθήματα ευφορίας που ένιωθαν οι συμμετέχοντες. Αυτό το τμήμα του εγκεφάλου είχε προηγουμένως συνδεθεί με τον εθισμό στα ναρκωτικά, αν και μέχρι τώρα έλειπαν ουσιαστικά αδιάσειστα στοιχεία.

Σημαντικά ευρήματα στην αντιμετώπιση των εθισμών σε ουσίες

Όλες αυτές είναι ανεκτίμητες πληροφορίες στον αγώνα να καταλάβουμε πώς πρέπει να δίνονται θεραπείες στους ασθενείς και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν οι εθισμοί. Το salience network του εγκεφάλου είναι γνωστό ότι είναι σημαντικό για την εσωτερική ερμηνεία των αισθήσεων και για την εξωτερική απόδοση αξίας.

Ένα από τα επόμενα βήματα θα μπορούσε να είναι η διεξαγωγή πειραμάτων όπου η δραστηριότητα στο salience network εμποδίζεται σκόπιμα και στη συνέχεια να δούμε αν οι εθελοντές της μελέτης έχουν την ίδια αίσθηση ευφορίας.

“Η κατανόηση των μηχανισμών του εγκεφάλου στους οποίους βασίζεται ο εθισμός είναι ζωτικής σημασίας για την ενημέρωση των παρεμβάσεων πρόληψης, την ανάπτυξη νέων θεραπειών για τις διαταραχές χρήσης ουσιών και την αντιμετώπιση της κρίσης με υπερβολικές δόσεις φαρμάκων και ναρκωτικών”, είπε η δρ. Volkow.

Πηγή: sciencealert.com