Λουράντος στο Πανευρωπαϊκό Συμπόσιο Φαρμακοποιών: Το κύμα των απελευθερώσεων δεν ωφέλησε κανέναν
Ο φαρμακοποιός παραμένει το σημείο αναφοράς στην φαρμακευτική περίθαλψη αλλά και το βασικό σκαλοπάτι της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, παρά τις μεγάλες αλλαγές στην διεθνή αγορά. Την ίδια ώρα, οι φαρμακοποιοί πρέπει να προχωρήσουν στην αυτοκριτική τους, να βελτιωθούν και να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες στην Ευρώπη. Να κάνουν τελικά πολλά βήματα μπροστά προς όφελος όλων των Ευρωπαίων πολιτών.
Το συμπέρασμα αυτό, εμπεριέχεται στην ομιλία του προέδρου του ΠΦΣ κ. Κων. Λουράντου, κατά την διάρκεια των χθεσινών εργασιών του Πανευρωπαϊκού Συμποσίου των φαρμακοποιών που πραγματοποιείται στην Αθήνα.
Πολλές οι δηλώσεις και τα μηνύματα που πέρασαν όλοι οι εκπρόσωποι των Φαρμακευτικών Συλλόγων της Ευρώπης, τα οποία έχουν να κάνουν με την επόμενη ημέρα του φαρμακείου αλλά και των αλλαγών που έχει να αντιμετωπίσει ο φαρμακοποιός σε περιόδους κρίσης κοινωνικής και οικονομικής.
Το μήνυμα που έστειλε η ελληνική πλευρά, δια στόματος Κων. Λουραντου, είναι πως οι φαρμακοποιοί πρέπει να αλλάξουν, ενώ το μεγάλο κύμα των απελευθερώσεων που έχει ξεκινήσει εδώ και δεκαετίες στην Ευρώπη δεν έφερε θετικά αποτελέσματα, ούτε στην μείωση των τιμών, αλλά ούτε και στην πρόσβαση των ασθενών, όπως τόνισε χαρακτηριστικά.
Αναλυτικά, τα βασικότερα συμπεράσματα της ομιλίας του προέδρου του ΠΦΣ έχει ως εξής:
- Το φετινό Συμπόσιο πραγματοποιείται σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από σημαντικά γεγονότα που πολλές φορές ήταν τραγικά και πραγματικά μας συγκλόνισαν όλους ανεξαιρέτως, όπως οι τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία και το Βέλγιο. Υπάρχουν όμως και άλλα γεγονότα που κυοφορούν ριζικές ανατροπές στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Οι εξελίξεις αυτές έχουν σαν αποτέλεσμα να επανεξετάζονται και να αναθεωρούνται πρακτικές και στρατηγικές σε όλους τους τομείς, που μέχρι πρότινος θεωρούνταν ως η μόνη λύση.
Παράλληλα όμως μας δίνουν την ευκαιρία να αναθεωρήσουμε και να διορθώσουμε λάθη του παρελθόντος .
- Για παράδειγμα έχει πλέον αποδειχθεί ότι το μεγάλο κύμα των απελευθερώσεων που έχει ξεκινήσει εδώ και δεκαετίες στην Ευρώπη δεν έφερε θετικά αποτελέσματα. Αντιθέτως, τα παραδείγματα δείχνουν πως τελικά οδηγηθήκαμε στην επικράτηση ολιγοπώλιων μεγάλων αλυσίδων και σε μείωση του αριθμού των ιδιωτικών φαρμακείων.
- Ακόμη χειρότερα τελικά, ούτε οι τιμές των φαρμάκων μειώθηκαν, ενώ δεν βελτιώθηκαν και οι συνθήκες πρόσβασης των ασθενών στην αγωγή τους.
Προσοχή δεν αρνούμαστε τις αλλαγές. Τις επιθυμούμε και τις επιζητούμε. Με την ίδια ευκολία όμως, επιθυμούμε και να αναθεωρούνται μέτρα που τελικά αποδεικνύονται αναποτελεσματικά. Οι αλλαγές έρχονται από πολλές πλευρές .
- Για παράδειγμα το μεγάλο προσφυγικό – μεταναστευτικό κύμα , που εγκαίρως με την συναίνεση της PGEU είχαμε θίξει στο προηγούμενο συμπόσιο πέρυσι, πριν καν η Ε.Ε. αλλά και η ελληνική κυβέρνηση κατανοήσουν την έκτασή του, σήμερα αποτελεί μείζον πρόβλημα για την Ευρώπη. Βέβαια το ζήτημα αυτή τη στιγμή εστιάζεται κυρίως εδώ στην Ελλάδα, που σήμερα βρίσκεστε, όμως θα το συνέκρινα με ένα «τσουνάμι» που αν εκδηλωθεί ούτε τείχη ούτε φράκτες μπορεί να το συγκρατήσουν...
Η δομή της Ευρώπης αλλάζει. Η εισροή αυτών των λαών δημιουργεί την διαφορετικότητα στο εσωτερικό της Ευρώπης. Αντίστοιχα πρέπει να αλλάξει και η συμπεριφορά μας ως λειτουργών της υγείας. Απαιτείται διαφορετική αντιμετώπιση του ασθενούς, που μπορεί να είναι μια μουσουλμάνα ή μια ευρωπαία γυναίκα που έχουν διαφορετικές κουλτούρες , πεποιθήσεις, απόψεις. Για παράδειγμα χρειάζεται ιδιαίτερη αντιμετώπιση εμβολιασμός μιας γυναίκας μουσουλμάνας από μια χριστιανή.
Παρεπιμπτόντως θα ήθελα να σας πληροφορήσω πως οι Έλληνες φαρμακοποιοί προσφέρουν σε αυτούς τους βασανισμένους ανθρώπους ότι μπορούν εθελοντικά και φυσικά αφιλοκερδώς κυρίως στις νησιωτικές περιοχές όπου το πρόβλημα είναι ακόμη έντονο.
- Από τις αλλαγές στους πληθυσμούς και στα δημογραφικά στοιχεία των χώρων εργασίας η αναγκαιότητα σε νέες επιχειρηματικές τάσεις οδηγεί σε προσωποποιημένη φαρμακευτική αγωγή (personalized medicine) ή προσανατολισμένη σε δημογραφικά κριτήρια.
Ας δούμε πως αλλάζει το περιβάλλον η ταχεία ανάπτυξη αλλά και η αύξηση του προσδόκιμου ζωής αλλάζει την παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες αλλά και προκλήσεις για όλους μας. Ο πληθυσμός όλης της Γής θα αυξηθεί πάνω από ένα δισεκατομμύριο μέχρι το 2030.
Οι άνθρωποι άνω των 60 είναι η πιο γρήγορα αναπτυσσόμενη ηλικιακά κατηγορία που αναμένεται να προσθέσει άλλα 500 εκατομμύρια άτομα μέχρι το 2030, φθάνοντας συνολικά τα 1,4 δισεκατομμύρια.
- Τι έχουμε λοιπόν ως παγκόσμια τάση. Την εξατομικευμένη αγωγή.
Το σωστό φάρμακο για τον σωστό ασθενή. Όπως όλοι γνωρίζουμε η πρόοδος μιας ασθένειας διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Και η επίδραση των φαρμάκων το ίδιο.
Ατομικές διαφορές μεταξύ ανθρώπων, όπως το γένος και η ηλικία επηρεάζουν όχι μόνο την δομή των ασθενειών αλλά και πως η φαρμακευτική επιδρά στο σώμα και τον μεταβολισμό του ασθενούς. Οι ερευνητές θεωρούν πως οι εξατομικευμένες θεραπείες θα βελτιώσουν την επίδραση των φαρμάκων αλλά και τις παρενέργειες.
- Και εδώ ο ρόλος μας είναι αναντικατάστατος. Ο φαρμακοποιός είναι ο πρώτος που αντιλαμβάνεται αυτές τις αλλαγές και ο μόνος που μπορεί να τις δρομολογήσει ώστε να έχουν την μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα.
Η εξατομικευμένη θεραπεία απαιτεί:
Να ληφθεί υπόψη η διαφορετικότητα στην κουλτούρα, την εθνικότητα, τα γενετικά χαρακτηριστικά και των ακολουθουμένων πρακτικών ανάλογα με το μέρος όπου κατοικεί ο ασθενής.
Η είσοδος της τεχνολογίας στην ιατρική και φαρμακευτική πληροφόρηση αποτελεί επίσης μια ουσιώδη τάση αλλά και ευκαιρία. Η ψηφιοποίηση της περίθαλψης, διαμορφώνει εκ νέου το σύστημα υγείας και εισάγει πρακτικές που αφορούν την διάγνωση, τα φάρμακα, την φροντίδα και τη συμβουλή.
Οι φαρμακοποιοί οφείλουμε να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες της τεχνολογίας για να ενισχύσουμε τη συμβολή μας στην πρωτοβάθμια περίθαλψη και ειδικότερα αφενός στη διαχείριση της φαρμακοθεραπείας των ασθενών και αφετέρου στη συμμόρφωση των ασθενών με την αγωγή τους.
Όπως έχει ήδη επισημάνει η PGEU, η κακή συμμόρφωση των ασθενών με τη φαρμακευτική τους αγωγή αποτελεί πλέον εκρηκτικό πρόβλημα, καθώς στοιχίζει σε χιλιάδες θανάτους και δισεκατομμύρια ευρώ.
Στην κατεύθυνση αυτή ο Σύλλογος μας σχεδιάζει ένα καινοτόμο ψηφιακό εργαλείο και που βοηθάει τον φαρμακοποιό ακριβώς στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων.
Το software που δημιουργούμε έχει διπλή εφαρμογή: στα φαρμακεία και στους ασθενείς. Ο φαρμακοποιός καταχωρεί την αγωγή που έχει γράψει ο γιατρός και ενημερώνει και υπενθυμίζει μέσω κινητού τηλεφώνου για την συμμόρφωση στις οδηγίες του γιατρού. Είναι μια υπηρεσία που θα αναδείξει τον ρόλο του και ταυτόχρονα θα ωφελήσει και τον ασθενή.
- Τέλος, δεν ξεχνάμε ότι είμαστε λειτουργοί της δημόσιας υγείας, με ευθύνη για τη διατήρησή της. Η αλόγιστη χρήση και κατάχρηση των αντιβιοτικών, αποτελεί όχι μόνο παγκόσμια απειλή για την οποία τόσο ο ΠΟΥ όσο και η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την επικείμενη ανθεκτικότητα των μικροβίων στα περισσότερα σημερινά κυκλοφορούντα σκευάσματα αντιβιοτικών τα επόμενα χρόνια, αλλά παράλληλα αποτελεί και μία επιστημονική πρόκληση, άρρηκτα συνδεδεμένη με το επάγγελμά μας την οποία δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση ούτε να αγνοήσουμε, ούτε να παρακάμψουμε.
- Εμείς οι Φαρμακοποιοί έχουμε πολλά να προσφέρουμε. Οι αλλαγές που έρχονται εμπεριέχουν ευκαιρίες και προκλήσεις. Ο φαρμακοποιός παραμένει το σημείο αναφοράς στην φαρμακευτική περίθαλψη. Η Δύναμη μας είναι αυτή. Για τον λόγο αυτό χρειαζόμαστε μια PGEU δυνατή και διεκδικητική. Χρειαζόμαστε την PGEU και πρέπει να την στηρίξουμε όλα τα μέλη. Όμως νομίζω ότι ήλθε η ώρα και εμείς να προσαρμοστούμε στην διαφορετικότητα.
- Να απαιτήσουμε από την Ε.Ε. και όχι να δεχόμαστε αποφάσεις. Να διεκδικούμε και όχι να αποδεχόμαστε παθητικά. Να προτείνουμε κι εμείς και όχι απλά να υπακούμε στις απόψεις τεχνοκρατών, που δεν έχουν βγει από τα γραφεία τους και δεν γνωρίζουν τις ανάγκες μιας κοινωνίας. Αν χρειαστεί για να πετύχουμε τους στόχους μας, δεν πρέπει να διστάσουμε να κάνουμε ότι οργανωτικές αλλαγές απαιτούν οι καιροί!
Σημείωσα από την ομιλία της Γεν. Γραμματέας της PGEU δύο σημεία που πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής: Το πρώτο ότι χρειαζόμαστε να αναπτύξουμε νέες υπηρεσίες και το δεύτερο ότι ο φαρμακευτικός τομέας κατά μήκος της Ευρώπης μπορεί να ποικίλει από κράτος σε κράτος αλλά αντιμετωπίζουμε όλοι παρόμοια προβλήματα και όμοιες πιέσεις...
Ελπίζω το Συμπόσιο αυτό να αποτελέσει το έναυσμα και για την δική μας αντίδραση σε αποφάσεις που τελικά και τους ασθενείς δεν ωφελούν και το φαρμακείο όπως το γνωρίζουμε το καταστρέφουν και το σβήνουν από τον χάρτη. Το Συμπόσιο αυτό να είναι η αφετηρία για να αποκτήσει το φαρμακείο μια νέα δυναμική παρουσία
Από την άλλη πλευρά εμείς οι φαρμακοποιοί πρέπει να κάνουμε την αυτοκριτική μας, να βελτιωθούμε και να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες στην Ευρώπη. Να κάνουμε πολλά βήματα μπροστά προς όφελος όλων των Ευρωπαίων πολιτών.