Ποιοι πρέπει να ΜΗΝ πίνουν στιγμιαίο καφέ

Αν και προσφέρει ορισμένα πλεονεκτήματα, έχει και πιθανά μειονεκτήματα που ορισμένα άτομα πρέπει να προσέχουν.

Αυτό το άρθρο εξηγεί τι είναι ο στιγμιαίος καφές, το διατροφικό του προφίλ, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά του και -το πιο σημαντικό- ποιοι πρέπει να τον αποφεύγουν.

Τι είναι ο στιγμιαίος καφές

Ο στιγμιαίος καφές παρασκευάζεται με την μετατροπή κόκκων καφέ σε συμπυκνωμένο υγρό, το οποίο στη συνέχεια ξηραίνεται σε σκόνη ή κόκκους. Αυτοί διαλύονται εύκολα σε ζεστό νερό, δημιουργώντας ένα γρήγορο και απλό φλιτζάνι καφέ.

Μια τυπική μερίδα στιγμιαίου καφέ περιέχει:

• Θερμίδες: 4 kcal ανά φλιτζάνι.
• Καφεΐνη: 30–90 mg ανά μερίδα, ανάλογα με την μάρκα και το μέγεθος της μερίδας.
• Αντιοξειδωτικά: Πλούσια σε πολυφαινόλες, που καταπολεμούν το οξειδωτικό στρες.

Τα οφέλη υγείας του στιγμιαίου καφέ

• Πλούσιος σε αντιοξειδωτικά: Παρέχει παρόμοια αντιοξειδωτικά οφέλη με τον φιλτραρισμένο καφέ, βοηθώντας στην μείωση της φλεγμονής και του οξειδωτικού στρες.
• Χαμηλότερη περιεκτικότητα σε καφεΐνη: Ιδανική για άτομα που είναι ευαίσθητα στην καφεΐνη ή θέλουν να την περιορίσουν γενικότερα.
• Γρήγορος και βολικός: Ο στιγμιαίος καφές είναι ελαφρύς, φορητός και ιδανικός για ταξίδια ή πολυάσχολα πρωινά.

Ποιοι ΔΕΝ πρέπει να πίνουν στιγμιαίο καφέ

Αν και ο στιγμιαίος καφές είναι ασφαλής για τους περισσότερους, ορισμένες ομάδες πληθυσμού μπορεί να χρειαστεί να τον αποφεύγουν ή να τον καταναλώνουν με προσοχή:

1. Άτομα ευαίσθητα στην καφεΐνη: Παρόλο που ο στιγμιαίος καφές έχει λιγότερη καφεΐνη από άλλα είδη, μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως άγχος, νευρικότητα ή διαταραχές ύπνου σε ευαίσθητα άτομα.
2. Άτομα με παλινδρόμηση οξέος ή ευαισθησία στο στομάχι: Ο στιγμιαίος καφές τείνει να είναι πιο όξινος, ερεθίζοντας ενδεχομένως την επένδυση του στομάχου και επιδεινώνοντας καταστάσεις όπως παλινδρόμηση οξέος, καούρα ή γαστρίτιδα.
3. Όσοι προσέχουν την πρόσληψη ακρυλαμιδίου: Ο στιγμιαίος καφές περιέχει ακρυλαμίδιο, μια χημική ουσία που σχηματίζεται κατά το ψήσιμο. Αν και τα επίπεδα είναι γενικά χαμηλά, η υπερβολική πρόσληψη με την πάροδο του χρόνου μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία.
4. Έγκυες και θηλάζουσες: Η καφεΐνη διαπερνά τον πλακούντα και μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του εμβρύου. Οι ειδικοί συνιστούν τον περιορισμό της πρόσληψης καφεΐνης στα 200 mg/ημέρα και ακόμη και μικρές ποσότητες στον στιγμιαίο καφέ θα πρέπει να παρακολουθούνται.
5. Άτομα με διαταραχές ύπνου: Η κατανάλωση στιγμιαίου καφέ αργά την ημέρα μπορεί να διαταράξει τα πρότυπα ύπνου λόγω των διεγερτικών του επιδράσεων, ακόμη και σε χαμηλότερα επίπεδα καφεΐνης.
6. Άτομα με υπέρταση: Η μέτρια κατανάλωση καφέ μπορεί ακόμα και να ωφελήσει την υγεία της καρδιάς, αλλά η καφεΐνη στον στιγμιαίο καφέ μπορεί να προκαλέσει προσωρινές αυξήσεις της αρτηριακής πίεσης σε ορισμένα άτομα.

Παρενέργειες και κίνδυνοι από την κατανάλωση στιγμιαίου καφέ

• Αυξημένη περιεκτικότητα σε ακρυλαμίδιο: Ο στιγμιαίος καφές περιέχει περισσότερο ακρυλαμίδιο από άλλη είδη καφέ, το οποίο -σε υψηλές δόσεις- έχει συνδεθεί με νευρική βλάβη και καρκίνο σε μελέτες σε ζώα.
• Υπερεξάρτηση: Το να βασίζεσαι στον στιγμιαίο καφέ για ενέργεια μπορεί να οδηγήσει σε εξάρτηση από την καφεΐνη και σε συμπτώματα στέρησης, όπως πονοκεφάλους και ευερεθιστότητα.
• Προστιθέμενα σάκχαρα σε συσκευασμένα προϊόντα: Τα προ-αρωματισμένα μείγματα στιγμιαίου καφέ περιέχουν συχνά υψηλές ποσότητες ζάχαρης και τεχνητά πρόσθετα, συμβάλλοντας στην αύξηση βάρους και σε άλλα προβλήματα υγείας.

Συμβουλές για ασφαλή και υγιεινή κατανάλωση

1. Επιλέξτε αξιόπιστες μάρκες: Επιλέξτε εμπορικά προϊόντα που αναγράφουν τις μεθόδους επεξεργασίας και τα επίπεδα ακρυλαμιδίου.
2. Αποφύγετε τα ζαχαρούχα μείγματα: Μείνετε στον απλό στιγμιαίο καφέ και προσθέστε -με φειδώ- τα δικά σας φυσικά γλυκαντικά.
3. Πίνετε με μέτρο: Μείνετε στα 1-2 φλιτζάνια την ημέρα για να ελαχιστοποιήσετε τις παρενέργειες.
4. Χρόνος πρόσληψης: Αποφύγετε να πίνετε καφέ αργά το απόγευμα ή το βράδυ, για να αποτρέψετε τις διαταραχές του ύπνου.

Σύνοψη

Ο στιγμιαίος καφές είναι μια γρήγορη και βολική επιλογή ροφήματος με πολλά οφέλη, συμπεριλαμβανομένης της πλούσιας περιεκτικότητάς του σε αντιοξειδωτικά και χαμηλότερα επίπεδα καφεΐνης. Ωστόσο, δεν είναι κατάλληλος για όλους. Οι έγκυες, εκείνοι με ευαισθησία στο στομάχι και άτομα που ανησυχούν για την ευαισθησία στο ακρυλαμίδιο ή στην καφεΐνη θα πρέπει να προσεγγίζουν τον στιγμιαίο καφέ πολύ προσεκτικά.

Πηγές: healthline.com, eatingwell.com, health.com, goodrx.com