5 αιτίες που έχετε φαγούρα στο σώμα χωρίς εξανθήματα

Συχνά παραβλέπεται αλλά μπορεί να προέρχεται από μια σειρά εσωτερικών, νευρολογικών, δερματολογικών ή ακόμα και ψυχολογικών αιτιών.

Σε πολλές περιπτώσεις, οι παθόντες καθυστερούν να αναζητήσουν ιατρική συμβουλή, επειδή δεν βλέπουν ορατούς ερεθισμούς ή αλλαγές στο δέρμα. Ωστόσο, ο επίμονος κνησμός χωρίς εξάνθημα μπορεί να είναι σημάδι υποκείμενων παθήσεων που απαιτούν προσοχή.

Υπάρχει και η αντίστροφη περίπτωση, να βλέπτε εξανθήματα, αλλά να μην έχετε φαγούρα. Διαβάστε σχετικά εδώ: Εξανθήματα στο σώμα: Πότε δεν προκαλούν φαγούρα

Αυτό το άρθρο παραθέτει τις αιτίες, τη διαγνωστική διαδικασία, τις επιλογές θεραπείας και πότε πρέπει να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια για φαγούρα στο σώμα.

Τι προκαλεί φαγούρα στο σώμα χωρίς εξανθήματα

Ο κνησμός χωρίς ορατό εξάνθημα μπορεί να προκληθεί από πολλές παθήσεις, που εμπίπτουν σε διάφορες κατηγορίες:

1. Δερματολογικά αίτια

• Ξηρό δέρμα – Ιδιαίτερα συχνό σε ψυχρά, ξηρά κλίματα ή λόγω υπερβολικού πλυσίματος.
• Γήρανση του δέρματος – Το δέρμα χάνει φυσικά την υγρασία και την ελαστικότητά του με την ηλικία, οδηγώντας σε επίμονο κνησμό.
• Επαφή με ερεθιστικά – Όπως σαπούνια, απορρυπαντικά ή συνθετικά υφάσματα, ακόμη και όταν δεν εμφανίζεται εξάνθημα.

2. Συστημικές ιατρικές καταστάσεις

• Χρόνια νεφρική νόσος – Ειδικά σε ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, ενώ και ο ουραιμικός κνησμός είναι συχνός.
• Ηπατική νόσος – Καταστάσεις όπως η ηπατίτιδα μπορεί να προκαλέσουν γενικευμένη φαγούρα.
• Ανεπάρκεια σιδήρου (αναιμία) – Μπορεί να οδηγήσει σε ανεξήγητο κνησμό.
• Διαταραχές του θυρεοειδούς – Τόσο ο υπερθυρεοειδισμός όσο και ο υποθυρεοειδισμός έχουν συνδεθεί με φαγούρα στο σώμα χωρίς εξανθήματα.
• Σακχαρώδης διαβήτης – Η περιφερική νευροπάθεια στον διαβήτη μπορεί να οδηγήσει σε κνησμό, ιδιαίτερα στα κάτω άκρα.
• Λέμφωμα Hodgkin – Ο γενικευμένος κνησμός μπορεί να προηγείται άλλων συμπτωμάτων αυτού του τύπου καρκίνου.

3. Νευρολογικά αίτια

• Συμπίεση ή τραυματισμός νεύρων
• Πολλαπλή σκλήρυνση και εγκεφαλικό – Μπορεί να προκαλέσουν εντοπισμένο ή γενικό κνησμό, λόγω αλλοιώσεων των νευρικών σημάτων.

4. Φαγούρα που προκαλείται από φάρμακα

Συνήθως οφείλεται σε λήψη:

• Οπιοειδών
• Αναστολέων ΜΕΑ (π.χ. εναλαπρίλη)
• Στατινών (για την χοληστερίνη)
• Αντιβιοτικών (π.χ. αμοξικιλλίνη)
• Διουρητικών

5. Ψυχολογικά αίτια

• Άγχος και κατάθλιψη – Το χρόνιο στρες και οι διαταραχές της διάθεσης μπορεί να προκαλέσουν ψυχοσωματική φαγούρα.
• Διαταραχή σωματικών συμπτωμάτων – Όπου δεν εντοπίζεται φυσική αιτία παρά την αισθητή δυσφορία.

Πώς διαγιγνώσκεται η φαγούρα στο σώμα χωρίς εξανθήματα

Όταν δεν είναι ορατό εξάνθημα, η διάγνωση εστιάζει στον εντοπισμό των υποκείμενων αιτιών μέσω μιας λεπτομερούς κλινικής αξιολόγησης:

Ιατρικό ιστορικό

• Έναρξη, διάρκεια και μοτίβο κνησμού
• Συνοδά συμπτώματα: κόπωση, απώλεια βάρους, νυχτερινές εφιδρώσεις
• Χρήση φαρμάκων και συμπληρωμάτων
• Έκθεση σε ερεθιστικά ή νέα προϊόντα προσωπικής φροντίδας

Σωματική εξέταση

• Ακόμα κι αν δεν υπάρχει εξάνθημα, το δέρμα μπορεί να εμφανίσει σημάδια γρατσουνίσματος, ξηρότητας ή φλεγμονής.

Εργαστηριακές εξετάσεις

• Πλήρης αιματολογική εξέταση – Για την αξιολόγηση της αναιμίας ή της λευχαιμίας
• Εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας – Για την ανίχνευση χολόστασης ή ηπατίτιδας
• Εξετάσεις νεφρικής λειτουργίας – Για αξιολόγηση νεφρικής νόσου
• Εξετάσεις λειτουργίας του θυρεοειδούς
• Γλυκόζη νηστείας ή HbA1c – Για έλεγχο για διαβήτη
• Ανάλυση σιδήρου και επίπεδα βιταμίνης Β12

Απεικόνιση ή παραπομπή σε ειδικό

• Εάν υπάρχει υποψία για λέμφωμα ή άλλη συστηματική ασθένεια, μπορεί να χρειαστούν ακτινογραφίες θώρακα, υπερηχογράφημα ή παραπομπή σε δερματολογία ή αιματολόγο.

Επιλογές θεραπείας με βάση την αιτία της φαγούρας

Η διαχείριση εξαρτάται από την υποκείμενη κατάσταση. Σε πολλές περιπτώσεις, μια συνδυασμένη προσέγγιση προσφέρει την καλύτερη ανακούφιση.

Γενικά μέτρα ανακούφισης

• Χρήση ενυδατικών ουσιών – Εφαρμόστε μαλακτικά χωρίς άρωμα αμέσως μετά το μπάνιο.
• Ήπια τοπικά κορτικοστεροειδή – Για τοπική φλεγμονή (υπό ιατρική παρακολούθηση).
• Δροσιστικές λοσιόν ή τζελ – Τα προϊόντα με βάση την μενθόλη μπορούν να μειώσουν την ενόχληση του κνησμού.
• Αποφύγετε τα ερεθίσματα – Όπως ζεστό ντους, αλκοόλ, καφεΐνη, μάλλινα υφάσματα ή σκληρά σαπούνια.

Φάρμακα

• Αντισταμινικά – Χρησιμοποιούνται συχνά, αλλά μπορεί να είναι αναποτελεσματικά εάν η αιτία είναι μη αλλεργική.
• Γκαμπαμεντίνη ή πρεγκαμπαλίνη – Για νευροπαθητική ή σχετιζόμενη με τα νεφρά φαγούρα.
• Χολεστυραμίνη ή ριφαμπικίνη – Χρησιμοποιούνται για τον χολοστατικό κνησμό σε ηπατική νόσο.
• Εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs) – Μπορούν να βοηθήσουν στην ψυχογενή ή ανθεκτική φαγούρα.

Αντιμετώπιση της βασικής αιτίας

• Συμπλήρωμα σιδήρου για την αναιμία
• Υποκατάσταση θυρεοειδικών ορμονών για υποθυρεοειδισμό
• Βελτιστοποίηση αιμοκάθαρσης για νεφρική φαγούρα
• Διακοπή ή αντικατάσταση της φαρμακευτικής αγωγής, εάν υπάρχει υποψία φαγούρας που προκαλείται από φάρμακα

Πότε να πάτε σε γιατρό

Η επίμονη φαγούρα στο σώμα χωρίς εξανθήματα δεν πρέπει να αγνοηθεί, ειδικά εάν:

• Διαρκεί περισσότερο από 2-3 εβδομάδες παρά την αυτοφροντίδα
• Είναι σοβαρή ή ευρέως εξαπλωμένη στο σώμα
• Συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως απώλεια βάρους, νυχτερινές εφιδρώσεις ή κόπωση
• Επιδεινώνεται τη νύχτα, επηρεάζοντας τον ύπνο
• Εμφανίζεται σε άτομα με γνωστή νόσο του ήπατος, των νεφρών ή του θυρεοειδούς

Η έγκαιρη αξιολόγηση μπορεί να αποκλείσει σοβαρές υποκείμενες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου του λεμφώματος, της ηπατικής νόσου και του διαβήτη.

Συχνές Ερωτήσεις

Μπορεί το ξηρό δέρμα να προκαλέσει φαγούρα στο σώμα χωρίς εξανθήματα;

Ναι, η ξηροδερμία είναι μια από τις πιο κοινές αιτίες κνησμού χωρίς εξάνθημα, ειδικά σε κρύο ή ξηρό περιβάλλον ή λόγω συχνού πλυσίματος.

Ποιες εσωτερικές παθήσεις προκαλούν φαγούρα στο σώμα χωρίς εξανθήματα;

Ο κνησμός μπορεί να είναι σύμπτωμα ηπατικής νόσου, νεφρικής ανεπάρκειας, αναιμίας, διαβήτη, διαταραχών του θυρεοειδούς ή ακόμη και ορισμένων καρκίνων, όπως το λέμφωμα.

Είναι δυνατόν το άγχος να προκαλέσει φαγούρα;

Ναι, το χρόνιο στρες, το άγχος και η κατάθλιψη μπορεί να προκαλέσουν ψυχοσωματική φαγούρα, ακόμη και αν δεν υπάρχει κάποια δερματική ασθένεια ή ορατό εξάνθημα.

Σύνοψη

Η φαγούρα στο σώμα χωρίς εξανθήματα μπορεί να οφείλεται σε ένα ευρύ φάσμα δερματολογικών, νευρολογικών, συστηματικών ή ψυχολογικών αιτιών. Αν και μπορεί να φαίνεται καλοήθης, ο επίμονος ή σοβαρός κνησμός μπορεί να σηματοδοτήσει ένα υποκείμενο ιατρικό πρόβλημα.

Η έγκαιρη διάγνωση είναι κλειδί. Εάν αντιμετωπίζετε ανεξήγητη φαγούρα, συμβουλευτείτε γιατρό, για να εντοπίσετε τη βασική αιτία και να λάβετε ένα προσαρμοσμένο σχέδιο θεραπείας.

Πηγές:
mayoclinic.org
nhs.uk
healthline.com
clevelandclinic.org
pcds.org.uk