Αυτοάνοση γαστρίτιδα: Τι πρέπει να ξέρετε για την δυνητικά καρκινογόνο γαστρίτιδα

Η αυτοάνοση μεταπλαστική ατροφική γαστρίτιδα προκύπτει από αντισώματα που επιτίθενται στα κύτταρα του στομάχου.

Οι πάσχοντες από αυτές τις μορφές γαστρίτιδας μπορεί να μην έχουν συμπτώματα, δεδομένου ωστόσο, ότι μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο, χρειάζεται να παρακολουθούνται τακτικά.

Τι είναι η περιβαλλοντική ατροφική γαστρίτιδα και τι η αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα;

Η ατροφική γαστρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονή και λέπτυνση του βλεννογόνου του στομάχου. Επιπλέον, τα κύτταρα στην επένδυση του στομάχου μιμούνται τα εντερικά κύτταρα.

Ένας τύπος ατροφικής γαστρίτιδας, γνωστός ως περιβαλλοντική μεταπλαστική ατροφική γαστρίτιδα, εμφανίζεται όταν περιβαλλοντικοί παράγοντες προκαλούν χρόνια φλεγμονή.

Η χρόνια λοίμωξη με βακτήριο H. pylori (Helicobacter pylori) οδηγεί συχνά σε αυτή την κατάσταση. Τα βακτήρια διαταράσσουν τη βλέννα που συνήθως προστατεύει το στομάχι από τα όξινα υγρά που απελευθερώνονται κατά την πέψη. Με την πάροδο πολλών ετών, αυτό το οξύ καταστρέφει τα κύτταρα του βλεννογόνου του στομάχου, προκαλώντας περιβαλλοντική μεταπλαστική ατροφική γαστρίτιδα.

Η αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα είναι ο δεύτερος τύπος ατροφικής γαστρίτιδας.

Εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό επιτίθεται στα κύτταρα του βλεννογόνου του στομάχου. Οι γιατροί αποκαλούν αυτή την κατάσταση αυτοάνοση γαστρίτιδα (AIG) ή αυτοάνοση μεταπλαστική ατροφική γαστρίτιδα (AMAG).

Και οι δύο τύποι γαστρίτιδας μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης μικρών νευροενδοκρινών όγκων στο γαστρεντερικό. Οι όγκοι αυτοί είναι συνήθως καλοήθεις.

Τόσο η περιβαλλοντική όσο και η αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα, αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο καρκίνου του στομάχου.

Ποιος μπορεί να αναπτύξει περιβαλλοντική ατροφική γαστρίτιδα;

Διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο περιβαλλοντικής ατροφικής γαστρίτιδας εάν:

• Είστε άνω των 70 ετών
• Τρώτε πολύ αλάτι
• Έχετε λοίμωξη από H. pylori
• Ζείτε σε συνθήκες συνωστισμού
• Καπνίζετε

Ποιος μπορεί να αναπτύξει αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα;

Διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο αυτοάνοσης ατροφικής γαστρίτιδας εάν:

• Είστε γυναίκα
• Έχετε οικογενειακό ιστορικό αυτοάνοσης ατροφικής γαστρίτιδας
• Φέρετε κάποια γενετική μετάλλαξη
• Έχετε άλλα αυτοάνοσα νοσήματα, συμπεριλαμβανομένης της νόσου Addison, της αυτοάνοσης θυρεοειδίτιδας (Hashimoto ή νόσο Graves), του διαβήτη τύπου 1 ή της λεύκης

Πόσο συχνές είναι η περιβαλλοντική μεταπλαστική ατροφική γαστρίτιδα και η αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα;

Υπολογίζεται ότι το 15% των ατόμων στις ΗΠΑ έχουν ατροφική γαστρίτιδα, ενώ 0,5% έως 2% του πληθυσμού των ΗΠΑ μπορεί να έχουν αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα.

Συμπτώματα και αιτίες

Τι προκαλεί περιβαλλοντική μεταπλαστική ατροφική γαστρίτιδα;

Η λοίμωξη από το βακτήριο H. pylori. Οι άνθρωποι μολύνονται συχνότερα με αυτό το βακτήριο κατά την παιδική ηλικία.

Οι αιτίες της λοίμωξης περιλαμβάνουν την άμεση επαφή με μολυσμένα:

• Περιττώματα
• Τρόφιμα
• Σάλιο
• Εμετό
• Νερό

Τι προκαλεί αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα;

Τα αντισώματα είναι πρωτεΐνες που αποτελούν μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος και βοηθούν στην καταπολέμηση βακτηριακών και ιογενών λοιμώξεων. Στην αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα, τα αντισώματα επιτίθενται στα υγιή κύτταρα του στομάχου.

Τα αντισώματα μπορεί επίσης να επιτεθούν σε μια πρωτεΐνη που απελευθερώνεται από τα κύτταρα του στομάχου (ενδογενής παράγοντας).

Ο ενδογενής παράγοντας βοηθά συνήθως στην απορρόφηση της βιταμίνης Β12. Χωρίς τον ενδογενή παράγοντα, το σώμα μπορεί να μην είναι σε θέση να παράγει υγιή ερυθρά αιμοσφαίρια. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παθολογική αναιμία. Η έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί επίσης να προκαλέσει νευρική βλάβη (νευροπάθεια).

Συμπτώματα περιβαλλοντικής ατροφικής γαστρίτιδας

Μπορεί να έχετε ατροφική γαστρίτιδα και να μην έχετε κανένα σύμπτωμα.

Όταν το H. pylori προκαλεί ατροφική γαστρίτιδα, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Πόνο στην άνω κοιλιακή χώρα
• Σιδηροπενική αναιμία
• Απώλεια της όρεξης
• Ναυτία και εμετό
• Πεπτικά έλκη
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους

Συμπτώματα αυτοάνοσης ατροφικής γαστρίτιδας

Μπορεί να έχετε αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα και να μην έχετε κανένα σύμπτωμα.

Εάν η αυτοάνοση γαστρίτιδα προκαλέσει ανεπάρκεια βιταμίνης Β12, μπορεί να έχετε συμπτώματα αναιμίας και νευρικής βλάβης, τα οποία περιλαμβάνουν:

• Πόνος στο στήθος
• Ζάλη και αδυναμία
• Αίσθημα παλμών
• Διανοητική σύγχυση (παραλήρημα)
• Ναυτία και εμετό
• Χλωμό δέρμα
• Γρήγορο σφυγμό
• Κουδούνισμα στα αυτιά (εμβοές)
• Μυρμήγκιασμα και μούδιασμα στα άκρα

Πώς γίνεται η διάγνωση

Εάν ο γιατρός υποπτεύεται ατροφική γαστρίτιδα ή αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα, μπορεί να σας ζητήσει να κάνετε ειδικές αιματολογικές εξετάσεις ή ενδοσκόπηση.

Η περιβαλλοντική μεταπλαστική ατροφική γαστρίτιδα αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά, φάρμακα για τη μείωση των οξέων του στομάχου και ενδοσκοπική παρακολούθηση ρουτίνας.

Η αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα αντιμετωπίζεται με ενέσεις Β12 και σίδηρο.

Εάν η ενδοσκόπηση εντοπίσει μικρούς νευροενδοκρινείς όγκους, μπορούν να αφαιρεθούν. Αυτοί οι όγκοι είναι συνήθως μη καρκινικοί (καλοήθεις).

Πώς μπορώ να μειώσω τον κίνδυνο ατροφικής γαστρίτιδας;

Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης ατροφικής γαστρίτιδας με σωστή υγιεινή.

Θα πρέπει να πλένετε τα χέρια σας:

• Μετά την αλλαγή πάνας
• Μετά τη χρήση της τουαλέτας
• Πριν από το φαγητό
• Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να πλένουν συχνά τα χέρια τους

Πώς μπορώ να μειώσω τον κίνδυνο αυτοάνοσης ατροφικής γαστρίτιδας;

Δεν μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο αυτοάνοσης ατροφικής γαστρίτιδας. Μπορείτε όμως να αναζητήσετε τα σημάδια, ώστε να λάβετε άμεση διάγνωση και θεραπεία, αν χρειαστεί.

Τι μπορώ να κάνω αν έχω περιβαλλοντική μεταπλαστική ατροφική γαστρίτιδα;

• Σταματήσετε το κάπνισμα
• Ξεκινήσετε μια δίαιτα με ελεγχόμενο αλάτι
• Επισκεφθείτε γαστρεντερολόγο σε τακτική βάση για την παρακολούθηση της κατάστασής σας

Πώς φροντίζω τον εαυτό μου με αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα;

Εάν έχετε χαμηλή Β12, μπορείτε να την αυξήσετε τρώγοντας:

• Βοδινό κρέας
• Μύδια
• Αυγά
• Λιπαρά ψάρια
• Ενισχυμένα δημητριακά
• Γάλα
• Γιαούρτι

Θα πρέπει επίσης να επισκέπτεστε τακτικά έναν γαστρεντερολόγο για να παρακολουθεί την κατάστασή σας και να προσαρμόζει τις θεραπείες σας ανάλογα με τις ανάγκες.

Πηγή: Cleveland Clinic