ΥΓΕΙΑ

Ποιες ασθένειες προκαλούν υποθερμία – Τι να κάνετε άμεσα

Μιχάλης Θερμόπουλος

Η υποθερμία εμφανίζεται όταν το σώμα χάνει θερμότητα πιο γρήγορα από ό,τι μπορεί να την παράγει, προκαλώντας επικίνδυνη πτώση της θερμοκρασίας του πυρήνα κάτω από τους 35°C.

Ποιες ασθένειες προκαλούν υποθερμία – Τι να κάνετε άμεσα
Bigstock

Η παρατεταμένη έκθεση στο κρύο είναι η πιο κοινή αιτία, αλλά πολλές ασθένειες και ιατρικές καταστάσεις μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε υποθερμία.

Αυτό το άρθρο εξηγεί τι είναι η υποθερμία, επισημαίνει τις ασθένειες που μπορεί να την προκαλέσουν και παρέχει έναν οδηγό με το τι πρέπει να κάνετε σε κάθε περίπτωση.

Τι είναι η υποθερμία

Η υποθερμία είναι μια δυνητικά απειλητική για τη ζωή κατάσταση που χαρακτηρίζεται από:

Βασικά συμπτώματα:

  • Ρίγος
  • Σύγχυση
  • Μπερδεμένη ομιλία
  • Κόπωση
  • Αδεξιότητα

Στάδια:

  • Ήπια (32–35°C): Ρίγη, γρήγορη αναπνοή και ήπια σύγχυση.
  • Μέτρια (28–32°C): Αργός καρδιακός ρυθμός, υπνηλία και έλλειψη συντονισμού.
  • Σοβαρή (<28°C): Απώλεια συνείδησης, αδύναμος σφυγμός και κίνδυνος καρδιακής ανακοπής.

Ασθένειες που μπορεί να προκαλέσουν υποθερμία

Ορισμένες ασθένειες και ιατρικές καταστάσεις διαταράσσουν την ικανότητα του σώματος να ρυθμίζει τη θερμοκρασία του, αυξάνοντας τον κίνδυνο υποθερμίας.

Ασθένεια/ΚατάστασηΓιατί προκαλεί υποθερμίαΑντιμετώπιση
ΥποθυρεοειδισμόςΕπιβραδύνει τον μεταβολισμό, μειώνοντας την παραγωγή θερμότητας του σώματοςΘεραπεία υποκατάστασης θυρεοειδικών ορμονών
ΥπογλυκαιμίαΤο χαμηλό σάκχαρο στο αίμα μειώνει την ενέργεια για την παραγωγή θερμότηταςΧορήγηση γλυκόζης (από του στόματος ή ενδοφλεβίως, ανάλογα με τη σοβαρότητα)
ΣήψηΗ κακή κυκλοφορία που προκαλείται από την μόλυνση οδηγεί σε απώλεια θερμότηταςΧορήγηση αντιβιοτικών και ενδοφλέβιων υγρών για σταθεροποίηση της κυκλοφορίας
Επινεφριδιακή ανεπάρκειαΜειώνει την παραγωγή ορμονών, διαταράσσοντας το στρες και τις αντιδράσεις του σώματος στη θερμότηταΘεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (π.χ. κορτιζόλη)
Νόσος ΠάρκινσονΕπηρεάζει το νευρικό σύστημα, μειώνοντας τη ρύθμιση της θερμότηταςΠροσαρμόστε τα φάρμακα και εφαρμόστε κοινά μέτρα θέρμανσης του χώρου
ΕγκεφαλικόΚαταστρέφει τις περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν τη ρύθμιση της θερμοκρασίαςΔιαχείριση εγκεφαλικού και παρακολούθηση της θερμοκρασίας του σώματος
ΥποσιτισμόςΗ έλλειψη αποθεμάτων ενέργειας μειώνει την παραγωγή θερμότητας του σώματοςΔιατροφική υποστήριξη και σταδιακή επανασίτιση
ΤραύμαΗ απώλεια αίματος ή το σοκ επηρεάζει την κυκλοφορία και την κατακράτηση θερμότηταςΣταματήστε την αιμορραγία, δώστε ενδοφλέβια υγρά και κρατήστε το άτομο ζεστά
Κρίση από αλκοόλ ή ναρκωτικάΜειώνει την λογική κρίση του ατόμου και την ικανότητα του σώματος να αισθάνεται ή να ανταποκρίνεται στο κρύοΥποστηρικτική φροντίδα, ενυδάτωση και αναθέρμανση
ΕγκαύματαΗ απώλεια θερμότητας συμβαίνει λόγω του κατεστραμμένου δέρματος, του κύριου μονωτή του σώματοςΚαλύψτε τις πληγές, αποτρέψτε την μόλυνση και επαναθερμάνετε το άτομο σταδιακά
Πολλαπλή ΣκλήρυνσηΕπηρεάζει τα νευρικά σήματα, μειώνοντας τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματοςΔιαχείριση συμπτωμάτων και διατήρηση ζεστασιάς
Νεφρική ανεπάρκειαΜειώνει την ικανότητα του σώματος να διαχειρίζεται την ισορροπία υγρών και ηλεκτρολυτών, οδηγώντας σε απώλεια θερμότηταςΑιμοκάθαρση και υποστηρικτική φροντίδα
Σοβαρή λοίμωξη (π.χ. πνευμονία)Οι λοιμώξεις διαταράσσουν τον φυσιολογικό μεταβολισμό και την κυκλοφορία του αίματοςΑντιβιοτικά και υποστηρικτική φροντίδα
Soup-Warm-Blanket

Άλλα άμεσα βήματα που πρέπει να κάνετε για την υποθερμία

Εάν υπάρχει υποψία υποθερμίας από πολύ ψυχρές συνθήκες, ενεργήστε γρήγορα:

  1. Μετακίνηση σε ζεστό περιβάλλον: Αφαιρέστε το άτομο από το κρύο και τοποθετήστε το σε ένα ζεστό, προστατευμένο χώρο.
  2. Αφαιρέστε τα βρεγμένα ρούχα: Αντικαταστήστε τα βρεγμένα ρούχα με ζεστά, στεγνά στρώματα.
  3. Εξωτερική θερμότητα: Χρησιμοποιήστε κουβέρτες, μαξιλάρια θέρμανσης ή μπουκάλια ζεστού νερού για να ζεστάνετε απαλά το άτομο. Αποφύγετε την άμεση θερμότητα, όπως ζεστό νερό ή λαμπτήρες θέρμανσης, για να αποφύγετε εγκαύματα ή ηλεκτροπληξία.
  4. Παρέχετε ζεστά υγρά: Προσφέρετε ζεστά, μη αλκοολούχα και χωρίς καφεΐνη ποτά για να αυξήσετε την εσωτερική θερμοκρασία.
  5. Παρακολούθηση ζωτικών σημείων: Ελέγξτε για αργή αναπνοή ή αδύναμο σφυγμό. Εάν δεν ανταποκρίνεται, ξεκινήστε την ΚΑΡΠΑ και καλέστε αμέσως τις Πρώτες Βοήθειες.

Πώς να αποτρέψετε την υποθερμία σε άτομα υψηλού κινδύνου

1. Για άτομα με υποκείμενες παθήσεις

  • Υποθυρεοειδισμός ή υπογλυκαιμία: Εξασφαλίστε τη σωστή φαρμακευτική αγωγή και διαχείριση του σακχάρου στο αίμα.
  • Επιζώντες με Πάρκινσον ή εγκεφαλικό: Διατηρήστε ένα σταθερά ζεστό περιβάλλον.

2. Γενικά προληπτικά μέτρα

  • Ένδυση με πολλές στρώσεις: Χρησιμοποιήστε μονωτικά υλικά και υλικά που απομακρύνουν την υγρασία κατά τη διάρκεια του κρύου καιρού.
  • Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ: Το αλκοόλ αυξάνει την απώλεια θερμότητας και βλάπτει την λογική κρίση του ατόμου στο κρύο.
  • Παραμείνετε δραστήριοι: Η ελαφριά άσκηση μπορεί να δημιουργήσει θερμότητα στο σώμα, αλλά αποφύγετε την υπερένταση.

Σύνοψη

Η υποθερμία είναι μια σοβαρή κατάσταση που μπορεί να προκύψει όχι μόνο από την έκθεση στο κρύο αλλά και από υποκείμενες ασθένειες, όπως ο υποθυρεοειδισμός, η σήψη και ο υποσιτισμός. Η αναγνώριση των συμπτωμάτων και η γνώση των κατάλληλων μέτρων αντιμετώπισης μπορεί να σώσει ζωές.

Πηγές: ncbi.nlm.nih.gov, betterhealth.vic.gov.au, aafp.org