ΥΓΕΙΑ

Μυοπάθεια: Ποιες παθήσεις περιλαμβάνει ο όρος - Παράγοντες κινδύνου και συμπτώματα

Σινάνη Αικατερίνη

Η μυοπάθεια είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται σε ασθένειες που επηρεάζουν τους σκελετικούς μύες, δηλαδή τους μύες που συνδέονται με τα οστά.

Μυοπάθεια: Ποιες παθήσεις περιλαμβάνει ο όρος - Παράγοντες κινδύνου και συμπτώματα

Τα άτομα που ζουν με μυοπάθεια δυσκολεύονται στην εκτέλεση απλών καθημερινών δραστηριοτήτων, όπως είναι το μπάνιο, το χτένισμα των μαλλιών ή η άρση αντικειμένων.

Οι μυοπάθειες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ανάλογα με την αιτία τους.

Βασικά χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τις κληρονομικές και τις επίκτητες.

Κληρονομικές μυοπάθειες

Οι κληρονομικές μυοπάθειες είναι αυτές με τις οποίες γεννιέται ένα άτομο, συχνά λόγω μιας ανώμαλης γονιδιακής μετάλλαξης από έναν γονέα που προκαλεί τη νόσο.

Οι κληρονομικές μυοπάθειες περιλαμβάνουν:

Συγγενείς μυοπάθειες

Τα συμπτώματα των συγγενών μυοπαθειών ξεκινούν συνήθως κατά τη γέννηση ή στην πρώιμη παιδική ηλικία, αλλά μπορεί να μην εμφανιστούν μέχρι την εφηβεία ή ακόμη και αργότερα στην ενήλικη ζωή. Οι συγγενείς μυοπάθειες διαφέρουν από τις άλλες κληρονομικές μυοπάθειες, καθώς η αδυναμία επηρεάζει συνήθως όλους τους μύες (όχι μόνο τους εγγύτερους στο κέντρο του σώματος σας) και συχνά δεν είναι προοδευτική.

Μιτοχονδριακές μυοπάθειες

Η μιτοχονδριακή μυοπάθεια προκαλείται από ένα ελάττωμα στα μιτοχόνδρια, τα οποία είναι το τμήμα των κυττάρων που παράγει ενέργεια. Αυτές οι παθήσεις προκαλούν μυϊκή αδυναμία, αλλά και μια ποικιλία άλλων συμπτωμάτων, καθώς επηρεάζουν συνήθως άλλα συστήματα οργάνων, όπως η καρδιά, ο εγκέφαλος και το πεπτικό. Οι ασθένειες αυτής της ομάδας μπορεί να οφείλονται σε γονιδιακές μεταλλάξεις με ή χωρίς οικογενειακό ιστορικό.

Μεταβολικές μυοπάθειες

Ελαττώματα σε γονίδια που κωδικοποιούν ένζυμα που απαιτούνται για τη φυσιολογική λειτουργία και κίνηση των μυών προκαλούν μεταβολικές μυοπάθειες. Συχνά εμφανίζονται ως δυσανεξία στην άσκηση, μυϊκοί πόνοι κατά την άσκηση στους ώμους και τους μηρούς ή μη τραυματική ραβδομυόλυση (σύνδρομο που οφείλεται σε οξεία νέκρωση των σκελετικών μυών, οι οποίοι και διαλύονται με πολύ ταχύ ρυθμό). Εκδηλώνονται με επεισόδια αδυναμίας που έρχονται και παρέρχονται εναλλασσόμενα με περιόδους φυσιολογικής δύναμης.

Μυϊκές δυστροφίες

Οι μυϊκές δυστροφίες χαρακτηρίζονται από προοδευτικό εκφυλισμό του μυϊκού ιστού λόγω της παρουσίας μη φυσιολογικών ή ανεπαρκών πρωτεϊνών δομικής υποστήριξης. Όλες αφορούν τα χέρια και/ή τα πόδια σε διαφορετικό βαθμό, ενώ ορισμένες αφορούν τους μύες των ματιών ή του προσώπου.

Επίκτητες μυοπάθειες

Οι επίκτητες μυοπάθειες αναπτύσσονται αργότερα στη ζωή και μπορεί να οφείλονται σε άλλα προβλήματα υγείας, λοιμώξεις, έκθεση σε ορισμένα φάρμακα ή διαταραχές ηλεκτρολυτών.

Ποιες είναι:

Αυτοάνοση / φλεγμονώδης μυοπάθεια

Οι αυτοάνοσες / φλεγμονώδεις μυοπάθειες είναι ασθένειες στις οποίες το σώμα σας επιτίθεται στον εαυτό του, προκαλώντας προβλήματα στη μυϊκή λειτουργία.

Τοξική μυοπάθεια

Η τοξική μυοπάθεια συμβαίνει όταν μια τοξίνη ή ένα φάρμακο παρεμβαίνει στη δομή ή τη λειτουργία των μυών (τοξίνες, όπως σπρέι βαφής, φάρμακα ανοσοθεραπείας με αναστολείς σημείων ελέγχου, φάρμακα που μειώνουν τη χοληστερόλη, HIV, ομεπραζόλη κλπ.).

Ενδοκρινικές μυοπάθειες

Οι ενδοκρινικές μυοπάθειες συμβαίνουν όταν οι ορμόνες παρεμβαίνουν στη λειτουργία των μυών (υποθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός, υπερπαραθυρεοειδισμός, Νόσος του Addison και σύνδρομο Cushing).

Λοιμώδεις μυοπάθειες

Οι λοιμώδεις μυοπάθειες εμφανίζονται ως αποτέλεσμα λοιμώξεων που επηρεάζουν τη μυϊκή λειτουργία (ιογενείς λοιμώξεις όπως ο HIV, η γρίπη, ο Epstein-Barr, η βακτηριακή πυομυοσίτιδα, η νόσος του Lyme, παρασιτικές λοιμώξεις, μυκητιασικές λοιμώξεις όπως Candida, κοκκιδιομυκητίαση).

Ανισορροπία ηλεκτρολυτών

Τα υψηλά ή χαμηλά επίπεδα των ακόλουθων ηλεκτρολυτών μπορεί να επηρεάσουν τη μυϊκή λειτουργία:

  • Κάλιο: Υποκαλιαιμία, υπερκαλιαιμία
  • Μαγνήσιο: Υπερμαγνησιαιμία

Μυοπάθεια κρίσιμης νόσου / πολυνευροπάθεια

Η μυοπάθεια κρίσιμης νόσου είναι μια ασθένεια των άκρων και των μυών που βοηθούν στην αναπνοή (αναπνευστικοί μύες). Αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της παραμονής σε μονάδα εντατικής θεραπείας και μπορεί να προκληθεί εν μέρει από την παρατεταμένη ακινησία ή από τα φάρμακα, όπως μυοχαλαρωτικά, κορτικοστεροειδή ή ηρεμιστικά.

Συμπτώματα και αιτίες

Ποιος παθαίνει μυοπάθεια και πόσο συχνή είναι;

Ο καθένας μπορεί να πάθει μυοπάθεια. Οι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο περιλαμβάνουν:

  • Έχετε οικογενειακό ιστορικό μυοπάθειας: Αυτό αυξάνει την πιθανότητα να κληρονομήσετε ένα μη φυσιολογικό γονίδιο που προκαλεί μυϊκή νόσο.
  • Να είστε άνδρας: Ορισμένες μυοπάθειες μεταφέρονται στο χρωμόσωμα Χ και στην πραγματικότητα επηρεάζουν περισσότερους άνδρες από ό,τι γυναίκες. Άλλες κληρονομικές μορφές μυοπάθειας που μεταφέρονται σε άλλα χρωμοσώματα επηρεάζουν εξίσου όλα τα φύλα.
  • Να έχετε αυτοάνοση, μεταβολική ή ενδοκρινική διαταραχή.
  • Η έκθεση σε ορισμένα φάρμακα ή τοξίνες.

Το πόσο συχνές είναι οι μυοπάθειες εξαρτάται από τον τύπο τους. Για παράδειγμα οι φλεγμονώδεις και οι ενδοκρινικές μυοπάθειες είναι πιο συχνές από άλλους τύπους και είναι πιο συχνές στις γυναίκες.

Ο αριθμός των ατόμων που διαγιγνώσκονται με φλεγμονώδη μυοπάθεια κυμαίνεται μεταξύ 9 και 32 ανά 100.000.

Ποια είναι τα συμπτώματα της μυοπάθειας

Πολλές μυοπάθειες έχουν κοινά συμπτώματα, τα οποία περιλαμβάνουν:

  • Μυϊκή αδυναμία, συνηθέστερα των άνω βραχιόνων και των ώμων και των μηρών (πιο συχνή και πιο σοβαρή)
  • Μυϊκές κράμπες, δυσκαμψία και σπασμούς
  • Κόπωση με την άσκηση
  • Έλλειψη ενέργειας

Πώς αισθάνεται κάποιος με μυοπάθεια;

Οι περισσότερες μυοπάθειες έχουν το κοινό σύμπτωμα της συμμετρικής μυϊκής αδυναμίας, ιδίως στους εγγύς μύες, αυτούς που βρίσκονται πιο κοντά στο κέντρο του σώματος, όπως οι μύες στους ώμους, τους βραχίονες, τους γοφούς και τους μηρούς σας.

Αυτό μπορεί να οδηγήσει στα εξής:

Δυσκολία στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων, όπως το μπάνιο, το ντύσιμο ή το χτένισμα των μαλλιών.

Δυσκολία στο να σηκωθείτε από μια καρέκλα, να ανεβείτε σκάλες ή να εκτελέσετε εργασίες που απαιτούν να φτάσετε πάνω από το κεφάλι σας, όπως η αλλαγή μιας λάμπας στο ταβάνι.

  • Μυϊκές κράμπες ή σπασμούς.
  • Μυϊκή κόπωση με τη δραστηριότητα.
  • Δύσπνοια με την άσκηση.

Οι μύες των χεριών ή των ποδιών συνήθως δεν επηρεάζονται.

Άλλα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο της μυοπάθειας.

Η μυϊκή αδυναμία μπορεί να είναι είτε μη προοδευτική, είτε να εξελίσσεται πολύ αργά.

Πώς διαγιγνώσκεται η μυοπάθεια;

Με αιματολογικές εξετάσεις, εξετάσεις για αυτοάνοσα νοσήματα, ενδοκρινικές εξετάσεις, ηλεκτρομυογράφημα, μαγνητική τομογραφία των μυών, μυϊκή βιοψία.

Πώς αντιμετωπίζεται η μυοπάθεια;

Οι περισσότερες θεραπείες περιλαμβάνουν φυσικοθεραπεία, εργοθεραπεία και κάποια μορφή άσκησης.

Άλλες θεραπείες είναι πιο ειδικές και βασίζονται στον τύπο της μυοπάθειας. Σε γενικές γραμμές, οι περισσότερες επίκτητες μυοπάθειες μπορούν να ελεγχθούν καλά και να αντιμετωπιστούν ώστε να ελαχιστοποιηθούν η αδυναμία και τα συμπτώματα.

Ορισμένες κληρονομικές μυοπάθειες έχουν ειδικές θεραπείες που μπορούν να σταματήσουν την εξέλιξη της νόσου.

Με πληροφορίες από Cleveland Clinic