Ανοσοθεραπεία καρκίνου: Πόσο αυξάνει τον κίνδυνο θανατηφόρας μυοκαρδίτιδας

Ανακάλυψαν επίσης πώς μπορεί να προληφθεί αυτή η δυνητικά θανατηφόρα παρενέργεια.

Συγκεκριμένοι τύποι ανοσοποιητικών κυττάρων που απελευθερώνονται από την ανοσοθεραπεία του καρκίνου φαίνεται να προκαλούν μυοκαρδίτιδα, μια φλεγμονώδη κατάσταση που μπορεί να αποδυναμώσει την καρδιά.

Αυτή η ανοσολογική αντίδραση στην καρδιά είναι διαφορετική από την ανοσολογική αντίδραση που επιτίθεται στον καρκίνο, λένε οι ερευνητές, πράγμα που σημαίνει ότι οι ανοσοθεραπείες θα μπορούσαν να προσαρμοστούν ώστε να επιτίθενται πιο άμεσα στους όγκους χωρίς να βλάπτουν την καρδιά.

«Η μελέτη αυτή αλλάζει τα δεδομένα, ανοίγοντας το δρόμο για την αποκάλυψη των αιτίων αυτών των επιπλοκών», δήλωσε η ερευνήτρια Kerry Reynolds, κλινική διευθύντρια ενδονοσοκομειακής ογκολογίας στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης στη Βοστώνη.

Περίπου το ένα τρίτο των Αμερικανών ασθενών με καρκίνο, μπορούν να αντιμετωπιστούν με αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος, φάρμακα που φρενάρουν το ανοσοποιητικό σύστημα, ώστε να μπορεί να στοχεύσει και να επιτεθεί στα καρκινικά κύτταρα, εξηγούν οι ερευνητές.

Περίπου το 1% των ασθενών που υποβάλλονται σε θεραπεία με έναν αναστολέα των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος -περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες- αναπτύσσουν μυοκαρδίτιδα ως παρενέργεια της θεραπείας του καρκίνου.

Ο αριθμός αυτός ανεβαίνει σε σχεδόν 2% στους ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία με συνδυασμένα ανοσοθεραπευτικά φάρμακα.

«Η μυοκαρδίτιδα από τους αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος είναι ένα σημαντικό εμπόδιο για εμάς κλινικά», σημείωσε η Reynolds.

Σε περίπου 50% των περιπτώσεων, η μυοκαρδίτιδα οδηγεί σε επικίνδυνα καρδιακά προβλήματα, όπως ακανόνιστους καρδιακούς παλμούς και καρδιακή ανεπάρκεια. Περίπου το ένα τρίτο των ασθενών που αναπτύσσουν την πάθηση, θα πεθάνουν από αυτήν.

«Δεν έχουμε αποτελεσματικές θεραπείες για να βοηθήσουμε αυτούς τους ασθενείς, οπότε δοκιμάζουμε τα πάντα για να μπλοκάρουμε το ανοσοποιητικό σύστημα και να αναστρέψουμε τη μυοκαρδίτιδα, αλλά αυτή είναι μια προσέγγιση που ενέχει τους δικούς της κινδύνους», δήλωσε η Alexandra-Chloé Villani, ερευνήτρια στο Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο Krantz και το Κέντρο Ανοσολογίας και Φλεγμονωδών Νοσημάτων στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης.

Οι ερευνητές συνέλεξαν αίμα, καρδιακό ιστό και καρκινικά κύτταρα από άτομα που εμφάνισαν μυοκαρδίτιδα ενώ υποβάλλονταν σε ανοσοθεραπεία για τον καρκίνο.

Διαπίστωσαν ότι η ανοσοθεραπεία ενίσχυσε τα κύτταρα του ανοσοποιητικού στην καρδιά που εμπλέκονται στη φλεγμονή.

Διαπίστωσαν επίσης ότι οι υποδοχείς του ανοσοποιητικού που ενεργοποιούνται στην καρδιά ήταν διαφορετικοί από εκείνους που ενεργοποιούνται για την καταπολέμηση του καρκίνου.

«Επειδή οι αντιδράσεις στον καρκινικό όγκο και στην καρδιά είναι διαφορετικές, μας κάνει να ελπίζουμε ότι κάποια στιγμή θα μπορέσουμε να διαχωρίσουμε τα δύο και να τα θεραπεύσουμε ξεχωριστά», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Δρ. Steven Blum, ογκολόγος στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης.

Το μοτίβο των ανοσοκυττάρων στο αίμα έδειξε επίσης ποιοι άνθρωποι ήταν πιο πιθανό να αναπτύξουν μυοκαρδίτιδα, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσε να αναπτυχθεί μια εξέταση αίματος για να εντοπίζονται οι ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο για την καρδιακή επιπλοκή, δήλωσαν οι ερευνητές.

«Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα ανοσοθεραπευτικά φάρμακα είναι θαυματουργά φάρμακα που σώζουν ζωές και οι ασθενείς δεν πρέπει να τα φοβούνται. Απλώς πρέπει να τα κάνουμε να λειτουργούν καλύτερα, ώστε να μεγιστοποιήσουμε το όφελος της αντικαρκινικής θεραπείας τους, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τον κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών», δήλωσε η Villani.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature.