Πώς επηρεάζει η αλλαγή της ώρας την υγεία μας
Τις θέσεις τους για τις επιπτώσεις της αλλαγής της ώρας το φθινόπωρο και την άνοιξη, στον ύπνο και τον κιρκάδιο ρυθμό και κατά συνέπεια στην υγεία, παρουσίασαν πρόσφατα οι επιστήμονες.
Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η υγεία μας επηρεάζεται αρνητικά από τις αναγκαστικές αλλαγές της ώρας, ειδικά όταν μετακινείται μία ώρα μπροστά, και τάχθηκαν υπέρ της κατάργησης αυτής της πρακτικής και της επαναφοράς της κανονικής ώρας όλο το χρόνο.
Ιστορία της θερινής ώρας
Η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, εφαρμόστηκε ξανά κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ το σημερινό σύστημα αλλαγής των ρολογιών δύο φορές το χρόνο, ξεκίνησε το 1972.
Το 2018, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέτασε το ενδεχόμενο κατάργησης της αλλαγής της ώρας, αλλά προς το παρόν αυτό δεν έχει γίνει. Διεξάγονται, ωστόσο, συχνά συζητήσεις γύρω από την εφαρμογή είτε μόνιμης θερινής ώρας είτε μόνιμης κανονικής ώρας.
Φως και κιρκάδιοι ρυθμοί
Έχουμε κιρκάδιους ρυθμούς ή 24ωρα ρολόγια σώματος που ρυθμίζουν βασικές λειτουργίες που σχετίζονται με τον μεταβολισμό και τον ύπνο και ευθυγραμμίζονται με την έκθεση στο φως.
Το πρωινό φως είναι απαραίτητο για να διατηρήσουμε τα ρολόγια του σώματός μας σε σωστή τροχιά, καθώς μας βοηθά να ξυπνάμε φυσικά και να κοιμόμαστε την κατάλληλη ώρα.
Το βραδινό φως όμως, φαίνεται να καθυστερεί τον ύπνο, καθιστώντας πιο δύσκολο το πρωινό ξύπνημα, ιδιαίτερα για τους εφήβους και τους ανθρώπους με πρωινό ωράριο.
Το ηλιακό φως είναι πιο αποτελεσματικό από το ηλεκτρικό στην ευθυγράμμιση των ρολογιών του ανθρώπινου σώματος. Έτσι, οι αλλαγές στο φως μπορούν να διαταράξουν τους κιρκάδιους ρυθμούς, προκαλώντας προβλήματα ύπνου και άλλες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία.
Η θερινή ώρα δεν παρέχει περισσότερο ηλιακό φως, αλλά μετατοπίζει τα χρονοδιαγράμματα, ώστε να γίνεται μεγαλύτερη χρήση του βραδινού φωτός, μειώνοντας το πρωινό φως.
Το καλοκαίρι, η αλλαγή αυτή δεν αποτελεί σημαντικό πρόβλημα επειδή ο ήλιος ανατέλλει νωρίς, αλλά η μόνιμη θερινή ώρα το χειμώνα θα μπορούσε να οδηγήσει σε λιγότερο φυσικό φως τα πρωινά.
Η μόνιμη θερινή ώρα θα είχε ως αποτέλεσμα πιο σκοτεινά πρωινά κατά τη διάρκεια του χειμώνα, επιδεινώνοντας ενδεχομένως τα προβλήματα ύπνου και την αποδιοργάνωση του κιρκάδιου συστήματος.
Η υπόθεση της κανονικής ώρας
Οι αλλαγές του ρολογιού τον Μάρτιο και τον Οκτώβριο διαταράσσουν τον ύπνο και τους κιρκάδιους ρυθμούς. Η ανοιξιάτικη αλλαγή έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια ύπνου και βραχυπρόθεσμα προβλήματα υγείας, όπως η μειωμένη παραγωγικότητα και οι κίνδυνοι για την ασφάλεια.
Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της θερινής ώρας είναι πιο δύσκολο να προσδιοριστούν, αλλά μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τον ύπνο και την υγεία, ιδίως την άνοιξη και το φθινόπωρο. Η θερινή ώρα μπορεί να οδηγήσει σε αργά ηλιοβασιλέματα το καλοκαίρι, γεγονός που παρεμβαίνει στον ύπνο λόγω της έκθεσης στο φως κοντά στην ώρα του ύπνου.
Η εφαρμογή μόνιμης θερινής ώρας θα προκαλούσε καθυστερημένες ανατολές το χειμώνα και θα στερούσε το πρωινό φως του ήλιου, ειδικά στις βορειότερες χώρες.
Μελέτες δείχνουν ότι η διαβίωση σε μια ζώνη ώρας που δεν ευθυγραμμίζεται με την ηλιακή ώρα βλάπτει τον ύπνο, τους κιρκάδιους ρυθμούς και την υγεία.
Ενώ η μόνιμη θερινή ώρα μπορεί να δώσει περισσότερο βραδινό φως για μερικές εβδομάδες την άνοιξη και το φθινόπωρο, θυσιάζει το πρωινό φως, ιδίως τον χειμώνα.
Με βάση τα τρέχοντα επιστημονικά στοιχεία, η Βρετανική Εταιρεία Ύπνου και αρκετοί άλλοι οργανισμοί εξέδωσαν ισχυρή σύσταση ότι η μόνιμη ώρα Γκρίνουιτς - GMT (Μέσος χρόνος Γκρίνουιτς - Greenwich Mean Time Zone), είναι η καλύτερη επιλογή για τον ύπνο και την υγεία.
Σημείωσαν ότι πρέπει να καταργηθούν οι αλλαγές του ρολογιού δύο φορές το χρόνο και τάσσονται κατά της εφαρμογής της μόνιμης θερινής ώρας λόγω των κινδύνων για την υγεία. Η επιστροφή στη μόνιμη ώρα Γκρίνουιτς, θα μείωνε τους πιθανούς κινδύνους που επηρεάζουν τους κιρκάδιους ρυθμούς, τον ύπνο και την υγεία.
