ΥΓΕΙΑ

Μέρες και αργίες που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας

Σινάνη Αικατερίνη

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περισσότεροι από 700.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους λόγω αυτοκτονίας το 2019, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 1,3% των θανάτων, ποσοστό μεγαλύτερο από τον αριθμό των θανάτων από ελονοσία, HIV/AIDS και καρκίνο του μαστού.

Μέρες και αργίες που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας

Νέα ανάλυση δεδομένων από 26 χώρες, έδειξε ότι ο κίνδυνος αυτοκτονίας είναι υψηλότερος τις Δευτέρες και αυξημένος την Πρωτοχρονιά, ενώ για τα Σαββατοκύριακα και τα Χριστούγεννα ποικίλλει ανάλογα με τη χώρα και την περιοχή.

Τα ευρήματα μπορούν να συμβάλουν στην καλύτερη κατανόηση των βραχυπρόθεσμων διακυμάνσεων στον κίνδυνο αυτοκτονιών και τον καθορισμό σχεδίων δράσης για την πρόληψή τους, αλλά και τον σχεδιασμό εκστρατειών ευαισθητοποίησης.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο κίνδυνος αυτοκτονίας διαφέρει ανάλογα με την ημέρα της εβδομάδας, αλλά τα αποτελέσματα σχετικά με τη συσχέτιση μεταξύ των μεγάλων αργιών και του κινδύνου αυτοκτονίας είναι ασυνεπή και περιορισμένα σε γεωγραφική έκταση.

Για το λόγο αυτό, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη βάση δεδομένων του Multi-city Multi-country Collaborative Research Network (διεθνής συνεργασία ερευνητικών ομάδων με στόχο την παραγωγή επιδημιολογικών στοιχείων για τις συσχετίσεις μεταξύ περιβαλλοντικών παραγόντων πίεσης, κλίματος και υγείας), προκειμένου να αναλύσουν δεδομένα αυτοκτονιών για 740 τοποθεσίες σε 26 χώρες από το 1971 έως το 2019. Στην ανάλυση συμπεριλήφθηκαν λίγο πάνω από 1,7 εκατομμύρια αυτοκτονίες.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου μελέτης, το ποσοστό αυτοκτονιών ήταν υψηλότερο στη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία, τη Νότια Αφρική και την Εσθονία και χαμηλότερο στις Φιλιππίνες, τη Βραζιλία, το Μεξικό και την Παραγουάη. Σε όλες τις χώρες, υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών παρουσιάστηκαν στους άνδρες και τα άτομα ηλικίας 0-64 ετών (έναντι των 65 ετών και άνω).

Σε όλες τις χώρες, ο κίνδυνος αυτοκτονίας ήταν υψηλότερος τις Δευτέρες (περίπου 15-18% του συνόλου των αυτοκτονιών) σε σύγκριση με τις άλλες καθημερινές.

Η επίδραση του Σαββατοκύριακου στις αυτοκτονίες ήταν μικτή. Ο κίνδυνος αυτοκτονίας ήταν χαμηλότερος το Σάββατο ή την Κυριακή σε πολλές χώρες της Βόρειας Αμερικής, της Ασίας και της Ευρώπης. Ωστόσο, ο κίνδυνος αυξήθηκε κατά τη διάρκεια των Σαββατοκύριακων στις χώρες της Νότιας και Κεντρικής Αμερικής, στη Φινλανδία και στη Νότια Αφρική.

Σε όλες τις χώρες, ο κίνδυνος αυτοκτονίας ήταν αυξημένος την Πρωτοχρονιά, ιδίως στους άνδρες, ενώ η εικόνα την ημέρα των Χριστουγέννων διέφερε, με οριακή αύξηση για τις χώρες της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής και της Νότιας Αφρικής, αλλά γενικά μειωμένο κίνδυνο για τις χώρες της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης.

Σε τρεις χώρες της Ανατολικής Ασίας (Κίνα, Νότια Κορέα και Ταϊβάν), μόνο η Νότια Κορέα παρουσίασε μειωμένο κίνδυνο αυτοκτονίας.

Πιθανές εξηγήσεις περιλαμβάνουν τη στενοχώρια από την πίεση της εργασίας στην αρχή της εβδομάδας και τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης αλκοόλ πριν και κατά τη διάρκεια της Πρωτοχρονιάς και των Σαββατοκύριακων. Χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για τη διερεύνηση αυτών των παραγόντων, λένε οι συγγραφείς.

Σε άλλες αργίες και εθνικές γιορτές, ο κίνδυνος αυτοκτονίας σχετιζόταν με μια ασθενή μείωση σε πολλές χώρες, εκτός από τις χώρες της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, όπου ο κίνδυνος γενικά αυξήθηκε μία ή δύο ημέρες μετά από αυτές τις γιορτές.

Πρόκειται για ευρήματα παρατήρησης και οι ερευνητές αναγνωρίζουν αρκετούς περιορισμούς της μελέτης. Υποστηρίζουν, ωστόσο, ότι τα ευρήματα «παρέχουν νέα επιστημονικά στοιχεία σε παγκόσμια κλίμακα, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία πιο στοχευμένων προγραμμάτων πρόληψης και αντιμετώπισης των αυτοκτονιών που σχετίζονται με τις γιορτές και τις ημέρες της εβδομάδας».

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην ιατρική επιθεώρηση British Medical Journal.