Καρκίνος μαστού: Γιατί η θεραπεία του επιταχύνει τη γήρανση

«Για πρώτη φορά, δείχνουμε ότι τα σήματα γήρανσης που κάποτε θεωρούσαμε ότι καθοδηγούνται από τη χημειοθεραπεία, είναι παρόντα και σε γυναίκες που υποβάλλονται σε ακτινοβολία και χειρουργική επέμβαση», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Judith Carroll.

«Ενώ περιμέναμε να δούμε αυξημένη γονιδιακή έκφραση που συνδέεται με τη βιολογική γήρανση στις γυναίκες που έλαβαν χημειοθεραπεία, εκπλαγήκαμε που βρήκαμε παρόμοιες αλλαγές σε εκείνες που υποβλήθηκαν μόνο σε ακτινοβολία ή χειρουργική επέμβαση», δήλωσε η Carroll, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχιατρικής και βιο-συμπεριφορικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες (UCLA).

Όπως εξήγησαν οι ερευνητές, στις επιπτώσεις του καρκίνου του μαστού συγκαταλέγεται και η επιτάχυνση της γήρανσης. Η κόπωση, οι δυσκολίες στη σκέψη και τη μνήμη και η αυξανόμενη σωματική αδυναμία μπορούν να ταλαιπωρήσουν τους επιζώντες.

Ποια είναι όμως η συμβολή της θεραπείας του καρκίνου στην επιδείνωση της κατάστασης των πασχόντων;

Για να το ανακαλύψουν, οι ερευνητές του UCLA παρακολούθησαν επί δύο χρόνια τη γονιδιακή έκφραση των κυττάρων του αίματος σε γυναίκες που υποβλήθηκαν σε θεραπεία για καρκίνο του μαστού. Αναζήτησαν γενετικούς δείκτες κυτταρικής γήρανσης, συμπεριλαμβανομένων των αποκρίσεων σε βλάβες του DNA, της κυτταρικής γήρανσης (όταν τα κύτταρα παύουν να διαιρούνται) και των δεικτών φλεγμονής.

Η κυτταρική γήρανση είναι ένα ιδιαίτερα ισχυρό σημάδι γήρανσης, επειδή όταν τα κύτταρα σταματούν να διαιρούνται, απελευθερώνουν τοξικές ουσίες που μπορούν να βλάψουν τα γειτονικά κύτταρα.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ανεξάρτητα από το είδος της θεραπείας που λάμβανε μια γυναίκα για τη διαχείριση του καρκίνου του μαστού -χημειοθεραπεία, ακτινοβολία ή χειρουργική επέμβαση- υπήρχαν σαφή σημάδια φλεγμονώδους σηματοδότησης και κυτταρικής γήρανσης, ιδίως κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτό υποδηλώνει ότι αυτά τα κύτταρα γερνούσαν ταχύτερα από το φυσιολογικό.

Υπήρχαν επίσης σαφή σημάδια αυξημένων γονιδίων που ανταποκρίνονται σε βλάβες του DNA, ακόμη ένα σημάδι κυτταρικής γήρανσης. Οι αλλαγές αυτές εμφανίστηκαν σε ασθενείς που λάμβαναν χημειοθεραπεία καθώς και σε εκείνες που δεν λάμβαναν, σημείωσαν οι ερευνητές.

«Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι γυναίκες που λαμβάνουν θεραπεία για καρκίνο του μαστού έχουν ένα πρότυπο γονιδιακής έκφρασης που σχετίζεται με αυξημένη βλάβη του DNA και φλεγμονή, σημαντικοί στόχοι για την ανάρρωση από τον καρκίνο και την καλύτερη ποιότητα ζωής κατά την επιβίωση», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Julienne Bower, καθηγήτρια ψυχολογίας στο UCLA.

«Μόλις τώρα αρχίσαμε να κατανοούμε τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της θεραπείας του καρκίνου και τα ευρήματα αυτά αποτελούν ένα κρίσιμο βήμα προς την κατανόηση των βιολογικών μονοπατιών που οδηγούν σε πολλά συμπτώματα μετά τη θεραπεία σε επιζώντες από καρκίνο του μαστού. Στόχος μας είναι να βρούμε τρόπους να βελτιώσουμε την επιβίωση, όχι μόνο όσον αφορά τα χρόνια ζωής, αλλά και την ποιότητα ζωής και τη συνολική υγεία», καταλήγουν οι επιστήμονες.

Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Journal of the National Cancer Institute.