ΥΓΕΙΑ

Έμφραγμα κι εγκεφαλικό: Τεστ αιμοπεταλίων δείχνει ποιοι υγιείς κινδυνεύουν

Μιχάλης Θερμόπουλος

Ένα πειραματικό γενετικό τεστ μπορεί να μετρήσει τον κίνδυνο ενός ατόμου να αναπτύξει δυνητικά θανατηφόρους θρόμβους αίματος, αναφέρουν ερευνητές.

Έμφραγμα κι εγκεφαλικό: Τεστ αιμοπεταλίων δείχνει ποιοι υγιείς κινδυνεύουν
Bigstock

Άτομα που σημείωσαν υψηλή βαθμολογία σε νέο τεστ αιμοπεταλίων είχαν υπερδιπλάσιο ποσοστό κινδύνου για καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό και ακρωτηριασμό κάτω άκρων (!), αφότου υποβλήθηκαν σε διαδικασία, για να ανοίξουν ξανά φραγμένες αρτηρίες στα πόδια τους.

Το τεστ αξιολογεί εάν τα αιμοπετάλια ενός ατόμου είναι “υπεραντιδραστικά” και -επομένως- επιρρεπή σε ανώμαλη πήξη, που φράσσει τις αρτηρίες, σύμφωνα με τη σχετική έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications.

“Τα αποτελέσματά μας αποδεικνύουν, ότι το νέο μας σύστημα βαθμολόγησης με επίκεντρο τα αιμοπετάλια μπορεί αξιόπιστα να... προβλέψει την υπεραντιδραστικότητα των αιμοπεταλίων και τον σχετικό κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων, δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής, δρ. Jeffrey Berger, διευθυντής του Κέντρου Πρόληψης Καρδιαγγειακών Νόσων στην Ιατρική Σχολή Grossman του πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.

Επιπλέον εργαλείο στα χέρια των καρδιολόγων

Η βαθμολογία των αιμοπεταλίων μπορεί να ανιχνεύσει υπεραντιδραστικότητα αιμοπεταλίων σε φαινομενικά υγιείς ασθενείς, καθώς και σε άρρωστους ανθρώπους στα πρόθυρα καρδιακής προσβολής, είπαν οι ερευνητές.

“Οι γιατροί συνταγογραφούν επί του παρόντος ασπιρίνη, ένα φάρμακο που καταπολεμά τη δραστηριότητα των αιμοπεταλίων, σε ασθενείς με βάση τους διαθέσιμους παράγοντες κινδύνου, συμπεριλαμβανομένης της υψηλής χοληστερόλης ή της υπέρτασης, που όμως δεν σχετίζονται άμεσα με την λειτουργία των αιμοπεταλίων”, εξήγησε ο δρ. Berger.

Ωστόσο, η ασπιρίνη ενέχει τους δικούς της κινδύνους, αυξάνοντας τις πιθανότητες ενός ατόμου για επικίνδυνη αιμορραγία, σημείωσαν οι ερευνητές.

Το νέο τεστ αιμοπεταλίων “υπόσχεται να βοηθήσει τους γιατρούς να περιορίσουν τη θεραπεία κατά των αιμοπεταλίων στους ανθρώπους που είναι πιο πιθανό να ωφεληθούν: εκείνοι με υπεραντιδραστικότητα αιμοπεταλίων”, πρόσθεσε ο δρ. Berger.

aima-artiria-aimosfairia

Τα αιμοπετάλια είναι τα μικρότερα αιμοσφαίρια και συνδέονται μεταξύ τους για να σχηματίσουν θρόμβους κάθε φορά που ανιχνεύουν αιμορραγία σε τραυματισμένα αιμοφόρα αγγεία.

Οι καρδιολόγοι γνώριζαν από καιρό ότι τα αιμοπετάλια γίνονται υπεραντιδραστικά σε μερικούς ανθρώπους, δημιουργώντας θρόμβους που μπορεί να προκαλέσουν καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά ή να εμποδίσουν τη ροή του αίματος στα πόδια, ανέφεραν οι ερευνητές.

Ωστόσο, τα συνήθη τεστ, που είναι διαθέσιμα επί του παρόντος για την αξιολόγηση της τάσης των αιμοπεταλίων να πήζουν, δεν είναι αρκετά ακριβή για να είναι πολύ χρήσιμα, σημείωσαν.

Πώς ανακαλύφθηκε το νέο τεστ αιμοπεταλίων

Για να καταλήξουν στο νέο τεστ αιμοπεταλίων, οι ερευνητές πραγματοποίησαν γενετικές δοκιμές σε μια ομάδα ασθενών με διαγνωσμένη υπεραντιδραστικότητα αιμοπεταλίων, εντοπίζοντας 451 γονίδια, που φαινόταν να διαφέρουν σημαντικά σε αυτά, σε σχέση με υγιείς ανθρώπους.

Αυτές οι γενετικές διαφορές χρησιμοποιήθηκαν για να δημιουργηθεί μια βαθμολογία/κλίμακα έκφρασης αντιδραστικότητας αιμοπεταλίων (PRESS) για κάθε ασθενή.

Στη συνέχεια, η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε το τεστ PRESS για να αξιολογήσει τον κίνδυνο θρόμβωσης σε μια ομάδα 254 ατόμων, που είχαν υποβληθεί σε διαδικασία για να ανοίξουν ξανά φραγμένες αρτηρίες στα πόδια τους.

Το τεστ αποκάλυψε ότι σχεδόν το 18% των ασθενών είχε υπεραντιδραστικά αιμοπετάλια.

Αυτοί οι ασθενείς είχαν μεγαλύτερο από διπλάσιο κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου, μεγάλων θρόμβων αίματος ή ακρωτηριασμού ποδιών, εντός ενός μηνός από την επέμβαση, σε σύγκριση με εκείνους των οποίων τα αποτελέσματα στο τεστ PRESS δεν έδειξαν υπεραντιδραστικότητα, είπαν οι ερευνητές.

Η ομάδα χρησιμοποίησε επίσης το PRESS, για να αξιολογήσει την υπεραντιδραστικότητα των αιμοπεταλίων σε μια ξεχωριστή ομάδα γυναικών, που πάσχουν από φραγμένες αρτηρίες στα πόδια τους. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσες είχαν αυξημένες βαθμολογίες είχαν 90% περισσότερες πιθανότητες να υποστούν καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό.

“Στην τρέχουσα πρακτική, η αντιαιμοπεταλιακή θεραπεία δεν συνιστάται συνήθως για την πρόληψη ενός πρώτου καρδιακού επεισοδίου ή εγκεφαλικού, αλλά μια εξέταση με βάση τα αιμοπετάλια θα βοηθούσε στον εντοπισμό ασθενών με υψηλότερο κίνδυνο και εκείνων που θα ωφελούνταν περισσότερο από μια τέτοια θεραπεία για την πρόληψη ενός καρδιαγγειακού επεισοδίου. Η βαθμολογία μας έχει τη δυνατότητα να εξατομικεύσει περαιτέρω την πρόληψη του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων”, δήλωσε η ερευνήτρια δρ. Tessa Barrett, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Ιατρικής και Παθολογίας του NYU Langone.

Πηγή: healthday.com