ΥΓΕΙΑ

Βακτηριακή ή λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα: Συμπτώματα και επιπλοκές

Μιχάλης Θερμόπουλος

Η ενδοκαρδίτιδα είναι μια φλεγμονή της εσωτερικής επένδυσης των καρδιακών θαλάμων και βαλβίδων, γνωστή ως ενδοκάρδιο.

Βακτηριακή ή λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα: Συμπτώματα και επιπλοκές
Bigstock

Είναι μια σοβαρή κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε αντίστοιχες επιπλοκές, εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως. Υπάρχουν διάφοροι τύποι ενδοκαρδίτιδας, κυρίως βακτηριακή και μολυσματική ή λοιμώδης, ο καθένας με τα δικά του αίτια, συμπτώματα και πιθανές επιπλοκές.

Αυτό το άρθρο διερευνά τις διαφορές μεταξύ βακτηριακής και λοιμώδους ενδοκαρδίτιδας, τα συμπτώματα, τις πιθανές επιπλοκές και τον τρόπο διάγνωσής τους.

Σε τι διαφέρει η βακτηριακή από την λοιμώδη ενδοκαρδίτιδα

Βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα:

Η βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα αναφέρεται συγκεκριμένα στην ενδοκαρδίτιδα που προκαλείται από βακτήρια, τα οποία εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος και προσκολλώνται στην επένδυση ή στις βαλβίδες της καρδιάς.

  • Οι συνήθεις βακτηριδιακοί “ένοχοι” είναι στελέχη του στρεπτόκοκκου και του σταφυλόκοκκου.
  • Συχνά εμφανίζεται σε άτομα με προϋπάρχουσες καρδιακές παθήσεις ή κατεστραμμένες καρδιακές βαλβίδες.

Λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα:

Η λοιμώδης ή μολυσματική ενδοκαρδίτιδα περιλαμβάνει οποιαδήποτε μόλυνση του βλεννογόνου της καρδιάς και όχι μόνο εκείνες που προκαλούνται από βακτήρια. Αυτό περιλαμβάνει μυκητιασικές, ιογενείς ή άλλες μικροβιακές λοιμώξεις, αν και οι βακτηριακές λοιμώξεις είναι οι πιο συχνές.

  • Ο όρος "λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα" είναι ευρύτερος και περιεκτικός, αναγνωρίζοντας ότι πολλαπλοί τύποι παθογόνων μπορούν να προκαλέσουν την πάθηση.
  • Όπως η βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα, επηρεάζει κυρίως άτομα με προϋπάρχουσες καρδιακές παθήσεις, τεχνητές καρδιακές βαλβίδες ή ιστορικό ενδοκαρδίτιδας.

Βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα: Συμπτώματα και πιθανές επιπλοκές

Συμπτώματα:

  • Πυρετός και ρίγη
  • Καρδιακό φύσημα (νέο ή αισθητή αλλαγή σε ήδη υπάρχον)
  • Κούραση
  • Πόνοι σε αρθρώσεις και μύες
  • Νυχτερινές εφιδρώσεις
  • Δυσκολία στην αναπνοή
  • Επίμονος βήχας
  • Πρήξιμο στα πόδια, πέλματα ή και κοιλιά
  • Αίμα στα ούρα
  • Ανεξήγητη απώλεια βάρους
  • Ανώδυνες κόκκινες κηλίδες στις παλάμες και τα πέλματα (βλάβες Janeway)
  • Επώδυνα κόκκινα οζίδια στα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών (κόμβοι Osler)

Πιθανές επιπλοκές:

  • Καρδιακή ανεπάρκεια λόγω βλάβης στις καρδιακές βαλβίδες
  • Εγκεφαλικό επεισόδιο ή άλλα εμβολικά συμβάντα, που προκύπτουν από κομμάτια του μολυσμένου υλικού, τα οποία αποκόπτονται και φτάνουν στον εγκέφαλο ή σε άλλα όργανα
  • Αποστήματα στην καρδιά, τον εγκέφαλο, τους πνεύμονες ή άλλα όργανα
  • Επίμονη λοίμωξη, που οδηγεί σε σηψαιμία (δηλητηρίαση αίματος)
  • Βλάβη στα νεφρά, λόγω απόκρισης του ανοσοποιητικού συστήματος
Human Heart Anatomy

Λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα: Συμπτώματα και πιθανές επιπλοκές

Συμπτώματα:

  • Πυρετός και ρίγη
  • Καρδιακό φύσημα
  • Κούραση
  • Πόνος μυών και αρθρώσεων
  • Δυσκολία στην αναπνοή
  • Επίμονος βήχας
  • Οίδημα στα άκρα
  • Αιματουρία (αίμα στα ούρα)
  • Ανεξήγητη απώλεια βάρους
  • Μικροσκοπικές μοβ ή κόκκινες κηλίδες στο δέρμα, στα λευκά των ματιών ή στο εσωτερικό του στόματος
  • Βλάβες Janeway και κόμβοι Osler, παρόμοιοι με τη βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα

Πιθανές επιπλοκές:

  • Καταστροφή βαλβίδας που οδηγεί σε σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια
  • Συστηματικές εμβολές, που προκαλούν εγκεφαλικά επεισόδια, βλάβες οργάνων ή ισχαιμία των άκρων
  • Σχηματισμός αποστημάτων μέσα στον καρδιακό μυ ή σε απομακρυσμένα όργανα
  • Επίμονη σήψη (απειλητική για τη ζωή απόκριση στην μόλυνση)
  • Σπειραματονεφρίτιδα (φλεγμονή των νεφρών)

Πώς γίνεται η διάγνωση της ενδοκαρδίτιδας

Η διάγνωση της ενδοκαρδίτιδας περιλαμβάνει έναν συνδυασμό κλινικής αξιολόγησης, εργαστηριακών και απεικονιστικών εξετάσεων:

  • Καλλιέργειες αίματος: Λαμβάνονται πολλαπλά δείγματα αίματος για να εντοπιστεί η παρουσία βακτηρίων ή άλλων μικροοργανισμών στην κυκλοφορία του αίματος.
  • Ηχοκαρδιογράφημα: Αυτή η εξέταση υπερήχων παρέχει λεπτομερείς εικόνες των καρδιακών βαλβίδων και των θαλάμων για την ανίχνευση τυχόν ανωμαλιών ή σημείων μόλυνσης. Ένα διοισοφαγικό ηχοκαρδιογράφημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πιο λεπτομερείς εικόνες.
  • Ηλεκτροκαρδιογράφημα: Αυτή η εξέταση καταγράφει την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς και μπορεί να βοηθήσει στην ανίχνευση καρδιακής βλάβης.
  • Ακτινογραφία θώρακος: Αυτή η απεικονιστική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει μεγέθυνση της καρδιάς ή σημάδια συσσώρευσης υγρού στους πνεύμονες.
  • Αξονική ή μαγνητική τομογραφία: Τεχνικές απεικόνισης που μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό αποστημάτων ή επιπλοκών σε άλλα όργανα.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η ενδοκαρδίτιδα είναι μια σοβαρή κατάσταση που απαιτεί έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία για την πρόληψη σοβαρών επιπλοκών. Εάν εμφανίσετε συμπτώματα ή έχετε παράγοντες κινδύνου, αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια.

Πηγές: pennmedicine.org, bhf.org.uk, cedars-sinai.org, heart.org, ncbi.nlm.nih.gov