Ιός Epstein-Barr: «Φως» στον μηχανισμό που τον συνδέει με την πολλαπλή σκλήρυνση

Ερευνητές στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Σουηδία πιστεύουν ότι μπορεί να βρίσκονται πιο κοντά στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο ιός, ο οποίος προκαλεί λοιμώδη μονοπυρήνωση, μπορεί να συμβάλει στην εμφάνιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας.

«Η ανακάλυψη της σχέσης μεταξύ του ιού Epstein-Barr και της σκλήρυνσης κατά πλάκας έχει τεράστιες επιπτώσεις στην κατανόηση της αυτοάνοσης νόσου, αλλά τώρα αρχίζουμε να αποκαλύπτουμε τους μηχανισμούς που εμπλέκονται», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Δρ. Graham Taylor, αναπληρωτής καθηγητής ανοσολογίας όγκων στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ στην Αγγλία.

«Η τελευταία μας μελέτη δείχνει ότι μετά τη μόλυνση με τον ιό Epstein-Barr το ανοσοποιητικό σύστημα αποπροσανατολίζεται ή υπάρχει διασταυρούμενη αντίδραση», εξήγησε.

Ο Taylor και οι συνεργάτες του ανέλυσαν δείγματα αίματος που ελήφθησαν από άτομα που είχαν διαγνωστεί με σκλήρυνση κατά πλάκας και τα συνέκριναν με δείγματα αίματος που ελήφθησαν από άτομα που είχαν πρόσφατα αναρρώσει από ασθένεια που σχετίζεται με τον ιό Epstein-Barr.

Το ζητούμενο είναι οι αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος στην παρουσία του ιού Epstein-Barr. Προηγούμενες έρευνες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ένα αντίσωμα που στοχεύει τον ιό και βρίσκεται στο αίμα, το οποίο ονομάζεται EBNA1, αναγνωρίζει και κάποιες πρωτεΐνες που εμφανίζονται στο κεντρικό νευρικό σύστημα, κάτι που πιθανώς εξηγεί πώς ο Epstein-Barr μπορεί να προκαλέσει βλάβες που συνδέονται με τη σκλήρυνση κατά πλάκας.

Στη νέα μελέτη, ο Taylor και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι ο Epstein-Barr φαίνεται επίσης να ενεργοποιεί έναν άλλο βασικό παράγοντα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα Τ-κύτταρα.

Αυτά τα κύτταρα φαίνεται να αναγνωρίζουν ορισμένες πρωτεΐνες του εγκεφάλου, υποδεικνύοντας μια άλλη πιθανή σύνδεση με τη σκλήρυνση κατά πλάκας.

Αυτά τα «διασταυρούμενα» Τ-κύτταρα εντοπίστηκαν σε δείγματα αίματος πασχόντων με σκλήρυνση κατά πλάκας, αλλά και σε άτομα χωρίς την ασθένεια, σημείωσαν οι ερευνητές.

Έτσι, οι διαφορές στον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται αυτά τα κύτταρα, μπορεί να εξηγήσουν τη σύνδεση ιού Epstein-Barr και σκλήρυνσης κατά πλάκας, θεωρούν οι ερευνητές.

«Η ανίχνευση διασταυρούμενων Τ-κυττάρων σε υγιή άτομα υποδηλώνει ότι η ικανότητα αυτών των κυττάρων να έχουν πρόσβαση στον εγκέφαλο, μπορεί να παίζει σημαντικό ρόλο στην πολλαπλή σκλήρυνση», σημειώνει η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Δρ. Olivia Thomas, επίκουρη καθηγήτρια νευροεπιστήμης στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Σουηδίας.

«Δείξαμε ότι το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα διασταυρώνει ένα πολύ ευρύτερο φάσμα πρωτεϊνών του ιού Epstein-Barr και του κεντρικού νευρικού συστήματος απ' ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως και ότι υπάρχουν διαφορετικά μοτίβα διασταυρούμενης αντιδραστικότητας. Η γνώση αυτού του γεγονότος θα βοηθήσει στον εντοπισμό των πρωτεϊνών που είναι σημαντικές στη σκλήρυνση κατά πλάκας και μπορεί να προσφέρει στόχους για μελλοντικές εξατομικευμένες θεραπείες».

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό PLOS Pathogens.