ΥΓΕΙΑ

ΧΑΠ: Τα 4 στάδια και τα αντίστοιχα συμπτώματα

Μιχάλης Θερμόπουλος

Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μια προοδευτική νόσος των πνευμόνων με ήπια αρχικά συμπτώματα, τα οποία σταδιακά επιδεινώνονται.

ΧΑΠ: Τα 4 στάδια και τα αντίστοιχα συμπτώματα
Bigstock

Τα άτομα με ΧΑΠ έχουν συχνά δυσκολία στην αναπνοή, επίμονο βήχα και δύσπνοια. Η ΧΑΠ μπορεί να υποδιαιρεθεί σε στάδια ή βαθμούς, ανάλογα με το πόσο έχει προχωρήσει.

Στο πλαίσιο αυτής της αξιολόγησης γίνεται σπιρομέτρηση. Αυτή περιλαμβάνει την εκπνοή του ασθενούς σε ένα μηχάνημα που ονομάζεται σπιρόμετρο. Το μηχάνημα μετρά πόσο δυνατά και γρήγορα μπορείτε να εκπνεύσετε αέρα έξω από τους πνεύμονες.

Ο γιατρός σας θα εξετάσει δύο αριθμούς: τη ζωτική χωρητικότητα (FVC) και τον εκπνευστικό όγκο σε ένα δευτερόλεπτο (FEV1). Το FVC σας είναι η συνολική ποσότητα αέρα που μπορείτε να εκπνεύσετε και το FEV1 είναι η ποσότητα που εκπνέετε σε ένα δευτερόλεπτο. Η αναλογία FEV1/FVC πρέπει να είναι μικρότερη από 0,7 για τη διάγνωση της ΧΑΠ.

Στάδιο 1: Πρώιμο

Το στάδιο 1 ΧΑΠ θεωρείται ήπιο. Σε αυτό το στάδιο, μπορεί να μην γνωρίζετε καν ότι έχετε κάποιο πρόβλημα με την λειτουργία των πνευμόνων σας. Η διάγνωση γίνεται εάν το FEV1 σας είναι μεταξύ 80% και 100% της προβλεπόμενης τιμής σας.

Συμπτώματα

Εάν σημειώσετε βαθμό 1 στο τεστ σπιρομέτρησης, μπορεί να μην έχετε εμφανή συμπτώματα. Εάν έχετε συμπτώματα, μπορεί να εμφανίσετε βήχα και αυξημένη παραγωγή βλέννας. Μπορεί να μπερδέψετε τα αρχικά στάδια της ΧΑΠ με τη γρίπη.

Θεραπεία

Με το στάδιο 1 της ΧΑΠ, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει ένα βρογχοδιασταλτικό φάρμακο για το άνοιγμα των αεραγωγών στους πνεύμονές σας. Αυτά τα φάρμακα λαμβάνονται συνήθως μέσω συσκευής εισπνοής ή νεφελοποιητή.

Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συστήσει την λήψη εμβολίων κατά της γρίπης και της πνευμονίας για την πρόληψη ασθενειών που μπορεί να επιδεινώσουν τα αναπνευστικά σας συμπτώματα.

Η αλλαγή των συνηθειών του τρόπου ζωής που οδήγησε στην ανάπτυξη της ΧΑΠ μπορεί ενδεχομένως να βοηθήσει στην επιβράδυνση της εξέλιξής της. Τα περισσότερα άτομα με ΧΑΠ έχουν ιστορικό καπνίσματος. Η διακοπή του καπνίσματος και η αποφυγή του παθητικού καπνίσματος είναι δύο από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε την πρόγνωσή σας.

Στάδιο 2: Ήπιο

Η ΧΑΠ θεωρείται ότι είναι σε στάδιο 2 όταν το FEV1 πέφτει στο 50-79% της προβλεπόμενης τιμής σας.

Συμπτώματα

Κατά τη διάρκεια του σταδίου 2, τα συμπτώματά σας επιδεινώνονται σε σχέση με το στάδιο 1. Ο βήχας και η παραγωγή βλέννας μπορεί να γίνουν πιο σοβαρά και μπορεί να εμφανίσετε δύσπνοια, όταν περπατάτε ή ασκείστε. Συνήθως, σε αυτό το στάδιο οι ασθενείς συνειδητοποιούν ότι κάτι δεν πάει καλά και αναζητούν ιατρική βοήθεια από γιατρό.

Θεραπεία

Μπορεί να σας χορηγηθεί βρογχοδιασταλτικό φάρμακο για να αυξήσετε τη ροή του αέρα στους πνεύμονές σας. Εάν έχετε έξαρση των συμπτωμάτων, μπορεί να χρειαστεί να πάρετε στεροειδή ή οξυγόνο.

Στάδιο 3: Σοβαρό

Αν φτάσετε στο στάδιο 3, η ΧΑΠ θεωρείται σοβαρή και ο όγκος της αναγκαστικής εκπνοής κυμαίνεται στο 30-50% της προβλεπόμενης τιμής σας. Μπορεί να νιώθετε ότι δεν παίρνετε αρκετό αέρα και η ανάσα να κόβεται κάνοντας απλές δουλειές του σπιτιού σε βαθμό που ίσως να μην μπορείτε να φύγετε από το σπίτι.

Συμπτώματα

Στο στάδιο 3, μπορεί να έχετε πιο συχνές εξάρσεις και η δύσπνοια και ο βήχας σας θα επιδεινωθούν. Πιθανότατα θα διαπιστώσετε ότι κουράζεστε πιο εύκολα από πριν.

Άλλα πιθανά συμπτώματα:

  • συχνό κρυολόγημα ή ασθένεια
  • πρήξιμο στους αστραγάλους
  • σφίξιμο στο στήθος
  • δυσκολία στην βαθιά αναπνοή
  • συριγμός

Θεραπεία

Οι επιλογές θεραπείας για το στάδιο 3 της ΧΑΠ είναι παρόμοιες με το στάδιο 2. Είναι πιο πιθανό να χρειαστεί να πάρετε οξυγόνο σε αυτό το στάδιο.

Στάδιο 4: Πολύ σοβαρό

Το στάδιο 4 θεωρείται πολύ σοβαρό. Ο όγκος της αναγκαστικής εκπνοής σας είναι μικρότερος από το 30% της κανονικής σας τιμής και τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα σας θα είναι χαμηλά. Κινδυνεύετε να αναπτύξετε καρδιακή ή πνευμονική ανεπάρκεια.

Συμπτώματα

Στο στάδιο 4, πιθανότατα θα έχετε συχνές εξάρσεις που μπορεί να είναι δυνητικά θανατηφόρες. Μπορεί να έχετε δυσκολία στην αναπνοή ακόμα και όταν ξεκουράζεστε.

Θεραπεία

Οι επιλογές θεραπείας κατά το στάδιο 4 είναι παρόμοιες με τα προηγούμενα στάδια. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συστήσει χειρουργική επέμβαση στους πνεύμονες για τη βελτίωση της αναπνοής. Οι χειρουργικές επιλογές περιλαμβάνουν:

  • μεταμόσχευση πνεύμονα
  • χειρουργική επέμβαση μείωσης όγκου πνεύμονα
  • βουλεκτομή

Πηγή: healthline.com