ΥΓΕΙΑ

Καρδιακά προβλήματα: Υπερεκτιμημένη η άσκηση στην εφηβεία;

Μιχάλης Θερμόπουλος

Είναι γνωστή η σχέση μεταξύ της καλής φυσικής κατάστασης σε νεαρή ηλικία και του χαμηλότερου κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου αργότερα στη ζωή.

Καρδιακά προβλήματα: Υπερεκτιμημένη η άσκηση στην εφηβεία;
Bigstock

Ωστόσο, όταν ομάδα ερευνητών προσμέτρησε σε αυτόν τον συσχετισμό άλλους παράγοντες κινδύνου, ο συσχετισμός έγινε πολύ ασθενέστερος. Μάλιστα, ο πιο σημαντικός παράγοντας καρδιαγγειακών παθήσεων αποδείχτηκε ο υψηλός δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ).

Η μελέτη διεξήχθη από ερευνητές από το Karolinska Institutet και άλλα πανεπιστήμια και δημοσιεύτηκε στο JAMA Network Open.

“Αυτό δεν σημαίνει ότι η φυσική κατάσταση είναι άσχετη. Είδαμε μια συσχέτιση, αν και ήταν πιο αδύναμη αφότου λάβαμε υπόψη άλλους παράγοντες. Εξακολουθούμε να πιστεύουμε επίσης ότι η εφηβεία είναι μια σημαντική περίοδος στη ζωή για την καθιέρωση καλών συνηθειών, όπως η άσκηση και η υγιεινή διατροφή”, είπε εκ των συγγραφέων της μελέτης, Viktor Ahlqvist, διδακτορικός φοιτητής στο Τμήμα Παγκόσμιας Δημόσιας Υγείας του Ινστιτούτου Karolinska.

Πολλές μελέτες παρατήρησης έχουν αποδείξει προηγουμένως σχέσεις μεταξύ διαφόρων παραγόντων κινδύνου σε νεαρή ηλικία και καρδιαγγειακών παθήσεων στην ενήλικη ζωή. Ωστόσο, είναι δύσκολο να αποδειχθεί εάν οι συσχετισμοί είναι αιτιολογικοί, λόγω της πιθανής επιρροής μη καταγεγραμμένων γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.

Πώς έγινε η έρευνα

Μια ερευνητική ομάδα προσπάθησε να εξετάσει εάν ένα μεγάλο ποσοστό καρδιαγγειακών παθήσεων στην ενήλικη ζωή θα μπορούσε πράγματι να προληφθεί με τα εξής από την εφηβεία ακόμη:

  • χαμηλότερο ΔΜΣ
  • χαμηλότερη αρτηριακή πίεση
  • βελτιωμένη φυσική κατάσταση
  • βελτιωμένη μυϊκή δύναμη

Αντλώντας δεδομένα από το Σουηδικό Στρατιωτικό Μητρώο και άλλα σουηδικά μητρώα, οι ερευνητές αναγνώρισαν πάνω από ένα εκατομμύριο άνδρες 18 ετών και τους παρακολούθησαν για 60 χρόνια. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς ήταν αδέρφια.

“Η δύναμη της μελέτης μας, που την καθιστά πιο αξιόπιστη από πολλές άλλες συμβατικές μελέτες παρατήρησης, είναι ότι χρησιμοποιήσαμε αναλύσεις αδελφών”, λέει ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης, Marcel Ballin, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα και αναλυτής στο Κέντρο Επιδημιολογίας και Φαρμάκων της Στοκχόλμης.

"Με αυτόν τον τρόπο μπορέσαμε να εξετάσουμε το πώς αλλάζει αυτή η σχέση όταν λάβουμε υπόψη όλους τους κοινούς παράγοντες μεταξύ δύο αδελφών. Αυτό περιλαμβάνει περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως το περιβάλλον της παιδικής ηλικίας και τη γενετική".

Ο υψηλός ΔΜΣ είναι ο πιο ισχυρός παράγοντας κινδύνου

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ένας υψηλός ΔΜΣ στα τέλη της εφηβείας συσχετίστηκε ισχυρά με μελλοντικές καρδιαγγειακές παθήσεις, ακόμη και αφότου οι ερευνητές συνυπολόγισαν άλλους κοινούς οικογενειακούς παράγοντες. Ωστόσο, η συσχέτιση μεταξύ της φυσικής κατάστασης και της καρδιαγγειακής νόσου ήταν σημαντικά ασθενέστερη στην ανάλυση αδελφών, υποδηλώνοντας ότι πολλές προηγούμενες μελέτες παρατήρησης μπορεί να είχαν υπερεκτιμήσει τη σχέση της φυσικής κατάστασης των εφήβων με την καρδιαγγειακή υγεία αργότερα στη ζωή.

“Το συμπέρασμά μας είναι ότι από τους παράγοντες κινδύνου που μελετήθηκαν, ο υψηλός ΔΜΣ είναι ο ισχυρότερος ατομικός παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο και ότι οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της επιδημίας της παχυσαρκίας θα πρέπει να συνεχίσουν να έχουν υψηλή προτεραιότητα”, λέει ο συν-συγγραφέας Daniel Berglind, καθηγητής στο Τμήμα Παγκόσμιας Δημόσιας Υγείας του Karolinska Institutet.

Αρκετοί οι περιορισμοί της έρευνας

Η μελέτη εξέτασε τη συσχέτιση μεταξύ παραγόντων κινδύνου σε νεαρή ηλικία και μελλοντικών καρδιαγγειακών παθήσεων. Αποτελέσματα για άλλα νοσήματα δεν διερευνήθηκαν. Οι ερευνητές δεν είχαν δεδομένα για το εάν οι παράγοντες κινδύνου των συμμετεχόντων διέφεραν αργότερα στη ζωή τους και μελέτησαν μόνο άνδρες, γεγονός που καθιστά δύσκολη την επέκταση των ευρημάτων τους στις γυναίκες.

Το Μητρώο Στρατιωτικής Στρατολογίας (από το οποίο αντλήθηκαν δεδομένα και συμμετέχοντες) δεν διαθέτει επίσης λεπτομέρειες σχετικά με ορισμένους παράγοντες κινδύνου για μελλοντικές καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως η διατροφή, η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, τα λιπίδια του αίματος και η γλυκόζη του αίματος.

Πηγή: medicalxpress.com