Πώς τα αντισυλληπτικά επηρεάζουν τον εγκέφαλο

Μια ομάδα ερευνητών στον Καναδά εξέτασε τις επιπτώσεις της χρήσης από του στόματος αντισυλληπτικών (OC) στον εγκέφαλο των γυναικών. Τα ευρήματά τους έδειξαν ότι το πάχος του κοιλιακού προμετωπιαίου φλοιού (vmPFC) των γυναικών που χρησιμοποιούσαν αντισυλληπτικά ήταν μειωμένο σε σύγκριση με των ανδρών, υποδηλώνοντας έναν μηχανισμό για το πώς η χρήση OC θα μπορούσε να βλάψει τη ρύθμιση των συναισθημάτων στις γυναίκες.

Με βάση αυτήν την μελέτη, αυτή η επίδραση φαίνεται να είναι αναστρέψιμη μετά τη διακοπή της χρήσης αντισυλληπτικών. Απαιτούνται περισσότερες μελέτες για τον αντίκτυπο και την αναστρεψιμότητα, προειδοποίησαν οι ερευνητές.

Τα αντισυλληπτικά επηρεάζουν την εγκεφαλική λειτουργία

Περισσότερες από 150 εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως χρησιμοποιούν από του στόματος αντισυλληπτικά. Τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά (COC), που αποτελούνται από συνθετικές ορμόνες, είναι ο πιο κοινός τύπος. Οι ορμόνες του φύλου είναι γνωστό ότι ρυθμίζουν το δίκτυο του εγκεφάλου που εμπλέκεται στις διαδικασίες του φόβου.

Οι ερευνητές ανέλυσαν τις τρέχουσες και μόνιμες επιπτώσεις της χρήσης COC, καθώς και τον ρόλο των ορμονών που παράγονται από το σώμα και των συνθετικών ορμονών του φύλου στις περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τον φόβο (το νευρικό κύκλωμα μέσω του οποίου ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τον φόβο).

“Στην μελέτη μας, δείχνουμε ότι οι υγιείς γυναίκες που χρησιμοποιούν συνδυασμένα αντισυλληπτικά έχουν λεπτότερο κοιλιακό προμετωπιαίο φλοιό από τους άνδρες”, δήλωσε η Alexandra Brouillard, ερευνήτρια στο Université du Québec à Montréal και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, που δημοσιεύτηκε στο Frontiers in Endocrinology.

“Αυτό το τμήμα του προμετωπιαίου φλοιού πιστεύεται ότι ρυθμίζει τα συναισθήματα, όπως η μείωση των σημάτων φόβου στο πλαίσιο μιας ασφαλούς κατάστασης. Το αποτέλεσμά μας μπορεί να αντιπροσωπεύει έναν μηχανισμό με τον οποίο τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά θα μπορούσαν να βλάψουν τη ρύθμιση των συναισθημάτων στις γυναίκες”, πρόσθεσε η ίδια.

Ρύθμιση συναισθημάτων και αντισυλληπτικά

“Όταν τους συνταγογραφούνται συνδυασμένα αντισυλληπτικά, τα κορίτσια και οι γυναίκες ενημερώνονται για διάφορες σωματικές παρενέργειες. Για παράδειγμα ότι οι ορμόνες που θα λάβουν θα καταργήσουν τον έμμηνο κύκλο τους και θα εμποδίσουν την ωορρηξία”, εξήγησε η Brouillard. Ωστόσο, οι επιδράσεις των ορμονών του φύλου στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, η οποία συνεχίζεται στην πρώιμη ενήλικη ζωή, σπάνια αντιμετωπίζονται. Λαμβάνοντας υπόψη πόσο διαδεδομένη είναι η χρήση COC, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε καλύτερα τις τρέχουσες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην ανατομία του εγκεφάλου και τη συναισθηματική ρύθμιση, είπαν οι ερευνητές.

Η ομάδα στρατολόγησε γυναίκες που:

• χρησιμοποιούσαν επί του παρόντος συνδυασμένα αντισυλληπτικά
• χρησιμοποιούσαν συνδυασμένα αντισυλληπτικά στο παρελθόν, αλλά όχι κατά τη διάρκεια της μελέτης
• δεν χρησιμοποίησαν ποτέ οποιαδήποτε μορφή ορμονικής αντισύλληψης

Στην έρευνα υπήρχαν φυσικά και άντρες συμμετέχοντες που προφανώς δεν είχαν κάνει ποτέ χρήση αντισυλληπτικών.

Η σύγκριση αυτών των ομάδων επέτρεψε στους ερευνητές να δουν εάν η χρήση COC συσχετίστηκε με τρέχουσες ή μακροπρόθεσμες μορφολογικές αλλοιώσεις καθώς και να ανιχνεύσει διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς από τους άνδρες στο άγχος και τις διαταραχές που σχετίζονται με το στρες.

“Καθώς βρήκαμε μειωμένο φλοιώδες πάχος του κοιλιακού προμετωπιαίου φλοιού σε γυναίκες χρήστες COC σε σύγκριση με τους άνδρες, τα αποτελέσματά μας υποδηλώνουν ότι τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά μπορεί να ενέχουν παράγοντα κινδύνου για ελλείμματα ρύθμισης των συναισθημάτων κατά την τρέχουσα χρήση τους”, είπε η Brouillard.

Οι επιπτώσεις της χρήσης COC, ωστόσο, μπορεί να είναι αναστρέψιμες μόλις διακοπεί η λήψη, είπαν οι ερευνητές. Δεδομένου ότι το φαινόμενο vmPFC που βρέθηκε σε όσες τα έπαιρναν τώρα δεν παρατηρήθηκε σε εκείνες που τα έπαιρναν παλιότερα, τα ευρήματα δεν υποστήριξαν διαρκή ανατομικά αποτελέσματα της χρήσης COC. Αυτό όμως, έγραψαν οι ερευνητές, θα πρέπει να επιβεβαιωθεί με περαιτέρω μελέτες.

Η επιστήμη "έχει πολλά ακόμα να μάθει" για τα αντισυλληπτικά

Υπάρχουν ακόμα πολλά να μάθουμε όσον αφορά τον εγκέφαλο των γυναικών και τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται από τη χρήση COC. Για παράδειγμα, η Brouillard και η ομάδα της ερευνούν επί του παρόντος τον αντίκτυπο της ηλικίας έναρξης και της διάρκειας χρήσης για να εμβαθύνουν στις πιθανές μόνιμες επιπτώσεις των COC. Δεδομένου ότι πολλά έφηβα κορίτσια αρχίζουν να χρησιμοποιούν συνδυασμένα αντισυλληπτικά κατά την εφηβεία (μια ευαίσθητη περίοδο στην ανάπτυξη του εγκεφάλου) η ηλικία έναρξης μπορεί επίσης να επηρεάσει την αναστρεψιμότητα.

Όσον αφορά τους περιορισμούς της έρευνας, οι επιστήμονες είπαν ότι δεν μπορεί να υπονοηθεί καμία αιτιώδης σχέση μεταξύ της χρήσης COC και της μορφολογίας του εγκεφάλου και ότι η γενίκευση των αποτελεσμάτων τους σε έναν γενικό πληθυσμό μπορεί να είναι περιορισμένη. Οι ερευνητές προειδοποίησαν επίσης ότι, επί του παρόντος, δεν είναι δυνατή η εξαγωγή συμπερασμάτων από τα ανατομικά ευρήματα για τις συμπεριφορικές και ψυχολογικές επιπτώσεις.

“Ο στόχος της δουλειάς μας δεν είναι να καταπολεμήσουμε την χρήση COC, αλλά είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το χάπι μπορεί να έχει επίδραση στον εγκέφαλο. Στόχος μας είναι να αυξήσουμε το επιστημονικό ενδιαφέρον για την υγεία των γυναικών και να αυξήσουμε την ευαισθητοποίηση σχετικά με την έγκαιρη συνταγογράφηση COC και την ανάπτυξη του εγκεφάλου, ένα εξαιρετικά άγνωστο μέχρι σήμερα θέμα”, κατέληξε η Brouillard.

Πηγή: frontiersin.org