Η κοσμική ακτινοβολία προκάλεσε καρκίνο σε αεροσυνοδό: Τι πρέπει να ξέρετε

Το γεγονός αυτό αποτελεί την πρώτη επίσημη τέτοια αναγνώριση αυτού του τύπου βιομηχανικού θανάτου.

Μια επιτροπή αξιολόγησης ασθενειών από την κρατική υπηρεσία αποζημίωσης και πρόνοιας των εργαζομένων στην Κορέας κατέληξε στο συμπέρασμα έναν μήνα νωρίτερα σε μια υπόθεση που αφορούσε μια πρώην αεροσυνοδό της Korean Air, ονόματι Song, που πέθανε από καρκίνο του στομάχου.

Η Song υπηρέτησε ως αεροσυνοδός από το 1995 έως το 2021, περνώντας σχεδόν 1.022 ώρες εν πτήσει κάθε χρόνο. Οι μισές από αυτές τις ώρες ήταν σε πτήσεις μεγάλων αποστάσεων προς την Αμερική και την Ευρώπη.

Αυτές οι διαδρομές, που περνούν πάνω από τον Βόρειο Πόλο, θεωρούνται γενικά ότι έχουν περίπου πέντε φορές υψηλότερο από το σύνηθες επίπεδο έκθεσης σε κοσμική ακτινοβολία λόγω της πιο αραιής ατμόσφαιρας στους πόλους της Γης. Η ατμόσφαιρα μας προστατεύει από τέτοια ακτινοβολία.

Η κοσμική ακτινοβολία έχει μικρή επίδραση στους επιβάτες που πετούν περιστασιακά, αλλά έχουν εκφραστεί ανησυχίες για την ασφάλεια των μελών πληρωμάτων αεροσκαφών που εργάζονται τακτικά σε μεγάλα υψόμετρα.

Σύμφωνα με την κρατική Επιτροπή Πυρηνικής Ασφάλειας της Ν. Κορέας, η αεροσυνοδός εκτέθηκε σε μέσο μέγιστο επίπεδο ακτινοβολίας 5,42 millisieverts (mSv) ετησίως μεταξύ 2017 και 2021, ποσότητα πάνω από από πέντε φορές μεγαλύτερη από το κανονικό επιτρεπτό επίπεδο του 1 mSv.

Η Korean Air υποστήριξε ότι τα μέλη του πληρώματος δεν εκτέθηκαν σε ακτινοβολία που υπερβαίνει το επιτρεπόμενο ετήσιο επίπεδο των 6 mSv. Ισχυρίστηκε επίσης ότι η συσχέτιση μεταξύ του καρκίνου της Song και της κοσμικής ακτινοβολίας δεν έχει επιβεβαιωθεί.

Η επιτροπή απέρριψε τους ισχυρισμούς της εταιρείας, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι προκύπτει μια “σημαντική” τέτοια συσχέτιση, όταν λαμβάνεται υπόψη η συσσωρευμένη έκθεση σε ακτινοβολία του θύματος (η οποία θα μπορούσε να είναι και μεγαλύτερη από τη μετρηθείσα) και άλλα δυσμενή περιβάλλοντα εργασίας που περιλαμβάνουν προγράμματα πτήσεων μεγάλων αποστάσεων.

Κοσμική ιοντίζουσα ακτινοβολία: Τι πρέπει να ξέρετε

Το πλήρωμα και οι επιβάτες ενός αεροπλάνου εκτίθενται σε κοσμική ιοντίζουσα ακτινοβολία σε κάθε πτήση.

Η κοσμική ιοντίζουσα ακτινοβολία (ή κοσμική ακτινοβολία) είναι μια μορφή ιοντίζουσας ακτινοβολίας που προέρχεται από το διάστημα. Μια πολύ μικρή ποσότητα αυτής της ακτινοβολίας φτάνει στη γη. Σε ύψη πτήσης, οι επιβάτες και τα μέλη του πληρώματος αεροσκαφών εκτίθενται σε υψηλότερα επίπεδα κοσμικής ακτινοβολίας.

Οι εκθέσεις στην κοσμική ακτινοβολία στα αεροσκάφη περιλαμβάνουν:

• γαλαξιακή κοσμική ακτινοβολία, η οποία είναι πάντα παρούσα
• συμβάντα ηλιακών σωματιδίων, που μερικές φορές ονομάζονται "ηλιακές εκλάμψεις"

Υπάρχουν γνωστές επιπτώσεις στην υγεία από την κοσμική ιοντίζουσα ακτινοβολία;

Ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), τμήμα του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) λέει ότι η ιοντίζουσα ακτινοβολία προκαλεί καρκίνο στους ανθρώπους. Η ιοντίζουσα ακτινοβολία είναι επίσης γνωστό ότι προκαλεί αναπαραγωγικά προβλήματα.

Οι περισσότερες μελέτες για τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας στην υγεία εξέτασαν ομάδες με πολύ υψηλότερες δόσεις και από διάφορα είδη ακτινοβολίας (επιζώντες από ατομική βόμβα, ασθενείς που έλαβαν ακτινοθεραπεία κ.α.).

Τι δεν είναι γνωστό

Δεν γνωρίζουμε τι προκαλεί τα περισσότερα προβλήματα υγείας που θα μπορούσαν να συνδέονται με την ακτινοβολία, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων μορφών καρκίνου και ζητημάτων αναπαραγωγικής υγείας, όπως η αποβολή και οι γενετικές ανωμαλίες.

Δεν γνωρίζουμε ποια επίπεδα κοσμικής ακτινοβολίας είναι ασφαλή για κάθε άτομο ξεχωριστά.

Σε πόση κοσμική ακτινοβολία εκτίθενται τα μέλη ενός πληρώματος αεροπλάνου;

Το αμερικανικό Εθνικό Συμβούλιο για την Προστασία από την Ακτινοβολία ανέφερε ότι το πλήρωμα ενός αεροσκάφους υπόκειται την μεγαλύτερη μέση ετήσια δόση (3,07 mSv) από όλους τους εργαζομένους άλλων κλάδων. Άλλες εκτιμήσεις της ετήσιας έκθεσης ενός πληρώματος αεροπλάνου στην κοσμική ακτινοβολία κυμαίνονται από 0,2 έως 5 mSv ετησίως.

Ιοντίζουσα ακτινοβολία: Επιδράσεις στην υγεία και στο περιβάλλον

Σύμφωνα με την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας η έκθεση σε πολύ μεγάλες δόσεις ακτινοβολίας μπορεί να επιφέρει άμεση καταστροφή κυττάρων, οργάνων και συστημάτων και να οδηγήσει ενίοτε στο θάνατο. Δόσεις που οδηγούν σε άμεσα αποτελέσματα παρατηρήθηκαν μόνο σε μεγάλα ραδιολογικά ή πυρηνικά ατυχήματα.

Για σχετικά χαμηλές δόσεις, μικρότερες από αυτές που οδηγούν σε άμεσα αποτελέσματα, υπάρχει στατιστικά η πιθανότητα μελλοντικής εμφάνισης καρκίνου, της οποίας το μέτρο είναι ανάλογο της δόσης. Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι βλάβες εκείνες που προκαλούνται στο γενετικό υλικό του κυττάρου, διότι αυτές συνδέονται τόσο με τη μεταβίβαση κληρονομικών ανωμαλιών στους απογόνους όσο και με τη διαδικασία της καρκινογένεσης.

Η αποκτηθείσα γνώση μας επιτρέπει με βεβαιότητα να συγκαταλέξουμε τις ακτινοβολίες στους 4.000 και πλέον καταγεγραμμένους καρκινογόνους παράγοντες -κατά κανόνα χημικά και φαρμακευτικά προϊόντα της σύγχρονης τεχνολογίας- που υπονομεύουν καθημερινά τη ζωή μας. Στην κλίμακα επικινδυνότητας, οι ακτινοβολίες κατατάσσονται στους σχετικά ήπιους καρκινογόνους παράγοντες.

Πως αποτιμάται ο κίνδυνος βλάβης της υγείας μετά από έκθεση σε ιοντίζουσα ακτινοβολία

Σύμφωνα με την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας το δοσιμετρικό μέγεθος που συνδέεεται με τον ενεχόμενο κίνδυνο για τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της ακτινοβολίας είναι η ενεργός δόση. Η ενεργός δόση εξαρτάται από την απορροφούμενη στο ανθρώπινο σώμα ενέργεια, το είδος της ακτινοβολίας και το είδος του ακτινοβολούμενου ιστού.

Μονάδα μέτρησης της ενεργού δόσης είναι το Sievert (Sv) και τα υποπολλαπλάσιά του, mSv και μSv. Η μέση ενεργός δόση ενός ατόμου που οφείλεται στις τεχνητές και στις φυσικές πηγές ραδιενέργειας του γήινου περιβάλλοντος είναι 0.31 mSv και 2.4 mSv για κάθε χρόνο αντίστοιχα, ενώ η ενεργός δόση που αντιστοιχεί σε μια τυπική ακτινογραφία θώρακος είναι περίπου 0.02 mSv.

Πηγές: koreatimes.co.kr, cdc.gov, eeae.gr