Έρπης ζωστήρας: Η αιτία της πρόκλησης, ο ρόλος της έγκαιρης αντιμετώπισης & οι πιθανές επιπλοκές
Ο ιός varicella zoster (VZV) ευθύνεται για την εμφάνιση του έρπητα ζωστήρα, ο οποίος σε πρώτο χρόνο εκδηλώνεται με τον ιό της ανεμοβλογιάς, προσβάλοντας παιδιά και εφήβους. Ο συγκεκριμένος ιός παραμένει εφόρου ζωής σε μια λανθάνουσα κατάσταση στο νευρικό σύστημα και μπορεί να επανέλθει όταν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι εξασθενημένο.
Ο έρπης ζωστήρας κάνει την εμφάνισή του στο πρόσωπο, την οσφυϊκή περιοχή και το θώρακα. Ο πάσχων θα νιώσει αρχικά πόνο, αίσθημα καύσου και ένα μούδιασμα στην μολυσμένη περιοχή. Στη συνέχεια, θα παρουσιαστεί ένα φυσαλιδοειδές εξάνθημα το οποίο μπορεί να παραμείνει έως και 10 ημέρες ταλαιπωρώντας τον ασθενή.
Το άτομο που νοσεί από έρπη ζωστήρα μπορεί να αισθάνεται ένα πλήθος συμπτωμάτων πέραν του κνησμού που περιλαμβάνουν κόπωση, κακουχία, πονοκέφαλο, πυρετό και ρίγος. Βέβαια, κάθε ασθενής βιώνει σε διαφορετική ένταση τα συμπτώματα ενώ δεν είναι απαραίτητο να εμφανιστούν όλα.
Είναι σημαντικό εντός 72 ωρών ο πάσχων να επισκεφτεί έναν γιατρό προκειμένου να του χορηγηθεί θεραπεία.
Ο έρπης ζωστήρας διαφέρει από άλλους τύπους έρπητα
Ο έρπης ζωστήρας δεν έχει καμία σχέση με τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα και δεν μπορεί να προκαλέσει έρπητα των γεννητικών οργάνων. Επίσης, ο έρπης ζωστήρας δεν προκαλεί επιχείλιο έρπητα. Τόσο ο έρπης των γεννητικών οργάνων όσο και ο επιχείλιος έρπης προκαλούνται από τον ιό του απλού έρπητα.
Οι επιπλοκές
Ο έρπητας ζωστήρας μπορεί να οδηγήσει σε άλλα προβλήματα υγείας εκτός από τον μακροχρόνιο πόνο. Για παράδειγμα, όταν το εξάνθημα του έρπητα ζωστήρα αναπτύσσεται στο πρόσωπο, μπορεί να επηρεάσει την όραση.
Η μεθερπητική νευραλγία, (ο πόνος που συνεχίζει να υφίσταται και μετά την αντιμετώπιση του έρπητα ζωστήρα), αποτελεί μια από τις συχνότερες επιπλοκές.
Μπορούν να προκληθούν νευρολογικές διαταραχές οι οποίες ενδέχεται να δημιουργήσουν προβλήματα ισορροπίας και παράλυσης προσώπου. Επίσης, μερικοί άνθρωποι πιθανόν να πάθουν εγκεφαλίτιδα, ακόμη και πνευμονία.
Να θυμάστε πως η χορήγηση ιατρικής θεραπείας εντός 3 ημερών από την ανάπτυξη του έρπητα ζωστήρα μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης μακροχρόνιου πόνου.
Εκατομμύρια άνθρωποι εμφανίζουν έρπη ζωστήρα
Οι γιατροί έχουν διαγνώσει περισσότερες από 1 εκατομμύριο περιπτώσεις έρπητα ζωστήρα στις Ηνωμένες Πολιτείες σε ετήσια βάση. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους εκπλήσσονται όταν ανακαλύπτουν ότι έχουν έρπητα ζωστήρα επειδή δεν θυμούνται ότι νόσησαν από ανεμοβλογιά.
Εάν γεννηθήκατε πριν από το 1980, έχετε περισσότερες από 99% πιθανότητες να έχετε αρρωστήσει από ανεμοβλογιά, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC).
Οι ευάλωτες ομάδες
Πρώτος και σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου είναι το εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Ευάλωτα είναι τα άτομα που πάσχουν από καρκίνο, HIV & AIDS.
Όσοι κάνουν χημειοθεραπεία, χρήση στεροειδών και ανοσοκατασταλτική αγωγή και τα άτομα 50 ετών και άνω είναι επίσης πιθανόν να εμφανίσουν έρπη ζωστήρα.
Η μετάδοση
Κάθε άνθρωπος που δεν έχει πάθει ανεμοβλογιά και έρθει σε επαφή με τις ανοιχτές πληγές του έρπη ζωστήρα θα αρρωστήσει. Το περίεργο είναι πως ο ιός varicella zoster δεν θα προκαλέσει έρπη αλλά ανεμοβλογιά.
Ποια άτομα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά
- Έγκυες γυναίκες
- Βρέφη κάτω των 12 μηνών
- Όποιος είναι άρρωστος, ειδικά με καρκίνο ή AIDS
- Όλοι όσοι δεν έχουν πάθει ανεμοβλογιά
Ο εμβολιασμός
Ένα εμβόλιο μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης έρπητα ζωστήρα και πιθανά προβλήματα υγείας που μπορεί να ακολουθήσουν.
Επειδή ο έρπητας ζωστήρας αναπτύσσεται συνήθως σε άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω, το CDC συνιστά σε κάθε υγιή ενήλικα ηλικίας 50 ετών και άνω να προβεί σε εμβολιασμό.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης απαγορεύεται ρητά ο εμβολιασμός. Μετά τον εμβολιασμό η γυναίκα πρέπει να αποφύγει να μείνει έγκυος για τουλάχιστον ένα μήνα.
Ο εμβολιασμός μείωσε τον κίνδυνο εμφάνισης έρπητα ζωστήρα στις εξής κατηγορίες:
- Στα άτομα ηλικίας 50-59 ετών κατά 96,6%
- Στους ανθρώπους ηλικίας 60-69 ετών κατά 97,4%
- Στα άτομα ηλικίας 70 ετών και άνω κατά 91,3%
Ωστόσο, ο εμβολιασμός συστήνεται σε όσους ενήλικες το παρέλειψαν σε παιδική ηλικία καθώς το εν λόγω εμβόλιο εμπεριέχεται στη πρόγραμμα εμβολιασμού της βρεφικής και παιδικής ηλικίας.
Η χρήση των αντιικών σκευασμάτων
Η φαρμακευτική αγωγή με αντιικά σκευάσματα διαρκεί μια εβδομάδα. Τα φάρμακα αυτά μπορούν να προκαλέσουν γαστρεντερικές διαταραχές, ναυτία και πονοκέφαλο. Επίσης, όσοι έχουν νεφρική ανεπάρκεια θα πρέπει να το δηλώσουν στο γιατρό τους καθώς οι νεφροί θα απεκκρίνουν μέρος των ουσιών.