Ρευματικά νοσήματα: Έγκαιρη διάγνωση, δυναμική θεραπεία & άμεση επίσκεψη στο γιατρό το κλειδί

Για παράδειγμα για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, αν γίνει η διάγνωση και χορηγηθεί δυναμική και επιθετική θεραπεία, μέσα στους πρώτους τρείς μήνες από την ημέρα έναρξης των συμπτωμάτων, αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο ασθενής να οδηγηθεί σε καλύτερη πρόγνωση της νόσου, καταπολεμώντας την φλεγμονή και διατηρώντας καλύτερη κινητικότητα στις αρθρώσεις.

Για να είναι όμως δυνατή η έγκαιρη διάγνωση απαιτείται και η έγκαιρη προσέλευση του ασθενή στο γιατρό, καθώς επίσης και η έγκαιρη παραπομπή του από τους γιατρούς άλλων ειδικοτήτων (π.χ. Γενικούς ιατρούς, Ορθοπεδικούς, Παθολόγους, Καρδιολόγους, Γαστρεντερολόγους, Οφθαλμίατρους).

Τα παραπάνω τονίστηκαν μεταξύ άλλων, στο Κρητο Κυπριακό Συμπόσιο Ρευματολογίας, το οποίο πραγματοποιήθηκε για 9η συνεχή χρονιά στη Λεμεσό της Κύπρου. Ασθενείς και επιστήμονες από την Κύπρο και την Ελλάδα ανέλυσαν τα δεδομένα των θεραπειών για τις ρευματικές παθήσεις καθώς και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ασθενείς, ενώ προτάθηκαν πιθανές λύσεις για την αντιμετώπισή τους.

Το Συμπόσιο διοργανώθηκε από την Ρευματολογική Εταιρεία Κύπρου και τον Αντιρευματικό Σύνδεσμο Κύπρου. Συνδιοργανωτές ήταν η Πανεπιστημιακή Κλινική Ρευματολογίας Ηρακλείου, η Παγκρήτια Ένωση Υγείας και ο Σύλλογος Ρευματοπαθών Κρήτης.

Συμμετοχή στο Συμπόσιο είχαν:

- η Μονάδα Ρευματολογίας-Κλινικής Ανοσολογίας ΔΠΠΚ, Νοσοκομείο Αττικόν, ΕΚΠΑ

- η Μονάδα Ρευματολογίας-Κλινικής Ανοσολογίας ΔΠΠΚ, Νοσοκομείο Ιπποκράτειον, ΕΚΠΑ Ρευματολογική Μονάδα, Σισμανόγλειο Νοσοκομείο Αθηνών

- η 1η Παιδιατρική Κλινική, Νοσοκομείο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, ΑΠΘ.

Σύμφωνα με τον Δρ. Χριστάκη Χριστοδούλου, Ρευματολόγο, Πρόεδρο της Ρευματολογικής Εταιρείας Κύπρου, τα νέα δεδομένα από το National Interview Survey (7 Μάρτιου 2017, Vital Signs) έδειξαν ότι κατά το 2013-2015, οι ενήλικες στις Ηνωμένες Πολιτείες που διεγνώσθησαν από ιατρό να πάσχουν από αρθρίτιδα έφταναν στα 54.4 εκατομμύρια (22.7% το πληθυσμού). Ο επιπολασμός της ρευματοειδούς αρθρίτιδας είναι 1% και το ίδιο ισχύει για τις οροαρνητικές σπονδυλοαρθρίτιδες (ψωριασική αρθρίτιδα, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, εντεροπαθική, αντιδραστική, ιδιοπαθή).

Η Ρευματολογική Εταιρεία Κύπρου αριθμεί 18 ρευματολόγους και σύντομα όπως ανέφερε ο κ. Χριστοδούλου θα φτάσουν τους 19, ένας σημαντικός αριθμός αν σκεφθεί κανείς ότι το 2006 ήταν μόνο 6 ρευματολόγοι. Τα μέλη της εταιρείας προσφέρουν πολύ υψηλού επιπέδου φροντίδα στους ασθενείς τους. Επίσης, συμπλήρωσε την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης της συνεργασίας ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, της διεύρυνση της λίστας των φαρμάκων που μπορούν να συνταγογραφηθούν από ιδιώτες και τη διαθεσιμότητα όλων των βιολογικών παραγόντων με βάση τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης Ρευματολογίας (EULAR). Ο κ. Χριστοδούλου ανακοίνωσε επίσης την έναρξη λειτουργίας το 2018 του Αρχείου Βιολογικών Θεραπειών από τη Ρευματολογική Εταιρεία Κύπρου. Αυτό θα επιτρέψει την συλλογή επιστημονικών δεδομένων για την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των βιολογικών παραγόντων στον τοπικό πληθυσμό. Επίσης ανάφερε το μεγάλο έργο που έχει γίνει στη Ρευματολογική Εταιρεία Κύπρου τα τελευταία 2 έτη που έχει ως άξονα την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία των ασθενών με γνώμονα πάντοτε τη συνεχή βελτίωση της παρεχόμενης φροντίδας.

Εκπαίδευση των ιατρών 1ης γραμμής

Χαιρετισμό στο Συμπόσιο απεύθυνε και ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ κ. Νίκος Νουρής, ο οποίος πρότεινε σε συνεργασία με τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο να γίνει ενημέρωση των ιατρών 1ης γραμμής ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν άμεσα τα συμπτώματα και να προωθούν τα περιστατικά για την απαραίτητη διάγνωση στους ρευματολόγους. Ο κ. Νουρής τόνισε ότι πρέπει να κατατεθεί στο υπουργείο Εργασίας μια τεκμηριωμένη μελέτη για τα οφέλη της πρόληψης έτσι ώστε να στηριχθεί από όλους καθώς μία τέτοια εφαρμογή θα μειώσει τα κόστη από τα επιδόματα ανικανότητας για εργασία.

Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μειώνει τα κόστη στην Υγεία

Για τις επιπτώσεις στους ασθενείς, την κοινωνία και τα συστήματα υγείας από τη μη διάγνωση και θεραπεία της Ρευματοειδούς Αρθρίτιδα μίλησε ο καθηγητής Οικονομικών Υγείας από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΚΠΑ), μέλος του ΣΕΠ και καθηγητής στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου κ. Κώστας Αθανασάκης. Ο κ. Αθανασάκης επεσήμανε ότι η καθυστέρηση στη διάγνωση όχι μόνο καταστρέφει την ποιότητα ζωής των ασθενών, αλλά αυξάνει και τα κόστη στην Υγεία.

Σύμφωνα με τον κ. Αθανασάκη, η έγκαιρη έναρξη της θεραπείας δίνει στις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές ένα “μεγαλύτερο πεδίο δράσης” , επιτυγχάνει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα ενώ, βελτιώνει την συνολική ποιότητα ζωής των πασχόντων (σε όρους Quality Adjusted Life Years), μειώνει την μη-ικανότητα προς εργασία καθώς και τι απώλειες παραγωγικότητας με έμμεσο κόστος για την κοινωνία. Συνεπώς σε ένα περιβάλλον όπου οι πόροι είναι σπάνιοι, η έγκαιρη πρόσβαση αλλά και οι τεκμηριωμένες θεραπευτικές επιλογές μπορούν, να συνδράμουν στη βελτίωση της ευημερίας των ασθενών αλλά και της κοινωνίας στο σύνολό της.

Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, παθολόγος ρευματολόγος κ. Δημήτριος Μπούμπας εστίασε στην ανάγκη για εκπαίδευση και έρευνα καθώς όπως είπε είναι οι βασικοί πυλώνες που θα δώσουν την ευκαιρία στους επιστήμονες της Υγείας να γίνουν καλύτεροι και πιο αποτελεσματικοί.

Ακαδημία Ρευματολογίας

Πρότεινε δε την δημιουργία Ακαδημίας Ρευματολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου σε συνεργασία με του ρευματοπαθείς και τους ρευματολόγους της Κύπρου. Ο κ. Μπούμπας αναφέρθηκε και σε μία νέα από του στόματος θεραπεία για τους ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ενεργό ρευματοειδή αρθρίτιδα, το tofacitinib citrate 5 mg, που έχει πάρει έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Φαρμάκων και το οποίο λαμβάνεται από το στόμα, δύο φορές την ημέρα σε συνδυασμό με μεθοτρεξάτη (MTX), από ενήλικες ασθενείς που είχαν ανεπαρκή ανταπόκριση ή δυσανεξία σε ένα ή περισσότερα τροποποιητικά της νόσου αντιρευματικά φάρμακα (DMARDs). Το tofacitinib citrate της φαρμακευτικής εταιρείας Pfizer, ανήκει σε μια νέα κατηγορία αναστολέων των κινασών Janus (JAK) και μπορεί να χορηγηθεί ως μονοθεραπεία σε περίπτωση δυσανεξίας στη MTX ή σε περιπτώσεις όπου η θεραπεία με MTX δεν είναι κατάλληλη. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το πρόγραμμα ανάπτυξης του tofacitinib citrate περιλαμβάνει δεδομένα ασφαλείας πλέον των οκτώ ετών από τις μακροχρόνιες μελέτες επέκτασης, που αντιπροσωπεύουν πάνω από 21.100 έτη έκθεσης ασθενών στο φάρμακο έως σήμερα.

Επικαιροποιημένο Σχέδιο Δράσης

Επικαιροποίηση του ήδη υπάρχοντος Σχεδίου Δράσης το οποίο δεν χρησιμοποιείται πρότεινε ο Πρόεδρος της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Συνδέσμων Πασχόντων και Φίλων (ΠΟΣΠΦ), κ. Μάριος Κουλούμας, έτσι ώστε να συμπεριληφθούν σε αυτό σοβαρά θέματα όπως η έγκαιρη διάγνωση και έγκαιρη θεραπεία, η ενημέρωση γιατρών και ασθενών και η εκπαίδευση των επαγγελματιών Υγείας καθώς και των φαρμακοποιών.

“Don’t delay, connect today” - “Μην καθυστερείτε, επικοινωνήστε σήμερα”

Την Πανευρωπαϊκή Εκστρατεία της EULAR για την έγκαιρη διάγνωση και έγκαιρη θεραπεία παρουσίασε ο κ. Κουλούμας. Η εκστρατεία ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2017 με στόχο την ενημέρωση του κοινού για τις ρευματικές παθήσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία στην Ευρώπη 120 εκατομμύρια άτομα (σχεδόν 1 στους 4 ευρωπαίους) πάσχουν από ρευματικές και μυοσκελετικές παθήσεις ενώ η Κύπρος έχει αυτή τη στιγμή πάνω από 100.000 άτομα.
Όπως είπε, οι παθήσεις αυτές αποτελούν τη μεγαλύτερη αιτία αναπηρίας στην Ευρώπη σύμφωνα με τη μελέτη Global Burden of disease, δηλαδή σχεδόν 30% του πληθυσμού.

Οι μυοσκελετικές παθήσεις είναι οι πιο διαδεδομένες επαγγελματικές ασθένειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο φτάνοντας στο 38% του πληθυσμού, ενώ το συνολικό κόστος των μυοσκελετικών διαταραχών που σχετίζονται με την εργασία κυμαίνεται μεταξύ 0,5% και 2% του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος (ΑΕΠ).

Η συναπόφαση αποφέρει σημαντικά οφέλη στον ασθενή και το γιατρό

Η κυρία Κατερίνα Κουτσογιάννη, Πρόεδρος του Συλλόγου Ρευματοπαθών Κρήτης, μίλησε για τη συναπόφαση εξηγώντας ότι είναι η συζήτηση μεταξύ ασθενούς και γιατρού προκειμένου να λάβουν από κοινού μία απόφαση αναφορικά με τη θεραπευτική του αγωγή. Όπως είπε χαρακτηριστικά, σ’ αυτή τη συζήτηση και τα δύο μέρη πρέπει πρωτίστως να αντιληφθούν τι είναι σημαντικό για τον καθένα όταν επιλέγουν την κατάλληλη θεραπεία.
Η συναπόφαση εκτός από τα σημαντικά οφέλη για τον ασθενή και το γιατρό αποφέρει και οφέλη στο σύστημα Υγείας καθώς μειώνει το κόστος θεραπειών και εξετάσεων αλλά και εισαγωγών στο νοσοκομείο. Επιπροσθέτως μειώνει το κόστος μετακινήσεων και αναμονών, τον όγκο ασθενών στα εξωτερικά ιατρεία και το χρόνο υποστήριξης των συγγενών.

«Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι»

Στη συνέχεια του Συμποσίου η κυρία Κουτσογάννη παρουσίασε το πρόγραμμα «Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι» το οποίο αφορά ιστορίες ανθρώπων πουν ζουν με ρευματικές παθήσεις και τον αγώνα τους να παραμείνουν ενεργοί στην εργασία και την καθημερινότητα. Η κα Κουτσογιάννη παρουσίασε το video που έχει γυριστεί ενώ συμπλήρωσε ότι οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να το δουν εδώ.

Διαβάστε ακόμη:

Ρευματικά-μυοσκελετικά νοσήματα: Η έγκαιρη διάγνωση το κλειδί για την αντιμετώπισή τους