Σε ποιες ασθένειες χρησιμοποιούνται σήμερα τα βλαστοκύτταρα
Στις ασθένειες του νευρικού συστήματος σημειώνεται η μεγαλύτερη πρόοδος στις κυτταρικές θεραπείες, οι οποίες μάλιστα αναμένεται να αποκτήσουν ευρεία εφαρμογή τα αμέσως επόμενα χρόνια, σύμφωνα με ανακοινώσεις στο 20o ετήσιο συνέδριο της Διεθνούς Εταιρείας Κυτταρικής Θεραπείας (ISCT) που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι.
Οι χρήσεις των βλαστοκυττάρων που ανακοινώθηκαν αφορούσαν την εγκεφαλική παράλυση, τα εγκεφαλικά επεισόδια, τραυματισμούς του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, την σκλήρυνση κατά πλάκας και τη νόσο του Πάρκινσον. Μια κυτταρική σειρά η οποία απομονώθηκε από το ομφαλοπλακουντιακό αίμα στην Αιματολογική Κλινική του Πανεπιστημίου του Duke από την Αιματολόγο Johann Kurtzberg θεωρείται αποτελεσματική στη βελτίωση της λειτουργίας του εγκεφάλου σε παιδιά που γεννιούνται με μεταβολικά νοσήματα.
Σε κάθε μελέτη παρουσιάστηκε ένας σημαντικός αριθμός ασθενών που εμφάνισαν σημαντική βελτίωση με τη χρήση των βλαστοκυττάρων. Η μεγαλύτερη σειρά ασθενών για τα εγκεφαλικά επεισόδια προέρχονταν από την Κορέα.
«Η δεύτερη συχνότερη χρήση αφορούσε την οστεοαρθρίτιδα και αν και υπάρχει ειδικό συνέδριο και επιστημονική εταιρεία για το θέμα αυτό, λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος παρουσιάστηκαν και σε αυτό το συνέδριο πολλές εφαρμογές», αναφέρει η καθηγήτρια Ιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κ. Κοκκώνα Κουζή-Κολιάκου. Εντύπωση προκάλεσε το γεγονός της απλούστευσης των μεθόδων χορήγησης των βλαστοκυττάρων μέσα στην άρθρωση.
Η χρήση βλαστοκυττάρων στην ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, στην αποφρακτική πνευμονοπάθεια και στη βρογχοπνευμονική δυσπλασία των νεογνών φαίνεται ότι προσφέρει σημαντικά οφέλη για τον ασθενή.
Στις αυτοάνοσες παθήσεις όπως η ελκώδης κολίτιδα, η νόσος του Crohn και ο πρόσφατα εμφανιζόμενος νεανικός σακχαρώδης διαβήτης τα βλαστοκύτταρα προσφέρουν σημαντική βοήθεια στον ασθενή. Στον πρόσφατα εμφανιζόμενο νεανικό διαβήτη χρησιμοποιείται μια κυτταρική σειρά βλαστοκυττάτων του ομφαλοπλακουντιακού αίματος (T reg) η οποία προσφέρει σημαντική ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος, χωρίς την ανάγκη χορήγησης ισχυρών ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων. Επίσης, συζητήθηκε η μεταμόσχευση νησιδίων του παγκρέατος, η οποία έχει απλουστευθεί, είναι περισσότερο ασφαλής και έχει καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με το παρελθόν.
Δυσκολία υπάρχει στη χρήση βλαστοκυττάρων στην καρδιά στην περίπτωση της ισχαιμικής μυοκαρδιοπάθειας , όπου ενώ οι ενδείξεις στο εργαστήριο είναι ενθαρρυντικές, στην πράξη αναφέρθηκε 30% βελτίωση του κλάσματος εξώθησης στο εξάμηνο και μείωση της έκτασης του εμφράγματος στον χρόνο, στην πράξη όμως οι επιστήμονες περιμένουν σημαντικότερα αποτελέσματα.
Τα βλαστοκύτταρα που κερδίζουν συνεχώς έδαφος είναι τα μεσεγχυματικά τα οποία λαμβάνονται από τον ιστό του ομφαλίου λώρου, που θεωρείται η καλύτερη πηγή, τον μυελό των οστών που η λήψη του είναι επώδυνη, τον λιπώδη ιστό που είναι η πλουσιότερη πηγή και τα δόντια. «Τα βλαστοκύτταρα αυτά έχουν έντονη ανοσορυθμιστική δράση και αναγεννητική ικανότητα και για το λόγο αυτό συν-χορηγούνται μαζί με τα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα στις μεταμοσχεύσεις για κακοήθεις ασθένειες επειδή ελαττώνουν τα ποσοστά της απόρριψης (στην περίπτωση των αλλογενών) και επιταχύνουν την αποκατάσταση του μυελού μετά τη χημειοθεραπεία», μας εξηγεί η κ. Κ. Κολιάκου.
Στη θεραπεία των λευχαιμιών ενηλίκων ασθενών με αυξημένο σωματικό βάρος έχει καθιερωθεί η χρήση δύο μοσχευμάτων ομφαλοπλακουντιακού αίματος, η οποία θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματική στους ασθενείς καθώς ελαττώνει τις επιπλοκές και επιταχύνει την αποκατάσταση.
Στο 20ο ετήσιο συνέδριο 2014 της ISCT, που μετείχαν πάνω από 1000 επιστήμονες από όλα τα μέρη του κόσμου και πάνω από 500 εταιρείες βιοτεχνολογίας, συμμετείχε ενεργά και η επιστημονική ομάδα της Biohellenika, παρουσιάζοντας στους συνέδρους επιστημονική μελέτη με θέμα «Adipose tissue stem cells transplantations in a rat traumatic brain injury model».
