Αναζητώντας τις επιπτώσεις του καρκίνου στην Οικονομία: Λύσεις, Προτάσεις & Κατευθύνσεις στο 1ο Συνέδριο

Κάτι μάλιστα, που μοιάζει επιτακτικό στη διαχείριση του καρκίνου, που δεν απειλεί μόνο την ανθρώπινη ζωή αλλά και τη βιωσιμότητα του Εθνικού Συστήματος Υγείας.

Είναι ενδεικτικό ότι την τελευταία πενταετία, σε παγκόσμια κλίμακα, άρχισαν να εφαρμόζονται 70 νέες θεραπείες για πάνω από 20 διαφορετικά είδη όγκων, χωρίς πολλά από αυτά να αποζημιώνονται. Ως συνέπεια, το συνολικό κόστος θεραπείας του καρκίνου εκτινάχθηκε κατά 11,5% μόνο τον τελευταίο χρόνο, φτάνοντας τα 107 δισ $ το 2015. Η Ελλάδα, όπως ήταν φυσικό, δεν βγαίνει αλώβητη.
Η καταγραφή της κατάστασης στη χώρα μας, αλλά και η αναζήτηση λύσεων αποτελεί, λοιπόν, το αντικείμενο του 1ου Συνεδρίου «Πολιτική και Διαχείριση του Καρκίνου- Βέλτιστη Πρακτική VS Οικονομικοί Περιορισμοί» το οποίο θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 1η Ιουλίου 2016 στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης.

Πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση. Ναι ή όχι στο μαζικό έλεγχο;

Οι προβληματισμοί γύρω από το αν πρέπει να γίνεται μαζικός έλεγχος πληθυσμού για την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου, σε σχέση πάντοτε με την επίπτωση στην Οικονομία, είναι χαρακτηριστικοί του Συνεδρίου:

• ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ. Η μαστογραφία θεωρείται ότι μειώνει την σχετική θνητότητα από καρκίνο του μαστού κατά 15-20% σε γυναίκες ηλικίας 40-74 ετών οι οποίες συμμετέχουν συστηματικά στα οργανωμένα προγράμματα προσυμπτωματικού απεικονιστικού ελέγχου. Εν τούτοις πρόσφατες δημοσιεύσεις έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση αυτό το δεδομένο. Όσον αφορά το υπερηχογράφημα και τη μαγνητική τομογραφία μαστών δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής βιβλιογραφικά δεδομένα που να τεκμηριώνουν την αποτελεσματικότητά τους για τη σχετική μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο του μαστού στο γενικό πληθυσμό. Κατά τη διάρκεια αυτής της παρουσίασης θα γίνει κριτικός σχολιασμός των παρόντων επιστημονικών και οικονομοτεχνικών δεδομένων με σκοπό την όσο το δυνατόν καλύτερη εφαρμογή τους στα ελληνικά δεδομένα.

• ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ. Γενεσιουργός αιτία της καρκινογένεσης στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας είναι, ως γνωστόν, ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus – HPV). Το γνωστό μας, λοιπόν, τεστ Παπανικολάου τείνει να αντικατασταθεί μέσα στα επόμενα χρόνια από το HPV DNA test για την ανίχνευση των ογκογόνων τύπων του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Μάλιστα, πολυκεντρική μελέτη και στην Ελλάδα επιβεβαίωσε την υπεροχή του HPV DNA test έναντι του τεστ Παπανικολάου και από πλευράς αποτελεσματικότητας και από πλευράς κόστους, καθώς με το νέο test είναι δυνατή η επιμήκυνση των μεσοδιαστημάτων ελέγχου π.χ. κάθε 5 χρόνια.

• ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΓΙΑ HPV. Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι οι τύποι 16 και 18 του HPV που ευθύνονται για αλλοιώσεις στον τράχηλο της μήτρας προσβάλλουν επίσης παιδιά, εφήβους, άνδρες και γυναίκες, προκαλώντας καρκίνο και καλοήθεις αλλοιώσεις σε άλλα όργανα, λ.χ. πρωκτό, πέος, στοματική κοιλότητα, αμυγδαλές, φάρυγγα, κόλπο, αιδοίο. Είναι προφανές ότι ο προτεινόμενος για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας εμβολιασμός θα προσφέρει προστασία στα εμβολιαζόμενα άτομα και από τους υπόλοιπους καρκίνους, τόσο σε γυναίκες όσο και σε άνδρες. Μάλιστα, η κυκλοφορία του νέου, εννεαδύναμου αντι-HPV εμβολίου, το οποίο προφυλάσσει από 5 επί πλέον ογκογόνους τύπους του ιού (31,33,45,52,58) θα οδηγήσει σε θεαματική αύξηση της προσφερόμενης προστασίας, περιορίζοντας μακροπρόθεσμα τα οικονομικά κόστη που προκύπτουν από τη θεραπεία και νοσηλεία.

• ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ. Μαζικός πληθυσμιακός έλεγχος σε όλους τους άνδρες δεν συνιστάται καθότι έτσι οδηγούμαστε σε υπερδιάγνωση καρκίνων που δεν είναι κλινικά σημαντικοί, καθώς και σε υπερθεραπεία που επηρεάζει την ποιότητα της ζωής των ανδρών, φυσικά και τα οικονομικά του συστήματος υγείας. Αυτό που προτείνεται προκειμένου να προληφθεί ο καρκίνος του προστάτη, είναι η εφαρμογή screening σε ορισμένες ηλικίες και κατηγορίες ασθενών και με επιλεκτικές διαγνωστικές πρακτικές.

• ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΣ. Ο προληπτικός έλεγχος (screening) σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου δεν έχει εφαρμοστεί στον καρκίνο του πνεύμονα. Εν τούτοις, μια πολυκεντρική μελέτη σε 55.000 άτομα υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα έδειξε ότι η θνητότητα μειώθηκε κατά 20% σε όσους εντάχτηκαν στο σκέλος της κατ’ έτος παρακολούθησης με αξονική τομογραφία θώρακα χαμηλής ακτινοβολίας. Στο Συνέδριο θα εξεταστούν τα αποτελέσματα της έρευνας, καθώς προκύπτουν ερωτήματα για τα πολλά ψευδώς θετικά ευρήματα καθώς και τις ψυχολογικές επιπτώσεις και το οικονομικό κόστος για τα συστήματα υγείας.

Παρακολουθώντας έναν ασθενή. Απεικονιστική ογκολογία και βιοδείκτες

Με τη βελτίωση των νεοπλασματικών θεραπειών, αυξάνεται ο αριθμός των καρκινοπαθών που επιβιώνουν ελεύθεροι νόσου για πολλά χρόνια. Στο Συνέδριο, λοιπόν, εύλογα τίθεται το ερώτημα «πως πρέπει να γίνεται η παρακολούθησή τους».

Με ξεχωριστό ενδιαφέρον αναμένονται οι προτάσεις των συνέδρων για αλλαγές στη χρηματοδότηση της Υγείας, όπως του κ. Λυκούργου Λιαρόπουλου, ομότιμου καθηγητή Οργάνωσης και Οικονομικών της Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Όπως θα επισημάνει μεταξύ άλλων ο κ. Λιαρόπουλος, «...Προτείνεται κατάργηση των ασφαλιστικών εισφορών Υγείας. Η δημόσια δαπάνη θα χρηματοδοτείται αποκλειστικά από φορολογικά έσοδα σε όλες τις πηγές, όπως το Εισόδημα, την Περιουσία και τον Πλούτο. Αναγκαία προϋπόθεση είναι η πλήρως ηλεκτρονική διαχείριση, χρέωση και παρακολούθηση της κατανάλωσης στον τομέα της Υγείας και η διασύνδεσή της με τη φορολογική αρχή, για χρήστες και παρόχους. Στο χρόνο της ετήσιας φορολογικής εκκαθάρισης θα υλοποιείται η Κοινωνική Πολιτική στην Υγεία (δωρεάν ή επιδοτούμενη κάλυψη) με βάση το εισόδημα. Το νέο Σύστημα Υγείας προϋποθέτει μεταξύ άλλων αναμόρφωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και κατάργηση των Εφημεριών στα δημόσια Νοσοκομεία. Η Εισαγωγή θα γίνεται αποκλειστικά μόνο για «προγραμματισμένες» νοσηλείες μέσω της ΠΦΥ, ενώ τα επείγοντα περιστατικά θα κατευθύνονται από το ΕΚΑΒ αποκλειστικά στα νέα αυτόνομα ΚΕΠ (Κέντρα Επείγουσας Περίθαλψης) 24ωρης λειτουργίας...».

Εθελοντισμός: Ενημέρωση και Καινοτομία

Περισσότερες από 35 ΜΚΟ Καρκινοπαθών δραστηριοποιούνται σε όλη την Ελλάδα για περισσότερα από 10 χρόνια, με στόχο την παροχή ολοκληρωμένης υποστήριξης ασθενών και των συγγενών τους σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Και μπορεί στην Ελλάδα της κρίσης αυτό το εθελοντικό έργο να φαντάζει ως πολυτέλεια, εντούτοις οι καρκινοπαθείς αποκομίζουν από τις εν λόγω οργανώσεις τεράστιο όφελος σε επίπεδο ενημέρωσης και ψυχολογικής υποστήριξης, αλλά και διαρκή στήριξη όσον αφορά στην προώθησή τους σε υπηρεσίες υγείας, κάτι που αποφορτίζει και τις κρατικές δομές σε οικονομικό και εργασιακό επίπεδο.