ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Τι προβλήματα υγείας προκαλεί η μοναξιά

Μιχάλης Θερμόπουλος

Έως και το 40% των ηλικιωμένων αισθάνεται μοναξιά.

Τι προβλήματα υγείας προκαλεί η μοναξιά
Bigstock

Η μοναξιά μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, αλλά τα άτομα άνω των 60 ετών έχει αποδειχθεί ότι έχουν υψηλότερα επίπεδα τόσο μοναξιάς όσο και κοινωνικής απομόνωσης.

Η μοναξιά είναι συναίσθημα, ενώ η κοινωνική απομόνωση είναι κάτι που μπορεί να μετρηθεί. Για παράδειγμα, πόσο συχνά μιλάτε σε κάποιον; Πόσο συχνά φεύγετε από το σπίτι; Παρακολουθείτε θρησκευτικές λειτουργίες ή άλλες κοινοτικές εκδηλώσεις;

Πολλοί περιτριγυρίζονται συχνά από πλήθος άλλων ανθρώπων, αλλά εξακολουθούν να αισθάνονται μοναξιά επειδή δεν έχουν καλές σχέσεις. Η κοινωνική απομόνωση μετρά πόσο συχνά αλληλεπιδράτε με άλλους ανθρώπους και συνδέεστε πραγματικά.

Πώς η μοναξιά επηρεάζει την υγεία μας

Οι κίνδυνοι για την υγεία που σχετίζονται με τη μοναξιά μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • κατάθλιψη
  • άγχος
  • αυξημένους κινδύνους αυτοκτονίας και πρόωρου θανάτου
  • άνοια
  • εγκεφαλικά επεισόδια
  • καρδιακά επεισόδια και
  • άλλους χρόνιους κινδύνους για την υγεία

Οι κίνδυνοι για την υγεία από την έλλειψη κοινωνικής σύνδεσης μπορεί να είναι εξίσου υψηλοί με τους κινδύνους από παχυσαρκία, κάπνισμα, καθιστικής ζωής και υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ. Εφόσον δίνουμε προσοχή σε αυτούς τους άλλους τομείς της υγείας μας, θα πρέπει να δώσουμε προσοχή και στην κοινωνική μας διασύνδεση.

Ο κίνδυνος για υπέρταση, εγκεφαλικό και καρδιακό επεισόδιο αυξάνεται καθώς γερνάμε. Εάν συνδυάσετε αυτόν τον κίνδυνο με κάποιον που είναι επίσης μόνος, τότε ο συνολικός κίνδυνος αυξάνεται ακόμα περισσότερο. Άλλα παραδείγματα:

  • Εάν πέσει και χτυπήσει κάποιος που είναι κοινωνικά απομονωμένος, ο κίνδυνος επιπλοκών από ένα πιθανό κάταγμα ισχίου αυξάνεται επειδή κανείς δεν μπορεί να τον βοηθήσει.
  • Εάν οι ασθενείς εισάγονται στο νοσοκομείο για καρδιακή προσβολή και έχουν υψηλή βαθμολογία στην μοναξιά, είναι πιο πιθανό να εισαχθούν ξανά στο νοσοκομείο.
  • Εάν χρειάζεστε κολονοσκόπηση αλλά δεν έχετε κάποιον να σας οδηγήσει με το αυτοκίνητο, μπορεί να αποφασίσετε να μην κάνετε καν την απαιτούμενη διαδικασία.

Τα συστήματα υγείας αναγνωρίζουν αυτές τις επιπτώσεις στην υγειονομική περίθαλψη και πλέον ρωτούν συχνά τους ασθενείς για τις κοινωνικές τους σχέσεις.

monaxia

Τι να κάνετε αν νιώθετε μοναξιά

Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να αντιμετωπίσετε τη μοναξιά και την κοινωνική απομόνωση. Ένα από τα καλύτερα είναι η αντιμετώπιση της αισθητηριακής στέρησης, συγκεκριμένα της ακοής και της όρασης.

Όταν κάποιος έχει απώλεια ακοής, γίνεται δύσκολο (ακόμα και με ακουστικά βαρηκοΐας) να πάει σε ένα πάρτι ή σε ένα γεμάτο εστιατόριο. Το άτομο αποσύρεται γιατί δεν μπορεί να καταλάβει τι συμβαίνει γύρω του. Πράγματα που μπορούν να σας βοηθήσουν είναι να ελέγξετε την ακοή σας, να διασφαλίσετε ότι έχετε ένα κατάλληλο ακουστικό βαρηκοΐας και να μάθετε πώς να το χρησιμοποιείτε σωστά. Τα ακουστικά βαρηκοΐας διευκολύνουν την αλληλεπίδραση με άτομα σε κοινωνικό περιβάλλον.

Το να κάνετε τα πρώτα βήματα μπορεί να είναι εκφοβιστικό, αλλά η βοήθεια κάποιου άλλου θα μπορούσε να σας βοηθήσει να φτάσετε εκεί. Οι κοινωνικοί λειτουργοί μπορούν να είναι μια εξαιρετική πηγή για τη σύνδεση των ανθρώπων με διάφορους κοινωνικούς πόρους. Οι μοναχικοί άνθρωποι μπορεί να βρουν υποστήριξη από μια θρησκευτική κοινότητα ή ομάδες χόμπι. Βρίσκετε ομοϊδεάτες όταν κάνετε πράγματα για τα οποία παθιάζεστε ή σας ενδιαφέρουν. Πολλοί επωφελούνται από δραστηριότητες, όπως ο εθελοντισμός.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (ΜΚΔ) και οι διαδικτυακοί πόροι μπορούν να είναι ένας άλλος τρόπος για να ανακαλύψετε αυτές τις ευκαιρίες. Εντούτοις, αν και τα ΜΚΔ είναι ένα εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη σύνδεση με άτομα παρόμοιων ενδιαφερόντων, εξακολουθεί να υπάρχει ανάγκη για άμεση ανθρώπινη αλληλεπίδραση. Το σωματικό άγγιγμα, όπως μια χειραψία ή μια αγκαλιά, είναι ζωτικής σημασίας από τη βρεφική ηλικία και μετά.

Οι εορταστικές περίοδοι και οι καλοκαιρινές διακοπές χτυπούν έντονα τους μοναχικούς ανθρώπους. Ίσως είδατε κάποιον να κάνει ένα γιορτινό πάρτι, αλλά μείνατε μόνοι στο σπίτι. Η μοναξιά μπορεί να εκτοξευθεί κατά τη διάρκεια των εορτών.

Όταν νιώθουμε μοναξιά, μπορεί να αισθανόμαστε ότι οι άλλοι πρέπει να έρθουν κοντά σε εμάς και να μας κάνουν παρέα. Αλλά εξαρτάται από τον ίδιο σας τον εαυτό να βγείτε έξω και να κάνετε το πρώτο βήμα κοινωνικής σύνδεσης. Ακόμα κι αν αφιερώσετε απλά λίγο χρόνο για να κάνετε μια μικρή αλληλεπίδραση στο μπακάλικο, μπορεί να κάνει τον κόσμο σας να φαίνεται λιγότερο μοναχικός.

Εάν δώσετε λίγη ενέργεια στο σύμπαν, εκείνο σας την επιστρέψει και θα σας βοηθήσει να νιώσετε πιο συνδεδεμένοι με τους γύρω σας.

Πηγή: mayoclinic.org