Έρευνα: Πώς είναι δυνατόν κάποιος να παραδεχθεί ένα έγκλημα που ποτέ δεν διέπραξε;
Μία νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό Psychological Science έρχεται να ταράξει τα νερά στον τομέα της ψυχολογίας και της εγκληματολογίας.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του υποστηρίζουν ότι αθώοι ενήλικες, μπορούν να πειστούν μέσα σε λίγες ώρες, ότι κατά τη διάρκεια της εφηβείας τους διέπραξαν σοβαρά εγκλήματα, όπως επίθεση με όπλο.
Να ομολογήσουν, δηλαδή, ότι διέπραξαν εγκλήματα που δεν έκαναν στην πραγματικότητα.
Μάλιστα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα αφομοιώνουν τις ιστορίες που ακούν, προσθέτοντας πλούσιες και λεπτομερείς περιγραφές γεγονότων που δεν έγιναν ποτέ.
«Τα ευρήματα μας δείχνουν ότι οι πλαστές αναμνήσεις διάπραξης εγκλημάτων με την επαφή της αστυνομίας είναι εκπληκτικά εύκολο να δημιουργηθούν και μπορούν να έχουν τις ίδιες πολύπλοκες λεπτομέρειες όπως οι αληθινές αναμνήσεις», δήλωσε η Julia Shaw, ψυχολόγος και επικεφαλής ερευνήτρια του Πανεπιστημίου του Bedfordshire στην Αγγλία.
Για τις ανάγκες της μελέτης τους, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο British Columbia του Καναδά, ζήτησαν από τους υπεύθυνους φοιτητικών συλλόγων να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο για συγκεκριμένα γεγονότα, που θα μπορούσαν να έχουν βιώσει οι φοιτητές, σε ηλικίες 11 με 14, ζητώντας όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες.
Ωστόσο, τους ζητήθηκε να μη συζητήσουν αυτές τις ερωτήσεις με τους φοιτητές, οι οποίοι κλήθηκαν στο εργαστήριο για τρεις συνεντεύξεις, διάρκειας 40 λεπτών.
Οι συνεντεύξεις
Στην πρώτη συνέντευξη, οι ερευνητές μίλησαν στον κάθε φοιτητή για δύο γεγονότα που έζησε στα εφηβικά του χρόνια: ένα συνέβη στην πραγματικότητα και το άλλο όχι. Ωστόσο, το πλαστό γεγονός περιλάμβανε μερικές αληθινές λεπτομέρειες από εκείνη την εποχή στη ζωή του φοιτητή, παρμένες από το ερωτηματολόγιο των υπεύθυνων
Όταν δυσκολευόταν κάποιος φοιτητής να περιγράψει το πλαστό γεγονός, οι ερευνητές τον ενθάρρυναν να συνεχίσει, υποστηρίζοντας ότι αν εφαρμοστούν ειδικές στρατηγικές μνήμης θα είναι σε θέση να θυμηθεί περισσότερες λεπτομέρειες.
Στην δεύτερη και την τρίτη συνέντευξη οι ερευνητές ζήτησαν από τους φοιτητές να θυμηθούν όσο πιο πολλά μπορούν, και από τα δύο γεγονότα.
Τα αποτελέσματα
Κατά εντυπωσιακό τρόπο, από τους 30 φοιτητές που συμμετείχαν στο πείραμα οι 21 ανέπτυξαν μια ψευδή μνήμη ενός εγκλήματος.
Μάλιστα, από τους 20 στους οποίους εμφυτεύτηκε η μνήμη για μια επίθεση (με όπλο ή όχι), οι 11 ανέφεραν περίτεχνες λεπτομέρειες σχετικά με τις εμπειρίες τους με την αστυνομία.
«Η έρευνα δείχνει ότι κατά πάσα πιθανότητα οι περισσότεροι από εμάς μπορούν να αναπτύξουν πλούσιες ψευδείς αναμνήσεις από εγκληματικά γεγονότα», εξηγεί η Shaw, επισημαίνοντας ότι το γεγονός ότι οι φοιτητές αφομοίωσαν πλήρως ψευδή γεγονότα τονίζει την τεράστια προσαρμοστικότητα και ελαστικότητα της μνήμης.