Ξανθός: Χρειαζόμαστε μία νέου τύπου διακυβέρνηση στις υπηρεσίες υγείας μαζί με τους ασθενείς

Ταυτόχρονα, επεσήμανε πως η επένδυση στην ΠΦΥ και στη Δημόσια Υγεία, είναι επένδυση στην ποιότητα ζωής και την ανθρώπινη ευημερία, αλλά και στη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας. Το στοίχημα της βιωσιμότητας των συστημάτων υγείας δεν μπορεί να κερδηθεί χωρίς τη συμμετοχή των ασθενών στη διαβούλευση και προετοιμασία των πολιτικών αποφάσεων, ανέφερε με νόημα.

Όπως είπε ακόμη, ο υπουργός, η μεταρρύθμιση στην ΠΦΥ δεν είναι «εργαλείο» για τη λιτότητα αλλά συνιστά μια πραγματική αλλαγή παραδείγματος στην Υγεία.

Αναφορικά με την φαρμακευτική πολιτική,ο κ. Ξανθός επεσήμανε, ότι χρειαζόμαστε περισσότερη διαφάνεια στην έρευνα και τα κόστη της, καθώς και διαφανές και αξιόπιστο σύστημα τιμολόγησης και αποζημίωσης. Επιπλέον,

Το πλήρες κείμενο της ομιλίας του υπουργού Υγείας έχει ως εξής:

«Η συζήτηση για την ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα των Συστημάτων Υγείας και την ανάγκη διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων, έχει τεράστια κοινωνική και πολιτική σημασία για μια χώρα όπως η Ελλάδα που, σε περίοδο παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, προγραμμάτων λιτότητας και στενότητας πόρων, έχει θέσει ως κεντρική προτεραιότητα της πολιτικής Υγείας την καθολική και ισότιμη κάλυψη των πολιτών, τη δωρεάν πρόσβαση των ανασφάλιστων στις δημόσιες δομές, την στήριξη και αναβάθμιση της δημόσιας περίθαλψης, την ανθρωποκεντρική φροντίδα αλλά και την αξιόπιστη υγειονομική φροντίδα προσφύγων και μεταναστών.

Είναι μια πολιτική επιλογή δραστικής αντιμετώπισης της «υγειονομικής φτώχειας» που γέννησε η κρίση, η οποία για να υποστηριχθεί στην πράξη χρειάζεται ένα ανθεκτικό, αξιόπιστο και αποτελεσματικό Δημόσιο Σύστημα Υγείας. Ένα σύστημα Υγείας όμως που βρίσκεται υπό τη διαρκή «πίεση» του πολύ χαμηλού ποσοστού δημόσιων δαπανών υγείας (5,1% του ΑΕΠ), αλλά και των διαχρονικών στρεβλώσεών του (προκλητή ζήτηση, σπατάλη, διαφθορά, άτυπες πληρωμές). Και επειδή η λιτότητα βλάπτει σοβαρά την Υγεία, θεωρούμε ότι η βιωσιμότητα του Δημόσιου Συστήματος Υγείας προϋποθέτει την δραστική υποχώρησή της.

Η στρατηγική απάντηση στην κρίση των συστημάτων υγείας, στις ακάλυπτες ανάγκες και στις υγειονομικές ανισότητες, είναι η ενδυνάμωση του Δημόσιου Συστήματος Υγείας, η έμφαση στην ΠΦΥ και τη Δημόσια Υγεία, η ενίσχυση της κουλτούρας των δικαιωμάτων των ασθενών και η βελτίωση της διακυβέρνησης του συστήματος.

Η ΠΦΥ βασικός πυλώνας του ΕΣΥ

Η ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ως βασικού «πυλώνα» του ΕΣΥ συνιστά μια μεταρρυθμιστική τομή που προωθούμε σε συνεργασία με την ΕΕ και τον WHO-Europe. Πυρηνικά στοιχεία του νέου μοντέλου είναι οι αποκεντρωμένες δομές οικογενειακής φροντίδας που διασφαλίζουν εγγύτητα με τον πληθυσμό αναφοράς, οι τομεοποιημένες υπηρεσίες και ο κοινοτικός προσανατολισμός τους, η ολιστική φροντίδα υγείας. Η μεταρρύθμιση στην ΠΦΥ δεν είναι «εργαλείο» για τη λιτότητα και τις περικοπές στις δαπάνες υγείας. Εξασφαλίζει την ελεύθερη πρόσβαση όλων των πολιτών και την εγγυημένη κάλυψη των αναγκών τους, ενώ ταυτόχρονα συνιστά μια πραγματική αλλαγή παραδείγματος στην Υγεία: από την αρρύθμιστη, ανεξέλεγκτη και αποσπασματική αγορά υπηρεσιών με ευθύνη του πολίτη, στην ολοκληρωμένη και συνεχή φροντίδα με ευθύνη της Πολιτείας. Και από τη στενά θεραπευτική-επιδιορθωτική λογική του σημερινού συστήματος στην ενίσχυση της πρόληψης, της αγωγής υγείας και της Δημόσιας Υγείας.

Να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό της κοινωνίας

Δεν φτάνει όμως μόνο η προτεραιότητα στη δημόσια περίθαλψη και η μεταρρύθμιση στην ΠΦΥ. Χρειάζεται και μια συστηματική παρέμβαση στους «ανθυγιεινούς» παράγοντες του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος. Οφείλουμε να ενισχύουμε το «ανοσοποιητικό σύστημα» της κοινωνίας απέναντι στις απειλές της υγείας, προωθώντας πολιτικές στήριξης της απασχόλησης, αντιμετώπισης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, διατροφικής ασφάλειας, περιβαλλοντικής και εργασιακής υγιεινής, οδικής ασφάλειας, ενδυνάμωσης της ψυχικής υγείας και περιορισμού των εξαρτήσεων.

Περισσότερη διαφάνεια στην έρευνα και αξιόπιστη τιμολόγηση

Στον τομέα του φαρμάκου, για την Ελληνική κυβέρνηση η μεγαλύτερη πρόκληση σήμερα είναι η καθολική και ισότιμη κάλυψη των τεκμηριωμένων φαρμακευτικών αναγκών του πληθυσμού, με ταυτόχρονη προστασία των οικονομικά αδύναμων πολιτών από δυσβάστακτες επιβαρύνσεις. Για να κερδηθεί το στοίχημα της πρόσβασης των πολιτών στα αναγκαία φάρμακα και παράλληλα της βιωσιμότητας των Συστημάτων Υγείας, χρειαζόμαστε περισσότερη διαφάνεια στην έρευνα και τα κόστη της, αύξηση της προσβασιμότητας στα ερευνητικά δεδομένα, διαφανές και αξιόπιστο σύστημα τιμολόγησης και αποζημίωσης, θεσμικό διάλογο ανάμεσα στα κράτη, τη φαρμακοβιομηχανία και τις Ενώσεις Ασθενών, υποχώρηση των εμπορικών δικαιωμάτων-συμπεριλαμβανομένης και της πατέντας- προς όφελος του δικαιώματος πρόσβασης των πολιτών σε ποιοτικές και ασφαλείς θεραπείες.

Η πρόσφατη «διακήρυξη της Βαλέτας» που υπέγραψαν 6 χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου και ήδη διευρύνθηκε με άλλες 3 ευρωπαϊκές χώρες, δίνει ένα σαφές πολιτικό «στίγμα»: η φαρμακοβιομηχανία πρέπει να καταλάβει ότι ο δρόμος του περιορισμού των κερδών της και της διαπραγμάτευσης κοινωνικά αποδεκτών τιμών αποζημίωσης σε εθνικό και διακρατικό επίπεδο, είναι δρόμος χωρίς επιστροφή.

Μία νέου τύπου διακυβέρνηση των υπηρεσιών υγείας

Το πρόταγμα της ανθρωποκεντρικής φροντίδας που είναι η μεγάλη πρόκληση για τα συστήματα υγείας, δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς μία νέου τύπου διακυβέρνηση των υπηρεσιών υγείας. Χωρίς τη δραστική αντιμετώπιση των φαινομένων σπατάλης και διαφθοράς στο χώρο της Υγείας, που υπονομεύουν όχι μόνο την οικονομική ευστάθεια του συστήματος αλλά και την ασφάλεια των ασθενών, λόγω της ιατρογενούς νοσηρότητας από περιττές και μη τεκμηριωμένες παρεμβάσεις. Το στοίχημα της βιωσιμότητας των συστημάτων υγείας δεν μπορεί να κερδηθεί χωρίς τη συμμετοχή των ασθενών στη διαβούλευση και προετοιμασία των πολιτικών αποφάσεων, χωρίς δημόσια λογοδοσία και κοινωνικό έλεγχο της Διοίκησης του συστήματος, χωρίς σεβασμό των δικαιωμάτων των επαγγελματιών υγείας με παράλληλο σεβασμό των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας των ασθενών. Και κυρίως, χωρίς την ορατότητα από τους πολίτες της θετικής επίπτωσης των αλλαγών και μεταρρυθμίσεων στην καθημερινότητα τους».