Η Υγεία χρειάζεται εξωστρέφεια για να τεθεί σε τροχιά ανάπτυξης

Το ζητούμενο τώρα είναι να μπορέσει η χώρα μας να ξαναμπεί σε αναπτυξιακή τροχιά και η Υγεία είναι ένας τομέας με σοβαρές προοπτικές ανάπτυξης, δήλωσε ο Αναπληρωτής Κοσμήτορας, Διευθυντής και Καθηγητής Τομέα Αρχών Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας στην ΕΣΔΥ. Νίκος Μανιαδάκης, προλογίζοντας την έναρξη της στρογγυλής τράπεζας το περασμένο Σάββατο, στο πλαίσιο του 11ου Πανελληνίου Συνεδρίου της ΕΣΔΥ.

Η υψηλή αβεβαιότητα, ωστόσο, αποθαρρύνει τις επενδύσεις και καθυστερεί την έναρξη ενός ορθολογικά σχεδιασμένου κύκλου ανάπτυξης. Αυτό ήταν ένα από τα συμπεράσματα που βγήκαν από τις εργασίες της ιδιαίτερα ενδιαφέρουσας αυτής στρογγυλής συνεδρίας. Νησίδα ανάπτυξης αποτελεί η παραγωγή γενοσήμων φαρμάκων, κλάδος που θα πρέπει να υποστηριχθεί περισσότερο, τόνισε ο κ. Μανιαδάκης.

Τη Στρογγυλή Τράπεζα «Η προοπτική ανάπτυξης του υγειονομικού τομέα στην Ελλάδα» συντόνισαν οι κύριοι Γιάννης Πετράκης, MPharm Msc MPH, Head Market Access, HEOR & Governmental Affairs, MCO Balkans Takeda Pharmaceuticals και Νίκος Μανιαδάκης, Αναπληρωτής Κοσμήτορας, Διευθυντής και Καθηγητής Τομέα Αρχών Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας στην ΕΣΔΥ.

Στην Ελλάδα την τελευταία πενταετία υπήρξε μια μαζική αποεπένδυση. Με αυτά τα λόγια, ξεκίνησε την ομιλία του «Αναπτυξιακές προοπτικές και δημοσιονομικοί περιορισμοί» ο κ. Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ, Καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αξίζει να σημειωθεί, εξήγησε ο κ. Βέττας, ότι το 2008 η Ελλάδα αφιέρωσε σε επενδύσεις το 24% του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος, ενώ σήμερα επενδύει μόλις το 11% ενός πολύ μικρότερου ακαθάριστου εθνικού προϊόντος. Οι δυνατότητες, ωστόσο, για ανάπτυξη στο χώρο της Υγείας είναι τεράστιες, επεσήμανε ο ομιλητής, αναφέροντας ενδεικτικά την παραγωγή γενοσήμων για εξαγωγή, την ανάπτυξη των νοσοκομείων και του ιατρικού τουρισμού.

Η δημοσιονομική προσαρμογή που εφαρμόσθηκε στη χώρα μας ήταν αναγκαία, συνέχισε ο καθηγητής, αλλά πραγματοποιήθηκε μέσα από μια βαθιά ύφεση. Ουσιαστικά, επιλέξαμε να φτωχύνουμε αντί να αλλάξουμε, υπογράμμισε, καθώς υπήρχε έλλειψη ευρείας συναίνεσης για τις απαραίτητες αλλαγές.

Οι δαπάνες για την Υγεία, δημόσιες και ιδιωτικές, είναι σήμερα λίγο κάτω από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, καθώς μειώθηκαν πάρα πολύ το διάστημα 2009-2013 και μια μεγάλη συνιστώσα της μείωσης αυτής ήταν το φάρμακο. Η κρίση δημιούργησε σοβαρές προκλήσεις στον τομέα της Υγείας. Οι δημογραφικές εξελίξεις αυξάνουν τη ζήτηση για υπηρεσίες υγείας και φάρμακα, ενώ επιπλέον επηρεάζουν άμεσα και το δείκτη εξάρτησης του πληθυσμού, καθώς περίπου ο μισός πληθυσμός της Ελλάδας συντηρείται από τον υπόλοιπο μισό και η αναλογία αυτή εμφανίζει αυξητικές τάσεις, προμηνύοντας επιδείνωση της κατάστασης και πιέσεις στα συστήματα ασφάλισης και υγείας. Περαιτέρω πίεση στα συστήματα υγείας αναμένεται να προκληθεί και λόγω της αύξησης του αριθμού ασθενών με σοβαρές και χρόνιες παθήσεις, καθώς και από τις εξελίξεις στην ιατρική τεχνολογία και βιοτεχνολογία με την ανακάλυψη νέων θεραπειών, που είναι ακριβότερες. Η κυριότερη, ωστόσο, πρόκληση για τον τομέα Υγείας είναι η προσπάθεια των κυβερνήσεων για εξορθολογισμό και μείωση δαπανών υγείας-φαρμάκου και έγκριση νέων θεραπειών-φαρμάκων με βάση την αποτελεσματικότητα κόστους-οφέλους.

Προτεραιότητες της πολιτικής σήμερα θα πρέπει να είναι η δημιουργία ταμείου δημόσιας περιουσίας, οι προσαρμογές στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και το φορολογικό σύστημα, καθώς και η ενίσχυση του εκπαιδευτικού συστήματος και της καινοτομίας που σήμερα κάνουν βήματα προς τα πίσω. Αν η χώρα μας δεν επενδύσει σε ανθρώπινο κεφάλαιο υψηλής προστιθέμενης αξίας, δεν έχουμε μέλλον, δήλωσε ο κ. Βέττας. Το θετικό σενάριο για τη χώρα μας, κατέληξε ο ομιλητής, είναι να επιτευχθεί βαθμιαία αύξηση της σαφήνειας και συναίνεσης, νέες επενδύσεις, στροφή σε εξωστρεφή παραγωγή και θετική αλληλεπίδραση με τις βελτιώσεις που λαμβάνουν χώρα στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ το αρνητικό σενάριο περιλαμβάνει έλλειψη ικανότητας για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, χαμηλή ρευστότητα και επενδύσεις, παρατεταμένη αβεβαιότητα, εξωτερικές επιδράσεις.

Ο κ. Γιάννης Υφαντόπουλος, Καθηγητής Διοικητικής Επιστήμης και Δημοσίου Δικαίου, Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, στην ομιλία του «HORIZON 2020: Ευκαιρία για καινοτομία στην υγεία» δήλωσε ότι η χώρα μας κατέχει μια ενδιάμεση και όχι χαμηλή θέση στην καινοτομία. Το 2014 διαθέσαμε 0,83% του ΑΕΠ στην Έρευνα & Τεχνολογία, εξήγησε ο καθηγητής, ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό του 2009. Ενώ οι άλλες χώρες φαίνεται να συρρικνώνουν τις δαπάνες τους σε αυτόν κλάδο, πρόσθεσε, εμείς παρουσιάζουμε αύξηση, κάτι που δείχνει την ανάγκη μας για ανάπτυξη. Μέσα σε ένα κλίμα γενικής ύφεσης, η Ελλάδα παρουσιάζει σταθερότητα, ακόμη και στοιχειώδη βελτίωση, μόνο στον κλάδο της Έρευνας & Τεχνολογίας. Ωστόσο, από πλευράς καινοτομίας και αποδοτικότητας, η επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα δεν συνιστάται.

Αναφερόμενος στη συνέχεια στο Horizon 2020, δήλωσε ότι πρόκειται για ένα οικονομικό εργαλείο που προωθεί την καινοτομία στην ΕΕ. Εστιάζει στη μετατροπή των επιστημονικών εξελίξεων σε καινοτόμα αγαθά και υπηρεσίες που έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά κοινωνικές προκλήσεις όπως η αποδοτικότητα των πόρων, η γήρανση και η κλιματική αλλαγή και να διασφαλίσουν την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Οι καινοτομίες του Horizon είναι ότι προσφέρει σημαντική ερευνητική ελευθερία στην προσέγγιση και ανάλυση, με έμφαση σε καινοτόμες ιδέες και λύσεις, ευρύτερα θεματικά πεδία με οριζόντιες διεπιστημονικές συνεργασίες, έμφαση στην ανάλυση των προσδοκώμενων επιπτώσεων (Impact Αnalysis), καθώς και ενισχυμένη συλλογική διακυβέρνηση μέσω των διαφόρων ομάδων Horizon και συνεργασιών των διαφορετικών διευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κινητήριες δυνάμεις του Horizon είναι κατά κύριο λόγο η μέγιστη αξιοποίηση των πόρων έρευνας και η αξιοποίηση και ουσιαστική εμπλοκή της βιομηχανίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, καινοτομία και ανάπτυξη, η πρόσβαση στη χρηματοδότηση, η ανάπτυξη νέων γνώσεων και δεξιοτήτων και νέων τεχνολογιών, τα μέτρα για την αντιμετώπιση του χάσματος μεταξύ έρευνας και καινοτομίας και η στρατηγική προσέγγιση της διεθνούς συνεργασίας. Τέλος, πυλώνες του Horizon αποτελούν η αριστεία στην Επιστήμη, η καθοδήγηση και συμμετοχή της βιομηχανίας στην Έρευνα, οι κοινωνικές και υγειονομικές προκλήσεις, πρόσθεσε ο κ. Υφαντόπουλος. Με το Horizon 2020, η ΕΕ θέτει μια νέα πρόκληση, κατέληξε ο ομιλητής, να πείσουμε το δημόσιο τομέα να κάνει άνοιγμα στον ιδιωτικό τομέα όσον αφορά στην Ε&Α, μια πρόταση διεπιστημονικής και διατομεακής συνεργασίας.

Με την ολοκλήρωση των ομιλιών, το λόγο έλαβε και πάλι ο κ. Μανιαδάκης, λέγοντας ότι ενώ υπάρχουν ιδέες, είναι εμφανές ότι η χώρα μας πάσχει στην εφαρμογή. Το πρόβλημα είναι ότι είμαστε εσωστρεφείς, σχολίασε ο κ. Υφαντόπουλος, φέρνοντας ως παράδειγμα το γεγονός ότι στα πανεπιστήμιά μας δεν κάνουμε ξενόγλωσσα μεταπτυχιακά. Στον κλάδο της Έρευνας, ελπίζουμε για τη δημιουργία ενός πιο σύγχρονου νόμου που θα περιλαμβάνει ερευνητικά πάρκα και συνεργασίες, πρόσθεσε ο κ. Υφαντόπουλος, τονίζοντας τη σημασία που έχει για τη χώρα μας το να πείσουμε τους φοιτητές μας να παραμείνουν εδώ και να αναζητήσουν τις ευκαιρίες που υπάρχουν.

Διαβάστε ακόμη:

Έχουμε την χειρότερη ΠΦΥ στην Ευρώπη, αλλά και στο εξωτερικό ακόμη αναζητείται...

Δραματική πτώση όλων των δεικτών υγείας, πρωτοφανής εν καιρώ ειρήνης: Μελέτη για λογαριασμό της ΕΣΔΥ