Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων: Η Ελλάδα φτωχή σε μοσχεύματα και σε ΜΕΘ

Τη φετινή Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων, ωστόσο, σκεπάζει η σκιά μιας αρνητικής πρωτιάς για την χώρα μας πανευρωπαϊκά.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το 2013 είχαμε μόλις 45 δότες οργάνων, αριθμός που είναι δραματικά μικρότερος από τους 79 δότες του 2006 και ο οποίος τοποθετεί την Ελλάδα στις τελευταίες θέσεις σε όλη την Ευρώπη στην δωρεά οργάνων.

Εκτός από τα ολοένα και λιγότερα μοσχεύματα από πλευράς των δωρητών οργάνων, οι τραγικές ελλείψεις στον χώρο της Υγείας στην χώρα μας έχουν -όπως είναι φυσικό- αγγίξει και τον τομέα των μεταμοσχεύσεων.

Ανενεργές ΜΕΘ, Μονάδες Υγείας και δραματικά μειωμένο προσωπικό έχουν ως αποτέλεσμα να επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο η ευγενής έννοια και η πραγματικότητα της προσφοράς οργάνων.

Όλα αυτά τη στιγμή που οι Έλληνες εξακολουθούμε να μην είμαστε συμφιλιωμένοι με την ιδέα της προσφοράς οργάνων, με νοοτροπία που δεν συνάδει με τον φιλόξενο και φιλάνθρωπο χαρακτήρα μας, όσο και αν η οικονομική κρίση μπορεί μέχρι ενός σημείου να αιτιολογήσει και κάποια κρίση αξιών.

Τα μοσχεύματα λοιπόν, όπως θα δούμε και παρακάτω στον πίνακα από το 2006 και εντεύθεν, εμφανίζουν πτωτική τάση, παρά τις ημερίδες και την ενημέρωση που επιχειρεί άοκνα εδώ και χρόνια, ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων.

Την ίδια ώρα, μεγαλώνει η λίστα αναμονής για τους ανθρώπους που αναμένουν με αγωνία ένα μόσχευμα και συγκεκριμένα:

1.500 άτομα βρίσκονται στη λίστα αναμονής για ένα μόσχευμα νεφρού, 130 για μεταμόσχευση ήπατος, 30 για μεταμόσχευση καρδιάς και 130 για μεταμόσχευση κερατοειδούς.

Το πώς συνδέεται η παρατεταμένη ύφεση με την ένδεια στα μοσχεύματα όμως, εξηγεί, η συντονίστρια Μεταμοσχεύσεων στο Περιφερειακό Γραφείο ΕΟΜ Βορείου Ελλάδος κυρία Δήμητρα Ζαχαρούδη, η οποία μίλησε στο ΑΠΕ, με αφορμή την 1η Νοεμβρίου - Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων:

«Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τις μεταμοσχεύσεις και αυτό οφείλεται αφενός στις κλειστές Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, πράγμα που δυσχεραίνει την ανίχνευση των υποψηφίων δοτών οργάνων και αφετέρου στη μείωση της χρηματοδότησης του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων. Μόνο στη Θεσσαλονίκη, το 2011 και το 2012 είχαμε 40 και 45 δότες αντίστοιχα, ενώ το 2014 -μέχρι σήμερα- είχαμε μόνο 23. Η ιδιαιτερότητα των μεταμοσχεύσεων οφείλεται στο γεγονός ότι η ανάπτυξη και η διάδοσή τους, δεν εξαρτάται μόνο από την επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο, αλλά κυρίως από την ευαισθητοποίηση και συμμετοχή των κοινωνικών φορέων και όλου του κοινωνικού συνόλου», επισημαίνει η κυρία Ζαχαρούδη.

Αναφορικά με τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, σύμφωνα με το μέλος του ΔΣ της ΕΙΝΑΠ κ. Ηλία Σιώρα, μπορεί να είναι σε ανάπτυξη 650 ΜΕΘ σήμερα στο ΕΣΥ, ωστόσο χρειαζόμαστε άλλες τόσες, ώστε να έχουμε περί τις 1.300, προκειμένου να λειτουργεί άρτια το σύστημα και χωρίς προβλήματα.

Επιπλέον, από τις 650 ΜΕΘ, οι 150 περίπου είναι σχεδόν ανενεργές, εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού. Ο κ. Σιώρας, μάλιστα, μας θυμίζει ότι πριν δύο περίπου χρόνια, εξαιτίας του ιού της γρίπης Η1Ν1 είχαν προσληφθεί 200 συμβασιούχοι, προκειμένου να στελεχώσουν τις Μονάδες Εντατικές Θεραπείας, η σύμβαση των οποίων έληξε. Στη συνέχεια προσλήφθηκαν άλλοι, αλλά λιγότεροι συμβασιούχοι, με αποτέλεσμα να υπάρχει τεράστιο κενό στις μονάδες αυτές σήμερα.

Ο κ. Σιώρας επίσης, δηλώνει ότι σε λίγο καιρό και το Αττικόν θα έχει πρόβλημα, καθώς μέρος του προσωπικού των συμβασιούχων ετοιμάζεται να αποχωρήσει από τις εν λόγω μονάδες.

Για να επιστρέψουμε και πάλι στα μοσχεύματα, να σημειώσουμε, ότι η κατανομή των μοσχευμάτων στους υποψήφιους λήπτες του Εθνικού Μητρώου διενεργείται αναλόγως με το όργανο που μεταμοσχεύεται και βάσει αυστηρών κριτηρίων, όπως η ομάδα αίματος, η ιστοσυμβατότητα, το ιατρικώς πιστοποιούμενο επείγον της επέμβασης, ο χρόνος αναμονής, η ηλικία, το σωματικό βάρος, η εγγύτητα του τόπου λήψης του μοσχεύματος προς τον τόπο μεταμόσχευσης. Το Εθνικό Μητρώο Ληπτών τηρείται σε μια ειδική βάση δεδομένων στον ΕΟΜ και είναι απόρρητο και ασφαλές.

Σύμφωνα με την κυρία Ζαχαρούδη, «Κανένας δωρητής οργάνων δεν κινδυνεύει. Είναι τόσο πολύπλοκες οι διαδικασίες και για να πετύχει μια μεταμόσχευση εμπλέκονται τόσοι εξειδικευμένοι επαγγελματίες, που αποκλείεται μια μεταμόσχευση οργάνων να γίνει κρυφά ή παράνομα».

- Οι «αστικοί μύθοι» που κυκλοφορούν κατά καιρούς περί απαγωγών και άλλων περίεργων καταστάσεων, δεν ευσταθούν και καταρρέουν έπειτα από ελάχιστη έρευνα. Είναι αυτονόητο ότι καλό είναι να μην αναπαράγονται ούτε να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη.

Με τον όρο «εμπόριο οργάνων» νοείται οργανωμένη αγοραπωλησία οργάνων, που πραγματοποιείται σε τριτοκοσμικές χώρες, χωρίς νομικό πλαίσιο που να την απαγορεύει. Σε καμία περίπτωση κάτι ανάλογο δεν συμβαίνει στην Ελλάδα.

- Ο εγκεφαλικός θάνατος ισοδυναμεί με θάνατο, είναι μη αναστρέψιμη κατάσταση και ποτέ στα ιατρικά χρονικά δεν έχει επανέλθει άνθρωπος που το στέλεχός του έχει υποστεί βλάβη. Ο εγκεφαλικός θάνατος καμία σχέση δεν έχει με το κώμα ή το «φυτό».

Δείτε αναλυτικά παρακάτω, τον πίνακα με τους δότες σε κάθε νοσοκομείο από το 2006 μέχρι το 2013, σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΜ: