Γιατί είναι καλό τα παιδιά να βλέπουν τηλεόραση μαζί με τους γονείς τους

Ερευνητικές από το Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ, στην Αγγλία, έκαναν μετα-ανάλυση προηγούμενων μελετών και διαπίστωσαν ότι, ενώ ο πολύς χρόνος που περνά ένα παιδί μόνο του μπροστά στην οθόνη, μπορεί να το βλάψει, όταν είναι μαζί του ένας γονέας μπορεί να έχει ευεργετική επίδραση.

Αυτό συμβαίνει επειδή ο γονιός μπορεί να απαντήσει στις πιθανές ερωτήσεις των παιδιών αλλά και να συνομιλήσει μαζί τους. Έτσι, η συνήθως παθητική και αφιλτράριστη διαδικασία της παρακολούθησης τηλεόρασης, μετατρέπεται σε μια εμπειρία που εμπλέκει τις δεξιότητες σκέψης των παιδιών και ενισχύει την ικανότητά τους να συνομιλούν.

Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι ο χρόνος στην τηλεόραση δεν πρέπει να αντικαθιστά άλλες κοινωνικές και μαθησιακές δραστηριότητες και ότι ο υπερβολικός χρόνος έκθεσης στις οθόνες εξακολουθεί να προκαλεί βλάβες, αλλά υπάρχουν τρόποι να τον μετατρέψετε σε πιο ωφέλιμη δραστηριότητα.

«Η αδύναμη αφήγηση, ο γρήγορος ρυθμός επεξεργασίας και τα πολύπλοκα ερεθίσματα μπορεί να δυσκολέψουν ένα παιδί να εξάγει ή να γενικεύσει πληροφορίες», δήλωσε ο Δρ. Eszter Somogyi, από το τμήμα ψυχολογίας του Πόρτσμουθ.

«Όταν όμως το πρόγραμμα είναι κατάλληλο για την ηλικία ενός παιδιού, είναι πιθανό να έχει θετικό αποτέλεσμα, ιδιαίτερα όταν έχει σχεδιαστεί για να ενθαρρύνει την αλληλεπίδραση».

Οι ερευνητές ανέλυσαν 478 μελέτες που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία 20 χρόνια.

Κάθε μελέτη εξέταζε τις επιπτώσεις που είχε η παρακολούθηση τηλεόρασης ή η τακτική χρήση μιας συσκευής, όπως το κινητό τηλέφωνο στην ανάπτυξη ενός παιδιού.

Πολλοί πιστεύουν ότι η έκθεση στις οθόνες βλάπτει τα παιδιά, καθώς επιβραδύνει την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους και τα κρατά μακριά από τη συμμετοχή σε δραστηριότητες που απασχολούν τον εγκέφαλό τους.

Τα παιδιά που βλέπουν πολλή τηλεόραση συνήθως τρέφονται ανθυγιεινά, ενώ πολλά από αυτά έχουν προβλήματα με το βάρος τους λόγω της καθιστικής ζωής.

Η παραμονή στο σπίτι και η παρακολούθηση τηλεόρασης για μεγάλο μέρος της ημέρας, κρατά τα παιδιά μακριά από την μεταξύ τους αλληλεπίδραση, βλάπτοντας την ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη.

Η μετα-ανάλυση έδειξε ότι ισχύουν τα παραπάνω, με τις μελέτες να επιβεβαιώνουν ότι ο υπερβολικός χρόνος στην τηλεόραση συχνά βλάπτει τα μικρά παιδιά.

Οι ερευνητές θέλησαν να διερευνήσουν εάν η ποιότητα του χρόνου που δαπανάται μπροστά στην οθόνη έπαιζε κάποιο ρόλο στο πώς επηρεάζεται ο εγκέφαλος.

«Έχουμε συνηθίσει να ακούμε ότι η έκθεση στην οθόνη είναι κακή για ένα παιδί και μπορεί να βλάψει σοβαρά την ανάπτυξή του, αν δεν περιορίζεται σε λιγότερο από μία ώρα την ημέρα», πρόσθεσε ο Somogyi.

«Αν και μπορεί να είναι επιβλαβής, η μελέτη μας υποδεικνύει ότι πρέπει να εστιάζουμε στην ποιότητα ή το πλαίσιο του προγράμματος που παρακολουθεί ένα παιδί και όχι στην ποσότητα».

Άλλες μελέτες διαπίστωσαν ότι οι ενημερωτικές εκπομπές μπορούν να έχουν θετική επίδραση στα παιδιά.

Η παρουσία του γονέα ή του φροντιστή στο δωμάτιο είχε επίσης μεγάλο όφελος εάν ο ενήλικας αναλάμβανε έναν πιο ενεργό ρόλο και εκμεταλλευόταν το χρόνο για να διδάξει το παιδί αντί να του επιτρέπει να κάνει μια αδρανή δραστηριότητα.

«Αυτές οι διαφορές παίζουν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της δύναμης και της φύσης του αντίκτυπου της τηλεόρασης στη γνωστική ανάπτυξη των παιδιών», είπε ο Somogyi.

«Η παρακολούθηση τηλεόρασης με το παιδί σας, η επεξεργασία και ο σχολιασμός του τι προβάλλεται μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση του περιεχομένου, ενισχύοντας τη μάθησή του κατά τη διάρκεια των εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Η συν-παρακολούθηση μπορεί επίσης να συμβάλει στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων συνομιλίας τους και παρέχει στα παιδιά ένα πρότυπο για την κατάλληλη συμπεριφορά παρακολούθησης τηλεόρασης».

Οι ερευνητές λένε ότι οι σύγχρονες συσκευές που συχνά χρησιμοποιούνται με λανθασμένο τρόπο στην ανατροφή των παιδιών, μπορούν να αποδειχθούν χρήσιμα εργαλεία.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό έντυπο Frontiers in Psychology.