Πανελλήνιο Δίκτυο Κέντρων για την αντιμετώπιση αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων
Με στόχο την ολιστική προσέγγιση αντιμετώπισης των Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων (ΑΕΕ) αναπτύσσονται σε όλη τη χώρα εξειδικευμένα κέντρα με διαδικασίες που εξασφαλίζουν την αντιμετώπιση των ασθενών μέσα σε λίγες ώρες από την εκδήλωση του επεισοδίου.
Τον τρόπο λειτουργίας των νέων Κέντρων Εγκεφαλικών παρουσίασαν στο αμφιθεάτρο του ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς» ο καθηγητής Νευρολογίας του ΕΚΠΑ και διευθυντής της Β' Νευρολογικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, Γιώργος Τσιβγούλης, ο επιμελητής Α' Επεμβατικής Ακτινολογίας ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς», Νίκος Πτώχης, ο διευθυντής Επεμβατικής Νευροακτινολογιας, Κοργιαλένειου Μπενάκειου, Ευτύχιος Αρχοντάκης και ο συντονιστής διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών ΕΚΑΒ, Δημήτρης Πύρρος.
Η ετήσια επίπτωση των ΑΕΕ στη χώρα μας είναι μια από τις μεγαλύτερες της Ευρώπης, με 587 περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, περίπου 50.000 άνθρωποι εκδηλώνουν αγγειακό εγκεφαλικό στην Ελλάδα. Τα ΑΕΕ είναι η τρίτη αιτία θανάτου στη χώρα μας και η κυριότερη αιτία αναπηρίας διεθνώς.
Η λειτουργία Κέντρων Εγκεφαλικών ξεκίνησε ως μια πρωτοβουλία του καθηγητή Νευρολογίας του ΕΚΠΑ Γιώργου Τσιβγούλη, και συμμετείχαν τα μέλη των τριών συμβουλευτικών επιτροπών για τα ΑΕΕ του υπουργείου Υγείας. Στηρίχθηκε από τον τότε αναπληρωτή υπουργό Υγείας, Βασίλη Κοντοζαμάνη, και από την αναπληρώτρια υπουργό Υγείας και τότε πρόεδρο του ΚεΣΥ, Μίνα Γκάγκα. Εγκρίθηκε από την ολομέλεια του ΚεΣΥ και σήμερα, είναι πραγματικότητα, ανέφερε κατά την παρουσίαση των κέντρων η κ. Γκάγκα.
«Πλέον, μπορούμε να μιλάμε για ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, που εμφανίζονται και σε νέους ανθρώπους, με πολλαπλές επιπτώσεις για τη ζωή των ίδιων και των οικογενειών τους. Για την ολοκλήρωση του σχεδιασμού, την εκπαίδευση και τη έναρξη λειτουργίας χρειάστηκαν δύο χρόνια δουλειάς από την ομάδα ενώ η όλη διαδικασία στηρίχτηκε με ενθουσιασμό και από το υπουργείο και από το ΚεΣΥ», ανέφερε η κ. Γκάγκα.
Πανελλαδικό Δίκτυο
Στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου, οργανώθηκε ένα πανελλαδικό δίκτυο κέντρων τα οποία θα υποδέχονται περιστατικά με πιθανό ισχαιμικό ΑΕΕ τις πρώτες ώρες από την εκδήλωση των συμπτωμάτων. Τα στελέχη των Κέντρων διαθέτουν σημαντική εμπειρία στην ενδοφλέβια θρομβόλυση και τη μηχανική θρομβεκτομή, τεχνικές που αποτελούν την πιο σύγχρονη θεραπευτική προσέγγιση των ΑΕΕ. Η θρομβολυτική θεραπεία χορηγείται ενδοφλέβια, βελτιώνει το νευρολογικό έλλειμμα των ασθενών, μειώνοντας την πιθανότητα χρόνιας αναπηρίας και χορηγείται εντός 4,.5 ωρών από την εγκατάσταση των συμπτωμάτων του εγκεφαλικού. Σε πιο βαριές περιπτώσεις, μπορεί να γίνει μηχανική θρομβεκτομή, δηλαδή αφαίρεση του θρόμβου απευθείας από τις αρτηρίες του εγκεφάλου από εξειδικευμένο επεμβατικό ακτινολόγο ή επεμβατικό νευρο-ακτινολόγο. Η μηχανική θρομβεκτομή διενεργείται εντός 6 ωρών από την εγκατάσταση των συμπτωμάτων του εγκεφαλικού.
Για την καλύτερη και έγκαιρη αντιμετώπιση των ασθενών αυτών, οργανώθηκε σε συνεργασία με το ΚΕΠΥ/ΕΚΑΒ, ένα κυλιόμενο πρόγραμμα εφημεριών για 9 Νευρολογικές και 1 Παθολογική Κλινική σε 10 δημόσια νοσοκομεία του Λεκανοπεδίου Αττικής, καθώς και για 6 Νευρολογικές και 1 Παθολογική Κλινική σε 5 δημόσια νοσοκομεία του νομού Θεσσαλονίκης, για την επείγουσα θρομβόλυση.
Υπάρχουν ακόμη 27 κέντρα σε δημόσια νοσοκομεία σε όλη την ελλαδική Επικράτεια τα οποία χορηγούν ενδοφλέβια θρομβόλυση και έχουν ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Αρχείο Καταγραφής Ενδοφλέβιων Θρομβολύσεων για ασθενείς με Ισχαιμικό ΑΕΕ.
Επιπλέον, έχουν αναπτυχθεί ή βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης 10 κέντρα μηχανικής θρομβεκτομής σε όλη την ελλαδική Επικράτεια για την κάλυψη των σχετικών αναγκών.
Έγκαιρη άφιξη στο νοσοκομείο
Για τους διασώστες του ΕΚΑΒ, αποτυπώθηκαν τα κριτήρια αναγνώρισης των ασθενών που χρειάζονται επείγουσα ενδοφλέβια θρομβόλυση. Παράλληλα, οργανώθηκε ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για το προσωπικό του ΕΚΑΒ, με έμφαση στη σημασία της έγκαιρης διακομιδής ασθενών με ΑΕΕ στα νοσοκομεία.
Δημιουργήθηκε, μάλιστα, μια ειδική κάρτα για την πρώιμη αναγνώριση των συμπτωμάτων ΑΕΕ και την ταχεία διαλογή των ασθενών που πρέπει να μεταφερθούν στα ειδικά κέντρα. Όπως τόνισαν οι επιστήμονες, η εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα ΑΕΕ αναμένεται να μειώσει σημαντικά τις απώλειες και την αναπηρία που σχετίζονται με τα ΑΕΕ και το επόμενο στάδιο είναι η ανάπτυξη μονάδων εγκεφαλικών.
