Τα εμβόλια υβριδικής πρωτεΐνης ακίδας μπορούν να αποτρέψουν μια μελλοντική πανδημία από κορονοϊό
Σε άρθρο με τίτλο «Τα εμβόλια υβριδικής πρωτεΐνης ακίδας παρέχουν προστασία σε πειραματόζωα από κορονοϊούς της ομάδας του Sarbecovirus» που δημοσιεύεται στο περιοδικό Science δημοσιεύονται δεδομένα αναφορικά με την ανάπτυξη εμβολίων που παρέχουν ευρεία προστασία έναντι κορονοϊών.
Μέχρι σήμερα αρκετά εμβόλια έναντι του SARS-CoV-2 έχουν εγκριθεί κατόπιν κλινικών δοκιμών, σε σύντομο χρονικό διάστημα, και ήδη χρησιμοποιούνται σε πολλά σημεία της υφηλίου. Για παράδειγμα στη Νέα Υόρκη, πάνω από το 50% του ενήλικου πληθυσμού έχει ήδη εμβολιαστεί.
Ωστόσο, η εμφάνιση του SARS το 2003 και του SARS-CoV-2 το 2019 υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης εμβολίων που θα προσφέρουν ευρεία ανοσία έναντι των κορονοϊών και συγκεκριμένα της ομάδας των Sarbecovirus. Oι επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας (UNC) Gillings School of Global Public Health εργάζονται για την ανάπτυξη ενός εμβολίου που προστατεύει τα πειραματόζωα όχι μόνο από τον SARS-CoV-2, συμπεριλαμβανομένων και των αναδυόμενων μεταλλαγμένων στελεχών, αλλά και έναντι άλλων κορονοϊών.
Για να αποφευχθεί μια μελλοντική πανδημία κορονοϊού, οι ερευνητές του UNC-Chapel Hill σχεδίασαν εμβόλιο που παρέχει προστασία από τον κορονοϊό SARS-CoV-2 αλλά και από μια ομάδα κορονοϊών σε ζώα που μπορούν να μολύνουν τον άνθρωπο. Συγκεκριμένα η ερευνητική ομάδα ανέπτυξε μια υβριδική πρωτεΐνη ακίδας (spike) που περιλαμβάνει τμήματα πρωτεϊνών από διαφορετικούς ιούς χρησιμοποιώντας προσέγγιση που βασίζεται στο mRNA. Με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσεται προστασία σε πειραματόζωα έναντι πέντε κορονοϊών: SARS-CoV (κορονοϊός 2003), SARS-CoV-2, SARS-CoV-2 B.1.351 (στέλεχος άλφα), bat CoV (Bt-CoV) RsSHC014 και τον ετερογενή ιό Bt-CoV WIV-1.
Τα υβριδικά mRNAs προκάλεσαν υψηλά επίπεδα εξουδετερωτικών αντισωμάτων έναντι κορονοϊών της ομάδας Sarbecovirus. Αυτό αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα σε σχέση με τα εμβόλια που χρησιμοποιούν mRNA μόνο από το SARS-CoV-2, για τα οποία η επαγόμενη εξουδετερωτική δράση μειώνεται έναντι ετερογενών ιών Sarbecovirus. Επίσης, το εμβόλιο SARS-CoV-2 mRNA δεν πραστατεύει από επαναμόλυνση με τους ιούς SARS-CoV και WIV-1.
Τα mRNA εμβόλια των υβριδικών πρωτεϊνών που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή τη νέα μελέτη, έδειξαν ικανοποιητική εξουδετερωτική δράση έναντι των στελεχών που μολύνουν μινκ (στέλεχος 5) καθώς και των στελεχών Β.1.1.7 (στέλεχος Α) που ταυτοποιήθηκε πρώτα στο Ηνωμένο Βασίλειο και του Β.1.351 (στέλεχος βήτα) που βρέθηκε πρώτα στην Νότια Αφρική.
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι οι υβριδικές πρωτεΐνες μπορούν να αποτρέψουν μολύνσεις από κορονοϊούς τύπου SARS που μολύνουν ζώα και έχουν δυναμική να προκαλέσουν πανδημία. Τα ευρήματά της μελέτης είναι αρκετά αισιόδοξα υποδεικνύοντας ότι μπορεί να σχεδιαστούν εμβόλια με ευρεία ανοσία έναντι των κορονοϊών προφυλάσσοντας προληπτικά την υφήλιο από ιούς που μπορούν να προσβάλουν στον άνθρωπο. Με αυτήν τη στρατηγική, ίσως μπορεί να αποτραπεί ένας SARS-CoV-3.
H βιβλιογραφία ανασκοπείται από τους Καθηγητές της Ιατρικής του ΕΚΠΑ Δημήτριο Παρασκευή (Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανης ΕΚΠΑ).