Ελονοσία: Το παράσιτο που την προκαλεί πέρασε από τους γορίλες στους ανθρώπους
Μια σπάνια και ατυχής αλληλουχία γεγονότων επέτρεψε πριν από χιλιάδες χρόνια σε ένα θανατηφόρο παράσιτο που προκαλεί ελονοσία να περάσει από τους γορίλες στους ανθρώπους, σύμφωνα με νέα έρευνα, την οποία επικαλείται το BBC.
Εκατοντάδες χιλιάδες άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο από ελονοσία και για τις περισσότερες περιπτώσεις ευθύνεται το «Plasmodium falciparum», το οποίο μελετήθηκε στην παρούσα έρευνα.
Το αρχικό είδος που «φιλοξενούσε» αυτά τα παράσιτα ήταν οι ανθρωποειδείς αφρικανικοί πίθηκοι. Μια τυχαία γενετική μετάλλαξη που έγινε περίπου 50.000 χρόνια πριν μετέτρεψε αυτό το παράσιτο σε απειλή για τους ανθρώπους. Η ελονοσία προκαλείται από ένα παράσιτο το οποίο εισέρχεται στο αίμα μετά το τσίμπημα ενός μολυσμένου κουνουπιού.
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι παρασίτων, ο πιο σημαντικός από τους οποίους είναι το «Plasmodium falciparum» το οποίο πλέον προσβάλλει μόνο ανθρώπους.
Tο πλασμώδιο άλλαξε ξενιστή την ίδια περίπου εποχή με την πρώτη μετανάστευση ανθρώπων στην Αφρική περίπου 40 με 60 χιλιάδες χρόνια πριν.
Οι ερευνητές μελέτησαν τη γενετική σύνθεση διαφόρων ειδών παρασίτων της ελονοσίας, εστιάζοντας ειδικότερα σε ένα γονίδιο που ονομάζεται rh5 - το ζωτικό κομμάτι του DNA που επιτρέπει στην ελονοσία να μολύνει τα ανθρώπινα ερυθρά αιμοσφαίρια.
Οι γιατροί ενδιαφέρονται πολύ για την ανάπτυξη νέων εμβολίων ελονοσίας. Το εμβόλιο κατά της ελονοσίας έχει αναπτυχθεί για δεκάδες χιλιάδες παιδιά. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι πριν από χιλιάδες χρόνια, δύο τύποι παρασίτων της ελονοσίας προσέβαλαν ταυτόχρονα έναν γορίλα και αντάλλαξαν κάποιο γενετικό υλικό μεταξύ τους. Το παράσιτο Plasmodium falciparum έλαβε το γονίδιο rh5.
Ο επικεφαλής συντάκτης της μελέτης, Δρ Γκέιβιν Ράιτ δήλωσε: «Αυτό ήταν ένα πολύ σπάνιο γεγονός που οδήγησε σε τόσο πολλούς θανάτους και ασθένειες στους ανθρώπους.
Ήμασταν αρκετά έκπληκτοι από τα ευρήματα, αυτά ήταν πολύ ικανοποιητικό, διότι δίνουν νόημα σε πολλές άλλες έρευνες που έχουν γίνει από τους συναδέλφους μας και παρέχουν μια μοριακή εξήγηση για το πώς μπορεί να συνέβη το άλμα από το ένα είδος στο άλλο», συμπλήρωσε.
«Το Rh5 είναι σήμερα ένα σημαντικό εμβόλιο για τους υποψήφιους νοσούντες από ελονοσία και έτσι αν μπορέσουμε να έχουμε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό το γονίδιο, αυτό θα μπορούσε πραγματικά να μας βοηθήσει να προσπαθήσουμε να καταπολεμήσουμε αυτή την νόσο».
Είπε ότι οι πιθανότητες να αλλάξει το παράσιτο αυτό σύντομα ήταν «πολύ, πολύ μικρές», αν και θεωρητικά είναι δυνατό να συμβεί.
Σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού κινδυνεύει από ελονοσία. Οι περισσότερες περιπτώσεις και θάνατοι παρατηρούνται σε μικρά παιδιά στην υποσαχάρια Αφρική και προκαλούνται πράγματι από το παράσιτο Plasmodium falciparum.
Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση «PLOS Biology».
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)
