Έρευνα: Τα οφέλη της Eurovision για την… εθνική ψυχική υγεία μιας χώρας

Η μελέτη, η οποία εκπονήθηκε από ερευνητές του Imperial College του Λονδίνου, με υπεύθυνο τον δρα Φίλιππο Φιλιππίδη της Σχολής Δημόσιας Υγείας, και δημοσιεύτηκε στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό BMC Public Health, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι αυξάνουν κατά μέσο όρο κατά 4% τον βαθμό ικανοποίησής τους από τη ζωή για κάθε άνοδο δέκα θέσεων στην κατάταξη της χώρας τους στη Eurovision (π.χ. από τη 12η στη δεύτερη θέση).

Όμως και άσχημα να τα πάει μια χώρα στον διαγωνισμό τραγουδιού, πάλι οι πολίτες της χώρας νιώθουν καλύτερα από το να μην είχε συμμετάσχει καθόλου η χώρα τους –καλύτερα δηλαδή να... πατώσει παρά να απουσιάζει από το σόου! Οι ερευνητές δήλωσαν ότι αυτά τα ευρήματα συνάδουν με προηγούμενες μελέτες που έχουν δείξει ότι η επιτυχία –ή έστω η συμμετοχή– μιας χώρας σε σημαντικά γεγονότα, αθλητικά και άλλα, μπορεί να τονώσει την ψυχική ευεξία ενός έθνους.

Ο Φ. Φιλιππίδης ανέφερε στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι «η μελέτη ξεκίνησε από μια αστεία συζήτηση στο Τμήμα μας, το οποίο μελετά την επίπτωση που έχουν οι δημόσιες πολιτικές, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες και οι οικονομικές συνθήκες στον τρόπο ζωής και στην υγεία των ανθρώπων. Στο Τμήμα εργάζονται άνθρωποι από πολλές χώρες και έτσι αποφασίσαμε να διερευνήσουμε κατά πόσο και ο διαγωνισμός της Eurovision επιδρά στην εθνική ψυχική υγεία μιας χώρας. Εκπλαγήκαμε κι εμείς που διαπιστώσαμε ότι όντως υπάρχει μια σχέση».

Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από περισσότερους από 160.000 ανθρώπους από 33 ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίοι είχαν συμπληρώσει ερωτηματολόγια στο πλαίσιο του Ευρωβαρόμετρου, απαντώντας –μεταξύ άλλων– πόσο ικανοποιημένοι είναι από τη ζωή τους. Τα στοιχεία αυτά για κάθε χώρα συσχετίστηκαν με τις συμμετοχές ή μη της χώρας στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision μεταξύ 2009-2015, καθώς και στην κατάταξή της κάθε χρονιά.

Διαπιστώθηκε ότι πράγματι οι άνθρωποι δήλωναν πιο χαρούμενοι και ικανοποιημένοι γενικότερα από τη ζωή τους όταν η χώρα τους τα είχε πάει καλά στη Eurovision το ίδιο έτος. Μάλιστα, η νίκη μιας χώρας στον διαγωνισμό δεν φάνηκε να αυξάνει επιπρόσθετα την ψυχική ικανοποίηση, σε σχέση π.χ. με μια δεύτερη θέση.

Από την άλλη, σε χώρες που κατατάσσονταν στον... πάτο της κατάταξης, οι πολίτες τους ένιωθαν κατά μέσο όρο 13% πιο ικανοποιημένοι σε σχέση με όσους ζούσαν σε χώρες που δεν είχαν συμμετάσχει στον διαγωνισμό.

Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι –όπως συμβαίνει με πολλές μελέτες– βρέθηκε απλώς μια συσχέτιση και όχι μια σχέση αιτίου-αποτελέσματος ανάμεσα στον διαγωνισμό τραγουδιού και στην ψυχική διάθεση μιας χώρας. Όμως ο δρ Φιλιππίδης εκτίμησε ότι πιθανότατα αναδεικνύεται η επίδραση των μεγάλων γεγονότων στην ψυχή ενός έθνους.

«Τα δεδομένα που είχαμε στη διάθεσή μας» ανέφερε ο δρ Φιλιππίδης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ «δεν ήταν δυνατό να επιβεβαιώσουν αν η σχέση ανάμεσα στην επίδοση στον διαγωνισμό και στην ικανοποίηση από τη ζωή είναι αιτιολογική. Ωστόσο, είναι νομίζω λογικό να υποθέσουμε ότι τουλάχιστον η συμμετοχή ή μη στον διαγωνισμό μπορεί να έχει κάποια επίδραση στην ψυχική μας διάθεση. Όχι τόσο επειδή όλοι ενδιαφερόμαστε για το συγκεκριμένο γεγονός ή γιατί το θεωρούμε σημαντικό, αλλά γιατί η απόφαση να μη συμμετάσχει μία χώρα υποδηλώνει κάτι περισσότερο, όπως για παράδειγμα ότι η οικονομική κατάσταση είναι ιδιαιτέρως κακή».

«Στην ανάλυσή μας» προσέθεσε «λάβαμε υπόψη μεγέθη όπως το εθνικό εισόδημα και η ανεργία, αλλά πέρα από αυτά τα αντικειμενικά κριτήρια, είναι σημαντικό και το πώς αντιλαμβάνεται κανείς τα υπάρχοντα προβλήματα. Αντιστοίχως, είναι γνωστό ότι η καλή, αλλά και η κακή, ψυχική διάθεση είναι μεταδοτικές σε μια κοινωνία, ιδίως σε μια κοινωνία όπως η ελληνική, που ζει τα γεγονότα με ένταση. Ενδεχομένως το εύρημά μας να αντανακλά μια τέτοια διαδικασία».

Όπως είπε, «προηγούμενες μελέτες από άλλες ερευνητικές ομάδες διεθνώς έχουν δείξει ότι εθνικά γεγονότα μπορεί να επηρεάσουν θετικά τη διάθεση, ακόμη και την παραγωγικότητα, όπως π.χ. στη νικήτρια πόλη του Super Bowl των ΗΠΑ».

Επισήμανε ότι η διάκριση στη Eurovision δίνει στους ανθρώπους της χώρας κάτι θετικό να συζητάνε, αντί για τις συνήθως αρνητικές ειδήσεις. «Αυξάνεται η καλή διάθεση σε όλους, ακόμη και σε όσους δεν ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για τον διαγωνισμό. Θυμάμαι όταν η Ελλάδα νίκησε το 2005, τις επόμενες εβδομάδες οι άνθρωποι φαίνονταν να έχουν καλύτερη διάθεση». Αν και παραδέχτηκε πως «ο διαγωνισμός είναι ασφαλώς διασκεδαστικός, αλλά προσωπικά δεν τον παίρνω και πολύ στα σοβαρά».