Ασυνόδευτα ανήλικα: Η μεγάλη πληγή του προσφυγικού & το έργο της ΜΕΤΑδρασης

Της Νατάσσας Ν. Σπαγαδώρου

Πολλά γράφτηκαν και πολλά ειπώθηκαν, τόνοι μελανιού χύθηκαν σχετικά με το κατά πόσο άντεχε ή αντέχει η χώρα να φιλοξενήσει τους χιλιάδες πρόσφυγες, σχετικά με τα οικονομικά αλλά και πρακτικά ζητήματα, αλλά και όσον αφορά, στην αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών υγείας.

Το σύστημα υγείας άντεξε, επέδειξε μάλιστα εξαιρετικές αντοχές, τόνισε από την πρώτη στιγμή η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας.

Μία παράμετρος πολύ σοβαρή του προσφυγικού ζητήματος, ήταν από την πρώτη στιγμή και συνεχίζει φυσικά να είναι, τα ασυνόδευτα ανήλικα. Εκατοντάδες ασυνόδευτα παιδιά βρίσκονται μόνα τους στην Ελλάδα, έχοντας χάσει ή έχοντας βίαια χωριστεί από τους γονείς τους. Υπολογίζεται ότι πάνω από 1.000 από αυτά διαμένουν ακόμη σε ακατάλληλες συνθήκες και σίγουρα όλα έχουν ανάγκη από φροντίδα και ασφάλεια.

Και δεν είναι μόνο αυτό. Το πιο κρίσιμο απ’ όλα, είναι ότι το μέλλον των παιδιών αυτών, παραμένει αβέβαιο και τραγικά επικίνδυνο.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, ο πρώην πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ καθηγητής Αθανάσιος Γιαννόπουλος στον απολογισμό του, είχε αναφερθεί ενδελεχώς στο σοβαρό ζήτημα των ασυνόδευτων ανηλίκων, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει όλη η ελληνική κοινωνία να μεριμνήσει για τα παιδιά αυτά, διαφορετικά θα καταλήξουν στην πορνεία, στο έγκλημα ή στην παρανομία.

Αλλά και η έκθεση του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες τον περασμένο Ιούνιο ήταν καταπέλτης, για τις συνθήκες διαβίωσης και υγειονομικής κάλυψης των ανθρώπων αυτών, καθώς και των ασυνόδευτων ανηλίκων.

Ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ παρατήρησε την απουσία ειδικά διαμορφωμένων χώρων για αδέσμευτες γυναίκες, οικογένειες και ασυνόδευτα ανήλικα παιδιά, εκθέτοντας έτσι τις γυναίκες και τα παιδιά σε αυξημένους κινδύνους κακοποίησης. Οι εγκαταστάσεις υγιεινής και τα ντους είναι ανεπαρκείς, ενώ ο Ειδικός Εισηγητής, ενημερώθηκε για περιπτώσεις εγκαταστάσεων υγιεινής χωρίς επαρκή φωτισμό τη νύχτα ή χωρίς κλειδαριές σε πόρτες, αναγκάζοντας τις γυναίκες να αποφεύγουν να τις χρησιμοποιούν τη νύχτα λόγω φόβου.

Στη χώρα μας το τελευταίο διάστημα, μία Μη Κυβερνητική Οργάνωση η ΜΕΤΑδραση, προσπαθεί να στηρίξει τα παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες, καθώς και τα ασυνόδευτα ανήλικα, δίνοντας πνοή και ελπίδα στους ανθρώπους αυτούς, που βρέθηκαν από τη μία μέρα στην άλλη στο έλεος του Θεού σε ξένες χώρες, μακριά από το σπίτι τους και τις οικογένειές τους. Και τις πιο πολλές φορές βίαια όπως είπαμε παραπάνω και όχι από επιλογή.

Ποια είναι η ΜΕΤΑδραση

Η ΜΕΤΑδραση είναι μια ελληνική Οργάνωση της Κοινωνίας των Πολιτών, η οποία ιδρύθηκε το 2010 με πρωταρχικό σκοπό να καλύψει μακροχρόνια κενά στην υποδοχή και ένταξη των προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα. Φιλοσοφία της ΜΕΤΑδρασης είναι να πραγματοποιεί δράσεις που δεν καλύπτουν άλλες οργανώσεις ή φορείς. Οι δράσεις της είναι καινοτόμες και προϋποθέτουν εξειδίκευση, εκπαίδευση και ανταλλαγή τεχνογνωσίας με άλλες οργανώσεις ή φορείς του εξωτερικού. Εστιάζονται στους τομείς της διερμηνείας και διαπολιτισμικής μεσολάβησης καθώς και στην προάσπιση των δικαιωμάτων των ασυνόδευτων ανηλίκων και των ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας.

Η ΜΕΤΑδραση αναζητά οικογένειες που θα επιθυμούσαν να φιλοξενήσουν ασυνόδευτα παιδιά.

Εκατοντάδες ασυνόδευτα παιδιά βρίσκονται μόνα τους στην Ελλάδα, έχοντας χάσει ή έχοντας βίαια χωριστεί από τους γονείς τους. Υπολογίζεται ότι πάνω από 1000 από αυτά διαμένουν ακόμη σε ακατάλληλες συνθήκες.
Η ΜΕΤΑδραση, συμπληρώνοντας το δίκτυο προστασίας που έχει δημιουργήσει για τα ασυνόδευτα παιδιά στην Ελλάδα από το 2011 (Συνοδείες, Δίκτυο Επιτροπείας, Μεταβατικές Δομές Φιλοξενίας), ξεκίνησε ένα πρωτοπόρο πρόγραμμα φιλοξενίας των παιδιών αυτών σε οικογενειακό περιβάλλον.

Η δράση, όπως αναφέρει στο onMed η Ομάδα της ΜΚΟ, αφορά κυρίως σε παιδιά που έχουν ενταχθεί σε διαδικασία επανένωσης με κάποιο συγγενή τους σε άλλη χώρα της Ε.Ε., και για το διάστημα που θα χρειαστεί μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Η πρακτική αυτή ακολουθείται ήδη εδώ και δεκαετίες από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει πλέον αποδειχθεί ότι η φιλοξενία των παιδιών σε οικογένειες αποτελεί την καλύτερη επιλογή αναφορικά με την ψυχοκοινωνική εξέλιξη του παιδιού.

Η Δράση υλοποιείται από τη ΜΕΤΑδραση σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, σε συνεργασία με τους κατά τόπον Εισαγγελείς και φορείς.

Μια ζεστή αγκαλιά, ένα τρυφερό βλέμμα, μια καλή κουβέντα, το σπιτικό φαγητό και η θέση στο οικογενειακό τραπέζι, πολύτιμες στιγμές χαλάρωσης, η αίσθηση της ασφάλειας... είναι κομμάτια καθημερινότητας που λείπουν από τα ασυνόδευτα παιδιά, αναφέρουν χαρακτηριστικά οι επικεφαλής της Ομάδας της Μετάδρασης.

Μία συγκλονιστική εμπειρία

Αλλά και οι οικογένειες που προσφέρουν φιλοξενία στα παιδιά δηλώνουν ότι η εμπειρία αυτή είναι συγκλονιστική.

Η Μαριάννα, η οποία μαζί με την οικογένειά της φιλοξενεί τον Αζάντ, εδώ και μερικούς μήνες, μας είπε:
«Δεν ξέρω αν είμαστε το ιδανικό σπίτι για τον Αζάντ... Δεν νομίζω ότι υπάρχουν ιδανικά σπίτια, ο σκοπός δεν είναι να βρεθεί σε ιδανικά σπίτια και συνθήκες. Ο Αζάντ μπορεί να προσαρμοστεί παντού, αρκεί να του δώσει κανείς ευκαιρία και αποδοχή.
Αν είχαμε ενδοιασμούς; Προφανώς και είχαμε πολλούς. Για να πάρουμε την απόφαση σκεφτήκαμε απλά πως δεν υπάρχει περίπτωση να μην βγει κάτι καλό μέσα από αυτή την εμπειρία. Και αυτή είναι η πραγματικότητα, τουλάχιστον όσον αφορά εμάς, όλη την οικογένειά μας και όλους τους φίλους μας. Είχαμε πει να δώσουμε, αλλά τελικά ούτε αυτό συνέβη, γιατί κάθε μέρα μόνο παίρνεις. Αν όλοι ανοίγαμε την πόρτα μας για να βοηθήσουμε ένα παιδί, ένα οποιοδήποτε παιδί στο ταξίδι του για ένα καλύτερο αύριο, αν αυτό γινόταν αβίαστα και αυτονόητα, το αύριο θα ήταν καλύτερο για όλους μας.»

Διαβάστε ακόμη:

Πρόσφυγες: Η έκθεση-καταπέλτης του ΟΗΕ και οι φόβοι για τα ασυνόδευτα παιδιά & τα νοσήματα