Οδυσσέας Βουδούρης: Η Κρήτη, πρότυπο στην διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος

Στέλνει δε το μήνυμα, πως ο ίδιος προτιμά να έλθουν στην Κρήτη 500 πρόσφυγες με το χαμόγελο παρά 2000 με το στανιό, ενώ ανακοινώνει, ότι στην Κρήτη μπορούμε να αποφύγουμε το catering και να αρχίσουμε κατευθείαν με cash card, προς όφελος όλων.

Ο Γενικός Γραμματέας Υποδοχής προσφύγων, Οδυσσέας Βουδούρης, παρουσιάζει στο Cretalive το σχέδιο της κυβέρνησης για τους 2000 μετανάστες και όπως υποστηρίζει, η Κρήτη επιλέγεται για πολιτικούς και συμβολικούς λόγους.

Σε μια αποκλειστική του συνέντευξη στην ιστοσελίδα, αναφέρεται στα κέντρα φιλοξενίας που επιθυμεί η κυβέρνηση να δημιουργήσει, τονίζοντας πως η Κρήτη επιλέγεται για πολιτικούς και συμβολικούς λόγους: πρακτικά γιατί ο καταμερισμός προσφύγων και σε άλλες περιοχές λειτουργεί ισορροπιστικά αλλά και γιατί -όπως λέει- η ισόρροπη κατανομή τους στην επικράτεια, προσφέρει και πλεονεκτήματα.

Ακόμα απαντάει στους προβληματισμούς αν ο αριθμός των 2000 προσφύγων είναι οριστικός ή απλώς μια αρχή για την άφιξη κι άλλων προσφύγων στην Κρήτη, ενώ αναφέρεται και στο Εθνικό Σχέδιο που με επίταση ζήτησαν όλοι στη σύσκεψη της περασμένης Παρασκευής. Μιλά για το σχέδιο Β σε περίπτωση που η κρίση στη Λιβύη δημιουργήσει ροές προς το νησί και ζητά να σταματήσει ο βομβαρδισμός του κόσμου με ανυπόστατα σενάρια. Τέλος θεωρεί πως ναι η Κρήτη πράγματι μπορεί να γίνει μέρος- πρότυπο στη διαχείριση του προσφυγικού αφού δεν υπάρχει η πίεση που αντιμετώπισε η πολιτεία στις δύσκολες καταστάσεις των προηγούμενων μηνών, ξεκαθαρίζοντας πάντως πως χωρίς συναίνεση το Υπουργείο δεν μπορεί να πετύχει!

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:

- Αυτό που φοβίζει πολλούς είναι αν ο αριθμός των 2000 προσφύγων, που ειπώθηκε από τον κ. Μουζάλα, θα είναι το οριστικό νούμερο ή απλώς η αρχή για την έλευση κι άλλων μεταναστών στο νησί!

"Επιτρέψτε μου να επανατοποθετήσω το θέμα στην πραγματική του βάση, πέρα από κάθε αντιπαράθεση. Το θέμα του Υπουργείου σήμερα δεν είναι να βρει «ακόμα 2000 θέσεις για πρόσφυγες». Όπως μπορείτε να διαπιστώσετε και από τα επίσημα στοιχεία που δημοσιεύονται καθημερινά, στην ενδοχώρα υπάρχουν περισσότερες θέσεις απ’ ότι πρόσφυγες. Άρα, σε καθαρά αριθμητική βάση, δεν είναι απαραίτητο να δημιουργήσουμε νέες θέσεις.
Είναι όμως απαραίτητο να αναβαθμίσουμε υπάρχουσες θέσεις και σε πολύ λίγες περιπτώσεις πλέον να δημιουργήσουμε νέες δομές. Ακριβώς γι αυτό, η προσπάθεια του Υπουργείου και ειδικά της Γενικής Γραμματείας Υποδοχής ως καθ’ ύλην αρμόδια, έχει νέα χαρακτηριστικά που αφορούν την ποιότητα των χώρων φιλοξενίας και όχι την αριθμητική τους αύξηση."

-Γιατί λοιπόν νέες θέσεις στην Κρήτη;

"Για δυο λόγους. Ο πρώτος είναι πολιτικός και θα έλεγα συμβολικός. Είναι συνολικά πιο σωστό, η φιλοξενία που προσφέρει η Ελλάδα στους πρόσφυγες πολέμου, να καταμεριστεί με κάποια ισορροπία στις περιφέρειες.

Ο δεύτερος είναι πιο πρακτικός. Αν η συσσώρευση προσφύγων, σε συγκεκριμένα σημεία, ενδεχομένως να δημιουργεί προβλήματα, η ισόρροπη κατανομή τους στην επικράτεια, δεν δημιουργεί κανένα θέμα, αλλά αντιθέτως προσφέρει και πλεονεκτήματα, όπως πχ με το σύστημα απευθείας οικονομικής ενίσχυσης των προσφύγων από κοινοτικούς πόρους, έτσι ώστε να ενισχύονται οι τοπικές αγορές.

Αν μου επιτρέπετε, επίσης στο συμβολικό επίπεδο, ιδιαίτερα για την Κρήτη υπάρχει και η αντίληψη του Κρητικού λαού που γνώρισε καλά μέσα από την ιστορία του, τόσο τον πόλεμο και τις καταστροφές του, όσο και την υπερηφάνεια των ανθρώπων που, αν και πρόσφυγες πασχίζουν να χτίσουν μια νέα ζωή με όρους αξιοπρέπειας και τιμής. Διάβαζα μια βραβευμένη μαντινάδα σας, που λέει πολλά: «Απού ‘χει φλέγα τσ’ αρχοδιάς κι αιστήματα μεγάλα / πατεί τα χνάρια τσ’ αθρωπιάς και τση πρεπιάς τα ζάλα».

ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ Η ΚΑΧΥΠΟΨΙΑ

-Ναι, αλλά πως θα είμαστε σίγουροι ότι μετά τους 2000 δεν θα φέρει το Υπουργείο και άλλους;

"Μπορώ να σας πω ότι το σημαντικό δεν είναι πόσοι πρόσφυγες θα φιλοξενηθούν στην Κρήτη, αλλά πραγματικά να φιλοξενηθούν, εννοώ με την κυριολεξία της λέξης. Θα έλεγα ότι αυτό που κυρίως μετράει για μένα, δεν είναι τόσο ο αριθμός, όσο η αποδοχή των προσφύγων από την τοπική κοινωνία και από τους εκπρόσωπους της. Αν το Υπουργείο προσπαθούσε να επιβάλλει κάτι, νομοτελειακά θα κατέληγε στο αντίθετο αποτέλεσμα που επιδιώκει.

Οι Κρητικοί έχουν παράδοση στη φιλοξενία. Ας μιλήσει η καρδιά τους! Προσωπικά, προφανώς προτιμώ 500 με το χαμόγελο, παρά 2000 με το στανιό. Αλλά πείτε μου και σεις, με το χέρι στη καρδιά: τι είναι 2000 άνθρωποι για έναν τόπο που δέχεται κάθε χρόνο 3 με 4 εκατομμύρια, αν δεν κάνω λάθος, επισκέπτες;
Επαναλαμβάνω, στόχος του Υπουργείου δεν είναι να υπάρξουν εντάσεις, αλλά όλοι μαζί να δείξουμε το καλό πρόσωπο της Ελλάδας. Γι’ αυτό θα πρότεινα να σταματήσει η καχυποψία"

-Ειπώθηκε από όλους στη σύσκεψη της Κρήτης πως δεν συναινούν οι δήμαρχοι αν δεν υπάρχει ένα εθνικό σχέδιο και προφανώς ένα σχέδιο για την Κρήτη. Υπάρχει αυτό και τι προβλέπει ;

"Το εθνικό σχέδιο είναι σε συνεχή εξέλιξη και συνίσταται στο να βοηθήσουμε τους ανθρώπους που γλύτωσαν από την κόλαση του πολέμου να χτίσουν μια καινούργια ζωή στη χώρα που θα επιλέξουν. Οι περισσότεροι θέλουν να πάνε στην υπόλοιπη Ευρώπη. Τους βοηθάμε με την επανεγκατάσταση, για την οποία παίρνουμε όλα τα μέτρα προς επιτάχυνση. Μερικοί θα μείνουν στον τόπο μας. Θα είναι τελικά πολύ λίγες δεκάδες χιλιάδες. Αυτό δεν θα επιβαρύνει την χώρα μας, αντιθέτως θα έχουμε πολύπλευρα οφέλη, αρκεί να υπάρξει καλός συντονισμός από πλευράς μας.
Η φάση των καταυλισμών σιγά-σιγά θα εκλείψει. Δίνουμε πλέον βάρος στα διαμερίσματα και την ένταξη. Στα νησιά, μια αναμενόμενη εποχιακή αλλά περιορισμένη αύξηση εισροών έχει δημιουργήσει κάποιες εντάσεις. Εδώ πάλι παίρνουμε τα κατάλληλα μέτρα αποσυμφόρησης. Ας μη ξεχνάμε ότι στο πρόσφατο παρελθόν έχουμε αντιμετωπίσει πολύ πιο δύσκολες καταστάσεις."

-Και για την Κρήτη; Πως σκέφτεστε αυτά τα «καμπ» και τα κέντρα φιλοξενίας; Θα είναι πολυπληθή ή μικρής χωρητικότητας ; Δώστε μας λεπτομέρειες για το σχέδιο σας.

"Σας είπα, επιθυμούμε την συμμετοχή κάθε περιφέρειας. Είμαι σίγουρος ότι οι Κρητικοί δεν θέλουν και δεν θα μείνουν αμέτοχοι. Όσο αφορά τις προδιαγραφές των δομών, είναι πλέον κοινώς αποδεκτό ότι χρειαζόμαστε μικρές και ανοιχτές δομές, καλά οργανωμένες για να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των προσφυγικών οικογενειών ώστε να μην υπάρχει καμία ένταση. Εξάλλου για τον λόγο αυτό δημιουργήθηκε η Γενική Γραμματεία Υποδοχής. Να συζητήσουμε επίσης την λύση των διαμερισμάτων. Συμφέρει όλους. Τόσο τους πρόσφυγες, όσο και την τοπική κοινωνία, σε πολλά επίπεδα μεταξύ αυτών και το οικονομικό"

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ

-Πως επιμερίζεται στο νησί μας και ποιες εγγυήσεις δίνει η κυβέρνηση πως αυτό το σχέδιο θα υλοποιηθεί κατά γράμμα;

"Ο επιμερισμός στο νησί θα γίνει σε συνεργασία και με καθοριστικό τον λόγο των τοπικών εκπροσώπων, όλων των δημάρχων και των βουλευτών. Η εγγύηση είναι μια και ισχυρή: χωρίς συναίνεση, το Υπουργείο δεν μπορεί να πετύχει!

-Υπάρχει σχέδιο B στην περίπτωση που ανοίξουν, και μάλιστα δραματικά, οι προσφυγικές ροές προς τη χώρα μας;

"Να προσέχουμε την λέξη «σχέδιο». Σχεδιάζουμε καταρχήν κάτι που έχουμε πρόθεση να εφαρμόσουμε. Με αυτή την έννοια, όχι δεν υπάρχει «σχέδιο Β».

Επειδή όμως η άλλη πλευρά πιθανότατα να έχει εκείνη ένα «σχέδιο Β», πρέπει να είμαστε έτοιμοι για όλα. Συνεπώς, ναι, με αυτή την έννοια, επεξεργαζόμαστε αυτό που ονομάζω ένα «αντισχέδιο Β». Στη Γενική Γραμματεία παρακολουθούμε στενά το θέμα. Ναι, η υπευθυνότητα προτάσσει να είσαι έτοιμος για όλα. Ακόμα και αν το χειρότερο δεν είναι πιθανό."

-Εσείς τι πιστεύετε;

"Η Τουρκική ηγεσία έχει ως πρωταρχικό σκοπό την ενδοχώρια εδραίωση της εξουσία της. Στο πλαίσιο αυτό, οι απειλές και οι λεονταρισμοί δημιουργούν την κατάλληλη ένταση για την καταστολή των αντιφρονούντων. Αλλά αντικειμενικά η Τουρκία δεν έχει τίποτα να κερδίσει ανοίγοντας πραγματικά νέα εξωτερικά μέτωπα. Είναι ήδη σε αρκετά δυσμενή θέση. Αλλά όλα αυτά είναι υποθέσεις και εμείς σε κάθε περίπτωση παραμένουμε σε εγρήγορση"

-Στην Κρήτη φοβούνται τα καραβάνια των προσφύγων από τη Λιβύη. Τι πρόβλεψη και τι σχεδιασμός υπάρχει σε αυτό το εφιαλτικό σενάριο;

"Δείτε τον χάρτη. Αν είναι να έρθει νέο κύμα προσφύγων στην Ελλάδα, γιατί να διασχίσει ολόκληρο Λιβυκό πέλαγος, όπου η κοντινότερη απόσταση της Κρήτης με την Λιβύη είναι 300 χμ, με τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας κλειστά! Η Λαμπεντούζα απέχει από τα παράλια της Βορείου Αφρικής μόλις 120 χμ και είναι Ιταλία. Ας μη τρομάζουμε λοιπόν τον κόσμο με ανυπόστατα σενάρια".

-Μπορεί η Κρήτη να αποτελέσει πρότυπο στη διαχείριση του προσφυγικού για την υπόλοιπη χώρα... Υπάρχει τέτοια λογική στην κυβέρνηση ;

"Είναι μια πολύ ουσιώδης ερώτηση. Απαντώ ανεπιφύλακτα: ναι! Και αυτό για πολύ συγκεκριμένους λόγους.

Πρώτον αυτή η διαχείριση θα γίνει χωρίς την πίεση που γνωρίσαμε στην υπόλοιπη Ελλάδα και ειδικά στα νησιά του Αιγαίου και τα βόρεια σύνορα.

Δεύτερον διότι έχουμε πλέον συσσωρεύσει μια σημαντική εμπειρία διαχείρισης. Σας υπενθυμίζω πχ όλη την δουλειά που έχει κάνει η Γενική Γραμματεία για το θέμα της σίτισης. Στην Κρήτη μπορούμε να αποφύγουμε το catering και να αρχίσουμε κατευθείαν με cash card, προς όφελος όλων, όπως είπα προηγουμένως. Θα προχωρήσουμε απευθείας σε μικρές δομές με οικίσκους, τα στάνταρ των οποίων είμαστε τώρα σε θέση να προσδιορίσουμε με τον βέλτιστο τρόπο.
Και ο τελευταίος λόγος, αλλά ίσως και ο πιο σημαντικός, είναι η πηγαία και παραδοσιακή φιλοξενία αυτού του τόπου, της Κρήτης."

-Με τους δήμους πλήρως φτωχοποιημένους πως μπορεί να σηκωθεί ένα τέτοιο βάρος στο προσφυγικό όταν πολλοί δεν έχουν ούτε τα στοιχειώδη να προσφέρουν στους πολίτες τους;

"Οι δράσεις που θα γίνουν στην Κρήτη θα έχουν ήδη προβλεπόμενη χρηματοδότηση, η οποία είναι κοινοτική.
Επιπλέον, σας θυμίζω ότι οι δήμοι θα ενισχυθούν σε προσωπικό. Τρέχει ήδη πρόγραμμα 5000 προσλήψεων συμβασιούχων σε εθνικό επίπεδο και θα υπάρξει δεύτερο πρόγραμμα τον Φεβρουάριο 2017, με άλλες 5000 προσλήψεις. Αυτό είναι θετικό τόσο για τους δήμους, όσο και για την καταπολέμηση της ανεργίας."