ΟΟΣΑ: Η Ελλάδα των μεγάλων ανισοτήτων, αντέχει ακόμη και έχει το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής

Της Νατάσσας Ν. Σπαγαδώρου

Οι ανισότητες είναι μία μεγάλη και πικρή πραγματικότητα την οποία κανείς δεν πρέπει να παραγνωρίζει και κυρίως οι κυβερνώντες.

Ανασφάλιστοι που δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στις δημόσιες δομές υγείας, ευπαθείς ομάδες και χρονίως πάσχοντες που κόβουν τα φάρμακα στην μέση, ή ακόμη χειρότερα που δεν έχουν πρόσβαση σε αναγκαίες θεραπείες (και όπως ανακοίνωσε πρόσφατα η Ελληνική Στατιστική Αρχή το 2014 το 11,3% του πληθυσμού δεν πήρε τα φάρμακα του εξαιτίας οικονομικής αδυναμίας), αποτελούν μία καθημερινή εικόνα που πληγώνει τους πολίτες και το σύστημα υγείας.

Σύμφωνα με έκθεση του ΟΟΣΑ (OECD Regions at a Glance 2016) ωστόσο, υπάρχουν και περιφερειακές εισοδηματικές ανισότητες, οι οποίες αυξήθηκαν στην Ελλάδα προτού αρχίσει η κρίση, δηλαδή εδώ και 20 χρόνια και ειδικότερα από το 1995 έως το 2014. Αντιλαμβάνεται επομένως κάποιος πόσο οδυνηρά είναι τα πράγματα για την ελληνική επαρχία, η οποία πλήττεται πλέον και περιφερειακά.

Σύμφωνα με την έκθεση, ο συντελεστής διακύμανσης του διαθέσιμου εισοδήματος στις ελληνικές περιφέρειες αυξήθηκε στο 0,17 το 2014 από 0,16 το 1995. Αντίστοιχη τάση σημειώθηκε στις χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Η διαφορά στο διαθέσιμο κατά κεφαλήν εισόδημα μεταξύ των πλουσιότερων και των φτωχότερων περιοχών των χωρών του ΟΟΣΑ αυξάνονταν μεσοσταθμικά κατά 1,5% ετησίως από το 2000 έως το 2013, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις να σημειώνονται στη Σλοβακία, την Αυστραλία, την Τσεχία και τον Καναδά. Οι περισσότερες χώρες μειώνουν τις περιφερειακές ανισότητες αναφορικά με την εκπαίδευση και την πρόσβαση στο διαδίκτυο, αλλά οι διαφορές στο κατά κεφαλήν εισόδημα, την ασφάλεια και τη μόλυνση του αέρα διευρύνονται σε πολλές χώρες του Οργανισμού.

Η έκθεση του ΟΟΣΑ συνοδεύεται από τους δείκτες περιφερειακής ευημερίας (Regional Well - being website), που δείχνουν τις επιδόσεις 395 περιφερειών στις 34 χώρες του ΟΟΣΑ σε 11 τομείς: Στο εισόδημα, την απασχόληση, την εκπαίδευση, την υγεία, την ασφάλεια, το περιβάλλον, την κατοικία, την ικανοποίηση από τη ζωή, την ενασχόληση με τα κοινά, το κοινωνικό δίκτυο και την πρόσβαση σε υπηρεσίες (στο διαδίκτυο).

Εμείς, ας δούμε αναλυτικά, τέσσερις τομείς που επλήγησαν από τις ανισότητες αυτές, και συγκεκριμένα την υγεία, την Ικανοποίηση από τη ζωή, το Διαθέσιμο εισόδημα και την Απασχόληση.

Είναι χαρακτηριστικό σύμφωνα με την έρευνα, ότι η Ελλάδα διαθέτει ακόμη το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής έναντι άλλων χωρών του ΟΟΣΑ, το μεγαλύτερο διαθέσιμο εισόδημα σε όλη την επικράτεια το διαθέτει η Αττική, ενώ την υψηλότερη επίδοση στην ικανοποίηση ζωής, είχε η περιφέρεια Βόρειου Αιγαίου και τη χαμηλότερη η περιφέρεια Κεντρικής Ελλάδας. Τέλος, η Αν. Μακεδονία και Θράκη έχει τον χειρότερο δέικτη υγείας, σε αντίθεση με την Ήπειρο.

Υγεία

Η Ήπειρος έχει την καλύτερη επίδοση όσον αφορά τον δείκτη υγείας και κινείται στο υψηλότερο 20% των περιφερειών του ΟΟΣΑ, ενώ τη χειρότερη επίδοση έχει η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, που κινείται στο μέσο των περιφερειών του ΟΟΣΑ.
Οι περιφερειακές διαφορές, πάντως, στην Ελλάδα δεν είναι μεγάλες στον τομέα αυτό. Ο δείκτης της υγείας μετράται με βάση το προσδόκιμο ζωής και το ποσοστό θνησιμότητας, με το 20% των ελληνικών περιφερειών με τις υψηλότερες επιδόσεις να έχει ένα προσδόκιμο ζωής 82,2 χρόνια και το 20% με τις χαμηλότερες να έχει προσδόκιμο 80,7 χρόνια. Το μέσο προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα το 2013 ήταν 81,4 χρόνια έναντι 79,7 στον ΟΟΣΑ.

Ικανοποίηση από τη ζωή

Στον δείκτη ικανοποίησης από τη ζωή, που αποτελεί έναν υποκειμενικό δείκτη, οι περιφερειακές διαφορές στην Ελλάδα δεν εμφανίζονται, επίσης, μεγάλες. Στην κλίμακα από το 0 έως το 10 και σε μέσο όρο για την περίοδο 2006-2014, το υψηλότερο 20% των περιφερειών είχε επίδοση 5,9 και το χαμηλότερο 20% είχε 5. Την υψηλότερη επίδοση είχε η περιφέρεια Βόρειου Αιγαίου και τη χαμηλότερη η περιφέρεια Κεντρικής Ελλάδας. Ο μέσος ελληνικός όρος ήταν 5,6 έναντι 6,7 του μέσου στον ΟΟΣΑ.

Διαθέσιμο εισόδημα

Σημαντικές είναι οι διαφορές στο κατά κεφαλήν διαθέσιμο εισόδημα, με την περιφέρεια της Αττικής να έχει το υψηλότερο εισόδημα και την περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας το χαμηλότερο. Το υψηλότερο 20% των ελληνικών περιφερειών είχε κατά κεφαλήν εισόδημα (σε ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης) 14.073 δολαρίων το 2013, ενώ για το χαμηλότερο 20% το εισόδημα ήταν μόνο 8.193 δολάρια. Το μέσο εισόδημα της Ελλάδας ανερχόταν σε 10.755 δολάρια έναντι 17.916 δολάρια κατά μέσο όρο στον ΟΟΣΑ.

Απασχόληση

Στον τομέα της απασχόλησης, το σύνολο των 13 ελληνικών περιφερειών βρίσκεται στο χαμηλότερο 10% των περιφερειών του ΟΟΣΑ. Την υψηλότερη επίδοση έχει η Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου και τη χαμηλότερη η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Με βάση στοιχεία του 2014, το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα ήταν 26,2% έναντι 8,6% στον ΟΟΣΑ, ενώ το ποσοστό απασχόλησης ήταν 50,5% έναντι 66,3%, αντίστοιχα.

Διαβάστε ακόμη:

Ξανθός από Λουξεμβούργο: Πολιτική προτεραιότητα η πρόσβαση όλων των πολιτών στα φάρμακα

Παγκόσμιος χάρτης ευτυχίας: Πού βρίσκεται η Ελλάδα

Τα παιδιά που γεννιούνται σήμερα θα ζουν πάνω από 100 χρόνια!

Μεγάλωσε το χάσμα στο προσδόκιμο ζωής ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς