Υποχρηματοδότηση, υποστελέχωση, αλλά και υψηλό επίπεδο σπουδών στις ιατρικές σχολές της Ελλάδας

Τη στιγμή που 15.000 γιατροί έφυγαν από τη χώρα την τελευταία τριετία, η χρηματοδότηση της εκπαίδευσης μειώθηκε από 1,5 δισ. ευρώ το 2009 στα 800 εκατ. ευρώ το 2015, οι αναλογίες φοιτητών προς διδάσκοντες είναι 30 προς 1 (στις χώρες του ΟΟΣΑ 15 προς 1) και τα ποσοστά ανεργίας ή υποαπασχόλησης των ιατρών αγγίζουν σήμερα το 30%, το επίπεδο σπουδών παραμένει πολύ υψηλό και εξακολουθεί να παράγεται ένα εκλεκτό δυναμικό το οποίο επιζητούν οι ξένες χώρες.

Για την υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση των ιατρικών πανεπιστημιακών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, τις προοπτικές στην ιατρική έρευνα και εκπαίδευση αλλά και τον ρόλο της πολιτείας, μίλησαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πρόεδροι των επτά ιατρικών σχολών της χώρας και ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου (Π.Ι.Σ.), στο περιθώριο του 3ου συνεδρίου εκπαίδευσης και έρευνας της ιατρικής που διοργάνωσε το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ΔΠΘ), στην Αλεξανδρούπολη.

«Η χρηματοδότηση είναι ισοπεδωτική. Το 2015, ο προϋπολογισμός για την εκπαίδευση στην Ελλάδα ήταν μόλις 800 εκατ. ευρώ, ενώ μόνο το πανεπιστήμιο της Σορβόννης είχε προϋπολογισμό 680 εκατομμυρίων... Σήμερα, το 30% των ιατρών δεν έχει να πληρώσει τις ασφαλιστικές του εισφορές καθώς είτε υποαπασχολούνται είτε είναι άνεργοι», επισημαίνει ο πρόεδρος του ΠΙΣ, Μιχάλης Βλασταράκος, ο οποίος αναγνωρίζει τις φιλότιμες, υπό αυτές τις συνθήκες, προσπάθειες των καθηγητών να εκπαιδεύσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τους νέους επιστήμονες σε ένα περιβάλλον οικονομικής δυσπραγίας, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη υποδομών και τη συνεχιζόμενη μείωση των διδασκόντων εξαιτίας του παγώματος των διορισμών νέων καθηγητών.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Βλασταράκος εκτιμά πως το σύστημα υγείας στην Ελλάδα της κρίσης «είναι στη μονάδα αυξημένης φροντίδας. Πριν την εντατική. Νοσεί βαριά γιατί υπάρχουν ελλείψεις παντού, περικοπές δαπανών. Ο κόσμος είναι υποασφαλισμένος ή ανασφάλιστος». Μέσα σ’ ένα κλίμα γενικευμένης κρίσης, αναγνωρίζει πως «υπάρχουν πολλά μελανά σημάδια στον ιατρικό κλάδο. Έχει αλλοιωθεί σε πολλές περιπτώσεις η αποστολή του γιατρού. Τα γκρίζα σημάδια πρέπει να λείψουν κι εκείνοι που είτε χρηματοδοτούνται στο δημόσιο σύστημα, είτε εκβιάζουν ασθενείς προκειμένου να τους δώσουν την υγεία τους πρέπει να αποβάλλονται από το σύστημα υγείας. Δεν είναι άξιοι του όρκου και της αποστολής τους».

«Πριν 30 χρόνια ξεκινήσαμε 16 άτομα στην ιατρική σχολή του Δ.Π.Θ. και σήμερα αριθμούμε 127 μέλη ΔΕΠ. Ωστόσο, όλες οι ειδικότητες θέλουν στελέχωση, διότι πέρα από την ερευνητική-εκπαιδευτική δουλειά έχουν και το ρόλο της παροχής τριτοβάθμιας περίθαλψης στον κόσμο της περιοχής... Το μέλημά μας είναι το προϊόν που παράγουμε, που αφορά την ποιότητα των φοιτητών, να είναι ικανή να ανταγωνιστεί το περιβάλλον αλλά και να αποδώσει στο μέλλον που χρειάζεται ο τόπος», σημειώνει ο κοσμήτορας των σχολών επιστημών υγείας του Δ.Π.Θ., Πλουμής Πασαδάκης.

Την ανάγκη ευθυγράμμισης των προγραμμάτων σπουδών του συνόλου των ιατρικών σχολών της χώρας επισήμανε ο πρόεδρος της ιατρικής σχολής του πανεπιστημίου Πατρών, Δημήτριος Γούμενος, ο οποίος αναφέρθηκε και στη μέριμνα που πρέπει να επιδείξει η πολιτεία «για την αποκατάσταση, και την εκπαίδευση των ιατρών στο άμεσο μέλλον, ώστε ικανοί νέοι γιατροί να παραμείνουν στη χώρα ή να επιστρέψουν από το εξωτερικό».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος ιατρικής του πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Γιάννης Στεφανίδης, αξιολογεί πως «το κύριο πρόβλημα στη χώρα μας όσον αφορά την πανεπιστημιακή εκπαίδευση και δη την Ιατρική, είναι η ύπαρξη ενός δαιδαλώδους νομικού καθεστώτος, μιας πολυνομίας η οποία στην ουσία δένει τα χέρια της όποιας διοικήσεως να κινηθεί με πρωτοβουλίες, με ελευθερία και αισιοδοξία για το μέλλον. Διότι βρίσκεσαι συνεχώς σ’ ένα κίνδυνο να παρεκτραπείς προς πράγματα τα οποία δεν είναι νόμιμα». Χαρακτήρισε μάλιστα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση τη δέσμευση του υπουργού Υγείας, Ανδρέα Ξανθού, και της αναπληρώτριας υπουργού Παιδείας, Σίας Αναγνωστοπούλου, να δημιουργηθεί μια επιτροπή νομοπαρασκευαστική για να επεξεργαστεί αυτό το νομικό πλαίσιο. «Η Ιατρική έχει την ιδιαιτερότητα να υπάγεται στο υπουργείο παιδείας και υγείας, δύο υπουργεία με διαφορετικούς νόμους. Διαφορετικοί νόμοι για το σύστημα υγείας στο Πανεπιστήμιο και στο ΕΣΥ», κατέληξε.

Τέλος, ο πρόεδρος του ιατρικού τμήματος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Αλέξανδρος Γαρύφαλλος, χαρακτήρισε καλύτερο το επίπεδο της παρεχόμενης παιδείας συγκριτικά με το 2009, παρά το γεγονός ότι στο ιατρικό τμήμα του Α.Π.Θ. η υποχρηματοδότηση έφτασε στο -94% μέσα στην εξαετία. «Η κρίση μάς ανάγκασε να βρούμε άλλες διεξόδους, δηλαδή να κινητοποιήσουμε άλλες δυνάμεις που τις είχαμε εν υπνώσει στο παρελθόν. Καινούργια μεταπτυχιακά αυτή τη στιγμή, καινούργια μαθήματα διά βίου που ούτε καν υπήρχαν στο μυαλό μας το ’09. Το μυστικό του ότι η παιδεία στέκεται στα πόδια της, παρά την υποχρηματοδότηση, βρίσκεται στους ΕΛΚΕ (ειδικούς λογαριασμούς) και είναι οι λογαριασμοί που χρηματοδοτούνται από την έρευνα των πανεπιστημίων, η οποία εξακολουθεί να υπάρχει», εξήγησε ο κ. Γαρύφαλλος.